Güney Amerika'yı 'Kurtlar' bastı Türk dizilerinin izlendiği ülkelerin sayısı 40’ı geçti. Ezel, Balkanlara açılırken, Kurtlar Vadisi, Arjantin ve Şili’ye çıkarma yaptı. Diziler reyting rekorları kırarken oyuncuları, izleyenlerin kahramanı oluyor En son Adanalı dizisinde canlandırdığı Pamuk karakteriyle oyunculuktaki ustalığını ortaya koyan tiyatrocu Ekin Türkmen’le Los Angeles’ın asude semti Santa Monica’da bir kafede oturuyoruz. Kafenin önünden geçen bir kadın grubu bizi süzüyor. Kıyafetlerinden Ortadoğu kökenli olduğunu anladığımız grup, ikircikli bir kararsızlık ve merakla kafenin önünden birkaç kez geçip dikkatli dikkatli bakıyorlar. Sonunda biri cesaretini toplayıp bize yaklaşıyor ve soruyor: “Siz o Türk dizisinde oynayan kız değil misiniz?” Evet, cevabını alınca havalara uçuyorlar. Kalabalık bir grup bir anda Ekin’in etrafını sarıyor, birlikte fotoğraf çektirip imzasını alıyor. Oynadığı dizi hakkında sonu gelmeyecek sandığımız sorular sıralıyor. Bütün bunlar oradan geçen Amerikalıların şaşkın bakışları altında oluyor. Libya kökenli ABD vatandaşı arkadaşım Nebras Mashena, ailesinin ısrarına dayanamayarak memleketinden bir kızla evleniyor ve kızın ısrarına dayanamayarak balayını geçirmeye İstanbul’a geliyorlar. Sonraki gün onlarla kaldıkları otelin lobisinde buluşuyor ve soruyorum: “Size ayırabileceğim bir günüm var; İstanbul’da nereleri görmek istersiniz?” Kız gülümsüyor ve çantasından Gümüş dizisinin çekildiği Abut Efendi Yalısı’nın fotoğrafını çıkarıyor. Onlara İstanbul’da birçok tarihi mekânın ve doğal güzelliklerin bulunduğunu anlatmaya çalışıyorum fakat Gümüş diyor başka bir şey demiyorlar. Çaresiz gidiyoruz. O gün onları Kızkulesi ve Hidiv Kasrı da dahil olmak üzere pek çok mutena mekâna götürüyorum fakat hiçbir yerde yalıda oldukları kadar mutlu olmuyorlar. Döner dönmez Facebook sayfalarına orada çektiğimiz fotoğrafları yüklüyorlar ve altları, bir gün içerisinde onlarca yorumla doluyor. Kanada’da yaşayan kukla ustası arkadaşım Emil Molho’nun Sofya’da yaşayan kayınvalidesinin adı Vera Panova. 70’li yaşlarındaki bu kadın, ne zaman televizyonda Kurtlar Vadisi ya da başka bir Türk dizisi başlasa, telefonu hiçbir şey söylemeden damadının ve kızının yüzüne kapatıyor. Yine bir gün Kurtlar Vadisi’ni seyrederken kapı çalınıyor. Kapıyı çalan kişiler ‘Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne alınmaması için imza topladıklarını’ söylüyorlar. Vera, elindeki bastonla onları apartmanın kapısına kadar kovalıyor. Kaçanlardan biri merdiven sahanlığındaki boşluğa basıyor ve düşüp burnunu kırıyor. PAZARLAMA BAŞARISI Küreselleşme, metaların küresel ve bölgesel düzeyde dolaşımını kolaylaştırıyor şüphesiz fakat burada dolaşıma açılan malların niteliği de çok önemli. Bu açıdan baktığımızda Türk dizilerinin bu sınavı başarıyla geçtiklerini görüyoruz. Bu aynı zamanda bir pazarlama başarısının da öyküsü. Şu sıralar atv’de yayınlanan Çocuklar Duymasın’ın Japonlar tarafından çok sevildiğini ve izlendiğini duyduğumuzda şaşırmıştık. Artık bir Türk dizisinin yayınlandığı herhangi bir ülkede izlenme rekorları kırdığını duymak bile bizi şaşırtmıyor. Süreç, 2006’da Dubai merkezli MBC’nin, Gümüş başta olmak üzere bazı Türk dizilerini satın almasıyla başlıyor. MBC: 22 Arap ve Kuzey Afrika ülkesine yayın yapan büyük bir medya karteli. Asmalı Konak, Bin Bir Gece gibi diziler yayınlandıkları ülkelerde büyük ilgi görüyor. Arap kadınları, Kıvanç Tatlıtuğ gibi bir erkeğin hayalini kuruyor. Arap erkekleri ise evlerinde hiç değilse bir tane Songül Öden olsun istiyor. Türk dizisi ateşi oradan Orta Asya’ya ve Balkanlara sıçrıyor. Damadın Rum olması dolayısıyla Yabancı Damat, Yunanistan’da çok seyredilenler arasına giriyor. Samanyolu Televizyonu tarafından yapılan dizilere Pasifik ülkeleri de rağbet ediyor. TÜRK DİZİLERİ HANGİ ÜLKELERDE İZLENİYOR? Türk dizilerinin seyredildikleri ülkeleri şöyle sıralamak mümkün: Çin, Hollanda, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Bosna- Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Makedonya, Kosova, Karadağ, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Lübnan, Libya, Cezayir, Bahreyn, Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Moritanya, Fas, Filistin, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri, Somali, Umman, Yemen, Afganistan, Pakistan, Endonozya, Malezya, Tunus, Hindistan, İran. Türk dizilerini, bir zamanlar çok sayıda pembe dizi ithal ettiğimiz Güney Amerika ülkelerine bile ihraç ediyor olmamız ilginç. Kurtlar Vadisi, Arjantin ve Şili’de beğeniyle izleniyor. Dizi ayrıca Bulgaristan, Sırbistan, Kosova, Hırvatistan gibi ülkelerde izlenme rekorları kırıyor. atv’nin yeni reyting rekortmeni Ezel de Balkanlara açıldı. Ezel, Ortadoğu kanallarının yanı sıra Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya ve Makedonya kanalları tarafından satın alındı. Türk dizileri şu anda 40’tan fazla ülkede yayınlanıyor ve yıllık 10 milyon doların üzerinde bir pazar oluşturuyor. Sadece ülkemizde, yılda 200’den fazla Amerikan yapımı televizyon dizisi izlendiği düşünülürse bu sayıya ne kadar sevinilebilir? OYUNCULAR KAHRAMAN GİBİ KARŞILANIYOR Türk dizilerinin oyuncuları seyredildikleri ülkelere gittiklerinde kahraman gibi karşılanıyor, katıldıkları tanıtımlardan, oynadıkları reklamlardan büyük meblağlar kazanıyor. Türk yapımcılar, uluslararası fuarlara katılıp televizyon dizisi pazarlıyor. Yılbaşında Dubai’ye gezi düzenleyen Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan’ın dikkatini, Türk dizilerinin başladığı saatlerde sokaklarda kimsenin kalmaması ve iş toplantılarının o saatlere konmaması çekmiş. Çağlayan’ın yaptığı açıklama şöyle: “Bu film ve dizilerde sadece Türk malının kullanımını sağlamak değil, aynı zamanda Türk yaşam tarzını da tanıtmak istiyoruz.” Dizilerde tanıtılan Türk yaşam tarzı nedir, diye düşündüğümüzde karşımıza şunlar çıkıyor: Türk erkeklerinin hepsi yakışıklıdır. Türk kadınlarının hepsi güzel ve alımlıdır. Türk insanı zengindir. Güzel evlerde oturur, güzel arabalara biner. Pahalı restoranlarda yemek yer. Ayrıca karşımıza şunlar da çıkıyor: Türkiye, ahlaksız tekliflerin sıkça yapıldığı ve ahlak dışı ilişkilerin yaygın olduğu bir ülkedir. Kanun yoluyla çözülemeyen işler, silahlı toplum savunucuları tarafından çözülür. Yukarıda saydıklarımız, bu dizilerin yurtdışında Türkiye’yi layıkıyla temsil etmediğini söyleyenlerin çekinceleri. Öte yandan bu diziler Türk ekonomisine ve yapımcılık sektörüne önemli katkılar yapıyor. Türkiye’deki doğal ve tarihi güzellikleri ön plana çıkarıyor. Dizilerde oluşturulan albeni, Türkiye’yi bir cazibe merkezi haline getiriyor. Bunu yakın zamanlarda hazırlanan rehberlere, dizilerin çekildiği mekânların eklenmesinden de anlamak mümkün. En önemlisi nasıl Amerikan dizilerinde izlediğimiz vampir ve piskopatlar bizi Amerika’nın vampir ve piskopatlardan oluşan bir ülke olduğuna ikna etmiyorsa, bu dizilerin çizdiği tablonun sinemasal bir algı oluşturduğunu da kabul etmek gerekir. Orta Asya * Kurtlar Vadisi * Acı Hayat * Asmalı Konak * Deli Yürek * Kınalı Kar * Zerda * Aliye * Bir İstanbul Masalı * Çocuklar Duymasın * Tek Türkiye * Sırlar Dünyası * Beşinci Boyut Ortadoğu ve Kuzey Afrika * Asmalı Konak * Gümüş * Menekşe ile Halil * Çemberimde Gül Oya * Ihlamurlar Altında * Elveda Derken * Kırık Kanatlar * Yersiz Yurtsuz * İki Aile * Sıla * Bir İstanbul Masalı * Aliye * Annem * Arka Sokaklar * Asi * Berivan * Bıçak Sırtı * Genco * Kavak Yelleri * Kınalı Kar * Yabancı Damat * Yaprak Dökümü * Unutulmaz * Kaybolan Yıllar Asya ve Pasifik * Çocuklar Duymasın * Tek Türkiye * Sırlar Dünyası * Beşinci Boyut * Hakkını Helal Et * Büyük Buluşma Avrupa ve Balkanlar * Ezel * Kurtlar Vadisi * Asmalı Konak * Yabancı Damat * Bir İstanbul Masalı * Gümüş * Binbir Gece * Unutulmaz * Yaprak Dökümü * Dudaktan Kalbe * Küçük Kadınlar * Asi