Liberation: 'Öfkeliler' hareketine benziyor

Fransız basını, Türkiye'deki gösterileri, Başbakan Erdoğan'ın tavırlarına gösterilen tepkiler olarak yorumluyor.

Liberation gazetesi Gezi Parkı’nda başlayıp ülkeye yayılan gelişmelere hem manşetini hem de 4 tam sayfasını ayırdı. Gösterilerin "2011 Arap devrimlerinin anılarını canlandırdığını" kaydeden gazete, göstericilerin de Taksim Meydanı'nı Kahire’deki Tahrir Meydanı'na benzetmekten kaçınmadıklarına işaret etti.

Marc Semo imzalı analiz yazısında ise, “Arap Baharı'na kıyasla Güney Avrupa ülkelerindeki Öfkeliler hareketi benzetmesinin daha doğru olacağı” belirtildi. Semo atılan sloganlardan başka, "Arap Baharı" benzetmesini gerekli kılacak unsurların Türkiye’deki olaylarda mevcut olmadığı ifade etti.

Türkiye’yi iyi tanıyan ve sık ziyaret eden gazeteci Marc Semo, “Göstericilerin, Başbakan Erdoğan’ın toplumu İslamileştirmesinden ziyade, kendisinin ‘Putinleşmesinden’ endişe duydukları” değerlendirmesini yaptı.

Semo, “Türkiye’nin 15 yıl öncesine göre çok daha demokratik olduğunu ama 5 yıl öncesine kıyasla daha az demokratik olduğunu” savundu.

Erdoğan’ın ruh halini incelemeye çalışan ve “Bir baninin (bina inşa eden) egosu” başlığı taşıyan ikinci bir yazıda Semo, başbakanın kendi doğduğu kent olan İstanbul’u "müstakbel yeni Osmanlı Havzası’nın odağı" olarak algıladığına; Türkiye’nin, "ekonomik ve kültürel faaliyetleriyle tüm bölgede göz kamaştıran bir ülke" haline geldiğine dikkat çekti.

Liberation yazarı, yeni dev inşaat projelerinin bu özgün bağlamda vücut bulduğunu, ancak İstanbullular arasında ciddi endişe ve tepki uyandırdığını belirtti.

Göstericiler eylemden vazgeçmiyor

Le Figaro gazetesinde, “Türkler Erdoğan’ın otoriterliğe dönüşen tavırlarına karşı ayaklanıyor” başlıklı bir değerlendirme yazısı ve geniş bir haber yayınlandı.

Haberde gelişmeler, “Türk göstericiler eylemden vazgeçmiyor” cümlesiyle özetleniyor.

İstanbul’dan yazan gazeteci Laure Marchand yaptığı değerlendirmede, “Başbakan'ın kendisini fildişi kulelere hapsettiğini, eylemler sürerken yaptığı açıklamalardan bunun bariz şeklide gözüktüğünü” yazdı. Marchand, “2003’ten beri ülkenin dizginlerini elinde tutan Başbakan Erdoğan’ın otoriter tavırlarının, düzenlenen gösterilerin merkezinde olduğu” savını ortaya attı.

"Geleneksel olarak iktidara karşı denge oluşturan" güçlerin sahneden silindiğini ekleyen Le Figaro yazarı, televizyon kanallarının olayların en sıcak anlarında bile dizi yayınlamasının bunun en açık kanıtı olduğunu dile getirdi.

Bu durumun Başbakanın ağzında "kibirlice bir söyleme" yol açtığını ekleyen Marchand, “Halka hizmet eden birine diktatör diyorlarsa ben ne yapabilirim” şeklindeki sözlerini buna örnek verdi.

Le Figaro internet sitesine koyduğu video görüntüleriyle, “ayaklanma ortamı ve şiddetin ülkeye yayıldığı” tespiti yapıyor.

Le Parisien gazetesinin değerlendirmesi de aynı yönde. Bu gazete, “Protestolar Ankara ve diğer kentlere de yayılıyor” başlıklı yazısında olayların AKP iktidara geldiğinden beri gözlenen en büyük gösteriler olduğuna vurgu yaparak, “Gösterilerin ilerleyen saatlerinde sivil toplumun yerini büyük ölçüde sol ve aşırı sol gruplara bıraktığını” ortaya atıyor.

Le Parisien bütün bu olaylara rağmen başbakanın Kuzey Afrika ülkelerine planlanan gezisinin ertelenmediğine de dikkat çekiyor.