Lobiler Türkü zapladı

ABD'deki PBS televizyonunda dün akşam Ermeni soykırımı iddialarının yer aldığı bir belgesel yayınlandı. Ancak iddialara karşı Türk tezinin anlatıldığı tartışma programı, Ermeni grupların protestoları nedeniyle pek çok bölgede yayınlanmadı. Bir saat süren belgeselde, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş döneminden itibaren Ermenilere sistematik bir katliam uygulandığı iddia edildi.

1915 yılındaki tehcir sırasında ölen Ermenilerin sadece Ermeni oldukları için öldürüldükleri iddia edildi. Ermeni vakıfları ve işadamlarının desteğiyle hazırlananan belgesel, PBS televizyon şebekesine bağlı 348 televizyondan çoğunluğunda yer aldı.

Ancak Türk tezinin savunulduğu tartışma programı, belgeseli yayınlanan PBS istasyonlarının çok azında yer aldı. 1915 olayları anlatılırken, Ermeni tarihçi ve araştırmacıların ifadeleri ağırlıklı olarak kullanıldı.

Tarihçi Yusuf Halaçoğlu ve Büyükelçi Gündüz Aktan'ın Ermenilere soykırım uygulanmadığı yönündeki sözlerine ise kısa bir bölümde yer verildi. Türk Tarih Kurumu Başkanı Halaçoğlu Ermeni olaylarının, iç çatışma ortamında gerçekleştiğini ve iki taraftan da ölümlerin meydana geldiği bu olayların soykırım sayılamayacağını vurguladı.

Halaçoğlu, ''televizyona çıkaracak ağlayan insanlar bulabilirsiniz. Türkiye'de de böyle çok insan var. Ama televizyonda insanları ağlatarak tarih yazamazsınız'' dedi. Programda, emekli büyükelçi Aktan'ın 2000 yılında ABD Temsilciler Meclisi'nin Uluslararası İlişkiler Komitesi'nde yaptığı konuşmasındaki bazı sözlerine de yer verildi. Aktan, burada, ''Türk halkı, Ermenilere karşı soykırım yapıldığına inanmıyor. Sürülenler, Rus ordusuyla işbirliği yapan ve bağımsız bir devlet kurmak isteyen Doğu Anadolu Ermenileriydi'' diye konuştu.

Aktan, ''soykırımın tanımında en önemli unsur, bir grubun yok edilmesine yönelik kasıt unsurudur. Türkler, Ermenilere karşı hiçbir zaman böyle bir his beslemedi'' ifadesini kullandı.

Tartışma programı iptal
PBS'in, bu belgeselin ardından Ermeni ve Türk tezlerini savunan dört uzmanın katılımıyla hazırlanan bir tartışma programını yayımlaması öngörülüyordu. Bu tartışmaya, Türk görüşlerini savunan Louisville Üniversitesi tarih profesörü Justin McCarthy ve ODTÜ öğretim üyesi Ömer Turan'ın yanı sıra Ermeni görüşlerini savunan Colgate Üniversitesi öğretim üyesi Peter Balakian ve Minnesota Üniversitesi'nde görevli Taner Akçam katılmıştı.

Ancak ABD'deki Ermeni lobisinin 'inkarcı' olarak nitelendirdiği McCarthy ve Turan'ın görüşlerinin duyurulmasına itiraz etmesi sonucu, ülke çapında PBS'e bağlı yayın yapan 348 televizyon kanalının üçte birinden fazlası, bu tartışmayı yayımlamaktan vazgeçti. PBS'in yayınlarını Washington bölgesine veren WETA kanalı da bu tartışmayı yayından kaldıranlar arasında yer aldı.

Ermeni Diasporası, Tehcir Kanunu'nun uygulamaya konulmasıyla 1915-1916 yılları arasında hayatını kaybeden Ermeni sayısının 1.5 milyon olduğunu savunuyor.

Ermeni soykırım iddialarını tanıyan ülkeler şöyle:
Fransa
İtalya
Rusya
Kanada
Yunanistan
Arjantin
Slovakya
Avustralya
İsveç
Güney Kıbrıs
Uruguay
İsviçre
İsveç
Belçika
Polonya