Kürtler için hazırlanan inanılmaz rapor
Abone ol12 Eylül darbesinden önce Kürtler için rapor düzenlenmiş. Bütün aşiretle "güvenilmez" ya da güvenilir diye fişlenmiş.
12 Eylül darbesinden 3 ay önce
hazırlanan 'iç tehdit raporunda' Kürtler için 'Aslında onlar
asimile edilmiş Türk' değerlendirmesi yer alıyor. Kürt aşiretlerse
'samimiyetlerine güvenilmez ve isyancı' olarak tek tek
fişlenmiş.
Radikal'den Mesut Hasan Benli, 12 Eylül döneminde hazırlanan
‘İç Tehdit Raporu’nu ortaya çıkarttı. Raporda
Kürtler geniş yer tutuyor. ‘Darbe fişlerinde’ Kürtlerle
ilgili bölüm özetle şöyle:
ASLINDA TÜRKLER: Kürt diye
nitelenerek toplumumuzdan koparılmak istenilen Doğu ve Güneydoğulu
yurttaşlarımız, en azından büyük bir bölümü Türk soyuna
dayanmaktadırlar. Asıllarının Türk soyundan geldiği bugün
kanıtlanmış olan bu yurttaşlarımız ters yönde gelişen bir
asimilasyon sonucu bugün ayrı bir dile sahip olmuşlardır. Küçük bir
azınlık ise çeşitli ırkların karışımından oluşmuş karma ve ulusal
benliği yitirilmiş bir grup oluşturmaktadır. Yurdumuzda ‘Kürt’ diye
adlandırılan vatandaşların çoğunluğu Sünni olup Şafi
mezhebindedirler. Bir kısmı da Alevidir. Az sayıda Hanefi
mezhebinde olanlar vardır. Aleviler daha çok Tunceli, Bingöl,
Erzincan, Elazığ ve Malatya illerinde bulunmaktadır.”
4 LEHÇELERİ VAR: Doğu ve
Güneydoğu’da yaşayan nüfusun yüzde 36’sı Kürtçe konuşuyor. Dört
lehçe var. Bu lehçeler, Kırmanç lehçesi, Lur lehçesi, Goran
lehçesi, Soran lehçesidir. Ülkemizde konuşulan Goran ve Kırmanç
lehçeleridir. Soran lehçesi ise Dersim ve Dumbili Zazacasına
ayrılır. Zazaca Tunceli Palu, Siverek, Diyarbakır ’ın bazı
kesimlerinde konuşulmaktadır. Diğer yerlerde ise Kırmanç lehçesi
konuşulmaktadır. Haymana ve Çorum taraflarında da Soran lehçesine
rastlanılmaktadır. Kırmanç lehçesi yalnız Doğu ve Güneydoğu Anadolu
bölgelerinde değil, Suriye’nin Cezine bölgesinde, İran’ın batı
bölgesinin büyük bir kesiminde, Irak’ın kuzeyinde de
konuşulmaktadır.”
LİDERLİK KAVGASI: Bölücü
örgütler arasında belirgin görüş ayrılıklarının temelde çok az
olmasına karşılık adetlerindeki çokluk dikkat çekici bir
özelliktir. Bunda, hareketin yönetimi konusunda, özellikle lider
kadrolar arasında kişisel rekabetin önemli bir rol oynadığı
değerlendirilmektedir. Bu örgütler arasındaki liderlik
mücadelesinin bir çözüme kavuşmasını müteakip, Kürtçü örgütlerin
devletimize yönelik faaliyetlerinin yön değiştirerek yoğunlaşması
büyük bir olasılık olarak görülmektedir.
KÜRT ÖRGÜTLERİ ANALİZİ
Raporda Kürt örgütleriyle ilgili değerlendirmeler de şöyle:
Türkiye Kürdistan Demokrat Partisi
(Türkiye KDP): 1950’lerin başlarından itibaren
Türkiye KDF’nin kuruluşu için tekrar çalışmalarına başladı. İlk
sekreterliğine Bucak Aşireti’nin reislerinden Faik Bucak getirildi.
Bucak öldürülerek yerini Sait Elçi aldı.
Şıvancılar (Talabani Yandaşları)
: 1958’lerde TKDP içinde ortaya çıkan Sait Kırmızı
Toprak taraflarınca oluşturuldu. Şivan, Dr. Sait Kırmızı Toprak’ın
takma adıdır. Suriye’de üslenen Moskova yanlısı Talabani ile
ilişkidirler.
Özgürlük Yolu:
Şivancılarla birlikte en koyu Moskova yanlısı gruptur. Ermeni Tediş
örgütleri ile yakınlaşma çabası içinde olduklarına dair duyumlar
alınmıştır.
Kava: 1976’larda ortaya
çıktı. SSCB’ye karşı olanlar bu sırada Kava Yayınevi çevresinde
toplandılar.
Ala Rızgari (Kızıl
Kurtuluş): Talabani ve Rusya’ya daha yakın görüşler
savunuyor. Bölünmeye sebep konulardan biri de Mao’ya karşı
tutumudur.
Beş Parçacılar: 1976
yılında ortaya çıktı. O tarihte Halkın Kurutuluşu grubundan ayrılan
Ali Rıza Koşar ve arkadaşları tarafından oluşturuldu. Apocularla
çatışmaya girdikleri her iki grubun da birbirini provokatörlükle
suçladıkları görülmektedir.
KUK (Kürdistan Ulusal
Kurtuluşçular): Irak’taki 1975 yenilgisinden sonra
Türkiye KDP içinde Sovyetler’den destek almayı savunan bir grup
ortaya çıktı. Daha sonra kendilerine Kürdistan Ulusal
Kurtuluşçuları (KUK) adını veren bu grup, Irak KDP’nin ABD ile
işbirliği politikasına karşı çıkıyor ve Sovyetler’le işbirliğinin
geliştirilmesi politikasını savunuyor.
- Kürt Halk Kurtuluş Ordusu (KHKO)- Ulusal
Kurtuluş Ordusu (UKO)- Kürdistan İşçi Partisi ( PKK )
: Halk arasında Apocu olarak biliniyorlar. Bu ismi
Abdullah Öcalan adlı kurucusundan alıyor. 1977’den beri doğuda
etkili olmaya çalışmakta ve siyasal şiddet eylemlerine
girişmektedirler. Kürtçü gruplar dahil kendilerinden olmayan
herkesi düşman ilan etmiş ve silahlı çatışmaya girmişlerdir.
Kendilerinden ayrılanları da öldürmektedirler. Sovyet
yanlısıdırlar.
AŞİRETLERİ DE
FİŞLEMİŞLER
Raporda, Doğu ve Güneydoğu’daki Kürt aşiretleri tek tek mercek
altına alınmış. Raporda, aşiretler ‘ayaklanmalara katılan’,
‘durumları şüpheli’ ve ‘hükümete bağlı’ olarak ayrılıyor. Nerede
yaşadıkları ve yaklaşık nüfuslarına yer veriliyor. Rapora göre
sadece Bünyaniş aşireti hükümete bağlı görünürken, ‘Diri’ ve
‘Zarzan’ aşiretinin durumu ‘şüpheli’ görünüyor. Geriye kalan tüm
aşiretler ‘isyancı, samimiyetine güvenilmez’ olarak kodlanıyor.
Rapordaki ilgili bölüm özetle şöyle:
Celali Aşireti: Karaköse-
Patnos- Doğubeyazıt – Kars ve kuzeyi bölgesinde konuşlanmış. Toplam
l112.700 nüfuslu olan Bilikanlı, Cinikanlı, Balıkanlı, Kendikanlı,
Sakkanlı, Alımahalı, Burukkanlı, Gelturi, Hasso Soran, Haydaranlı
kabilelerinden oluşuyor. Ağrı ve Zilan isyanlarına katılmışlardır.
‘Güvenilmez’ olarak kıymetlendirilmiştir. Mezhepleri Şafi.
Doski Aşireti: Hakkâri –
Yüksekova bölgesinde konuşlanmış. Oraman isyanına katılmıştır.
‘Ssamimiyetlerine güvenilmez olarak’ kıymetlendirilmektedir.
Aşiretin mezhebi Şafidir.
Diri Aşireti: Yüksekova –
Esendere bölgesinde, nüfusu 7500. İsyana katılmış bir aşiret.
‘Samimiyetlerine güvenilmez’ olarak kıymetlendirilmektedir. Mezhebi
Şafidir.
Herki Aşireti: Hakkâri-
Şemdinli bölgesinde, takribi nüfusu 7 bin olarak tahmin
edilmektedir. Samimiyetlerine güvenilmez olarak
kıymetlendirilmektedir. Mezhebi Şafidir.
Baton Aşireti: Başkale –
Van bölgesinde bulunmaktadır. Takribi nüfusu 7 bindir. İsyana
katılmamıştır. Devlete karşı tutumları ‘samimiyetlerine güvenilmez’
olarak’ kıymetlendirilmektedir. Aşiretin mezhebi Şafidir.
Şıkak Aşireti: Başkale –
Özalp – Yüksekova – Saray bölgesinde bulunmaktadır. Takribi nüfusu
10 bin civarındadır. İsyana katılmamıştır. Devlete karşı tutumları
“samimiyetlerine güvenilmez” olarak kıymetlendirilmektedir.
Aşiretin mezhebi Şafidir.
Kotanlı Kabilesi: Kars
–Iğdır’ın İran’daki uzantısı olan aynı isimli kabile Makü
çevresinde olup Şafi mezhebinde ve Barzani yanlısıdır. Kabile Türk
düşmanı olarak kıymetlendirilmektedir. Ağrı isyanına
katılmıştır.
Kürsenli Aşireti: Van,
Özalp bölgesinde olup takribi nüfusu 7 bindir. İsyana
katılmamıştır.
Milan Aşireti: Özalp
bölgesinde olup, takribi nüfusu 6 bindir. İsyana katılmıştır.
Samimiyetlerine güvenilmez olarak kıymetlendirilmiştir. Mezhepleri
Şafidir.
Ertuşi (Jirki Kabilesi):
Van- Hakkari bölgesinde olup takribi nüfusu 24 bin tahmin
edilmektedir. Beytüşşebap isyanına katılmıştır. Şafi olup,
samimiyetine güvenilmez olarak kıymetlendirilmiştir.
Murki Aşireti: Van, Özalp
bölgesinde bulunmaktadır. Takribi nüfusu 11 bindir. Şimdiye kadar
isyanlara katılmamış olup mezhebi Şafidir. Devlete karşı tutumu
samimiyetine güvenilmez olarak kıymetlendirilmiştir.
Goran Aşireti: Ardahan,
Kars bölgesinde bulunmaktadır. Takribi nüfusu 7 bindir. Şimdiye
kadar isyanlara katılmamıştır. devlete karşı tutumu samimiyetine
güvenilmez olarak kıymetlendirilmiştir. Aşiretin mezhebi
Hanefidir.
Adman Aşireti: Ağrı, Van
bölgesinde olup takribi nüfusu 8 bin civarındadır. Şimdiye kadar
isyanlara katılmamıştır. Devlete karşı tutumu samimiyetine
güvenilmez olarak kıymetlendirilmiştir. Mezhebi Şafidir.