Kurumlar vergisi tasarısı Meclis'te

Kurumlar vergisi oranının yüzde 20'ye düşürülmesini öngören Kurumlar Vergisi Kanunu Tasarısı, TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Tasarıya göre, düzenlemenin yasalaşmasıyla birlikte, 1 Ocak 2006'dan geçerli olmak üzere yatırım indirimi uygulaması son bulacak. Kanunda yer alan kurumlardan kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, tam mükellefiyet esasında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilecek. Kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayan kurumlar ise dar mükellefiyet esasına göre, sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilecek. Kurumlar Vergisi'nden istisna edilecek bazı kazanç türleri de şöyle: ''Kurumların tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılmaları nedeniyle elde ettikleri kazançlar, A.Ş'lerin kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların bedelinin itibari değeri aşan kısmı, Türkiye'de kurulu menkul kıymetler yatırım fonları ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları; girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları; gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları; emeklilik yatırım fonlarının kazançları; konut finansmanı fonları ile varlık finansmanı fonlarının kazançları, Kurumların, en az 2 tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların yüzde 75'lik kısmı, Okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okulları ile Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan derneklere bağlı rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden faaliyete geçilen ilk 5 hesap dönemi itibariyle elde edilen kazançlar.'' KONTROL EDİLEN KURUM KAZANCI Tam mükellef kurumların, doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte sermayesinin, kar payının veya oy kullanma hakkının en az yüzde 50'sine sahip olmak suretiyle kontrol ettikleri yurtdışı iştiraklerinin kurum kazançları, dağıtılsın veya dağıtılmasın belirlenen koşulların gerçekleşmesi halinde Türkiye'de kurumlar vergisine tabi tutulacak. SPOR KULÜPLERİNE DESTEK Vergi indirimleri kapsamında; mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik harcamalarının yüzde 40'ı oranında ar-ge indirimi yapılacak. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ile Türkiye Futbol Federasyonu teşkilat kanunları kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için ise yüzde 50'si indirim konusu edilebilecek. Kamu kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak kaydıyla öğrenci yurdu, yetiştirme yurdu, huzurevi ve rehabilitasyon inşası dolayısıyla yapılan harcamalar ile bağış ve yardımların tamamı vergiden indirilebilecek. Doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı da vergiden düşürülecek. ÖRTÜLÜ SERMAYE Kurumların ortaklığından ya da ortaklarla ilgili kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin edilerek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin 2 katını aşan kısmı ''örtülü sermaye'' sayılacak. Kurumların İMKB'de işlem gören hisselerinin edinilmesi durumunda söz konusu hisse nedeniyle ilişkili kişi sayılanlardan temin edilen borçlanmalarda en az yüzde 10 ortaklık payı aranacak. Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak belirledikleri bedelli veya fiyat üzerinden mal ya da hizmet alımı veya satımında bulunursa, kazanç tamamen ya da kısmen ''transfer fiyatlandırması'' yoluyla örtülü olarak dağıtılmış kabul edilecek. -BEYAN DÖNEMİ UZUYOR- Mevcut kanunda 1-15 Nisan olarak düzenlenen beyan dönemi değişecek. Kurumlar vergisi beyannameleri, 1-25 Nisan arasında verilecek. Tahakkuk edilen vergi, beyanda bulunulan ayın sonuna kadar ödenecek. Muhtasar beyannameyle bildirilen vergiler de beyannamelerin verildiği ayın 26. günü akşamına kadar yatırılacak. Maliye Bakanlığı, mükelleflerin bağlı oldukları vergi dairelerini, kanuni veya iş merkezine bakmaksızın belirlemeye yetkili olacak. Gelir Vergisi Kanunu gibi vergi kesintisi yapmakla sorumlu olanlar, kurumlara avanslar da dahil olmak üzere nakden ve hesaben yaptıkları mevduat faizi, kar ve zarar ortaklığı belgesi gibi ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinden kurumlar vergisine mahsuben yüzde 15 kesinti yapacak. Her ne sebeple olursa olsun tasfiye haline giren kurumların vergilendirilmesinde, hesap dönemi yerine, tasfiye dönemi geçerli olacak. VERGİ ORANI Kurumlar Vergisi oranı yüzde 20 olacak. Kurumlar Vergisi mükelleflerince, cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere kurumlar vergisi oranında geçici vergi ödenecek. Bakanlar Kurulu, geçici vergi oranını 5 puana kadar indirmeye yetkili olacak. GEÇİCİ MADDELER 2006 yılının sonuna kadar kanunun muafiyet hükmündeki şartları yerine getiremeyen yapı kooperatiflerinin muafiyeti 1 Ocak 2006 tarihi itibarıyla sona ermiş sayılacak. Organize Sanayi Bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin altyapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların; arsa, elektrik, gaz, su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla oluşturulan ve kazancının tamamını, bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi işletmeler, 10 yıl süreyle kurumlar vergisinden muaf tutulacak. Düzenlemenin, ''transfer fiyatlandırılması yoluyla örtülü kazanç''hükmü, 1 Temmuz 2006 tarihinde, diğer hükümleri ise 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girecek.