Kürtçe propaganda serbest olacak
Abone olAdalet Bakanlığı tarafından hazırlanan Siyasi Partiler Kanunu taslağı tamamlandı. Taslağa göre, Komünist Parti'ye özgürlük gelirken Kürtçe propaganda yapılabilecek.
Adalet Bakanlığı, geçen yıl gündeme gelen Siyasi Partiler
Kanunu'na ilişkin değişiklik çalışmalarını tamamladı. Genel ve ara
seçimlerde siyasi partilere ön seçim yapma zorunluluğu getiren
taslağın kısa sürede Bakanlar Kurulu'nda görüşülmesi ve ardından
Meclis'e sevkedilmesi planlanıyor. Ancak hükümet, uzlaşmayla
çıkarmayı düşündüğü yeni Siyasi Partiler Kanunu Tasarısı Meclis'te
görüşülürken, CHP'nin önerilerini de dikkate alarak tasarıya nihai
şeklini vermeyi düşünüyor. Siyasi reform Parti yöneticileri ile
eski ve yeni milletvekilleri, kamuda yönetim kurulu üyesi
olamayacak. Partilerin yetkili organlarında, Anayasa'da belirlenen,
parti kapatmayı gerektirecek suçlar çerçevesinde bir karar
alınmadığı sürece partiler kapatılmayacak. Partiler tüm üyelik
kayıtlarını elektronik ortamda tutmakla yükümlü olacak. Her
vatandaş seçim kurulları aracılığı üye olabilecek. İl ve ilçe
teşkilatlarının üye silme yetkisi bulunacak. Üye, parti içi itiraz
yollarını kullandıktan sonra asliye hukuk mahkemesine 7 günde
itiraz edebilecek. İtiraz üç günde karara bağlanacak. Karar kesin
hüküm sayılacak. Kürtçe propagandaya izin Kanunun 78. maddesinin
başlığı 'devletin bağımsızlık ve bütünlüğünün korunması' şeklinde
değiştirilirken "Tüzük ve programlarının yazımı ve yayımı ile her
türlü yazışmalarında Türkçe kullanırlar" ifadesi yer alacak. Mevcut
düzenlemede yer alan, propaganda dilinin de Türkçe olduğuna dair
hüküm yeni metinden çıkarılıyor. Komünist Parti'ye özgürlük 'Sosyal
bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerindeki egemenliğini veya
zümre egemenliğini' ifadesi çıkarılarak, 'sınıf ve zümre
diktatörlüğünü' şeklinde özetlenecek. Kanundaki 'komünist,
anarşist, faşist, teokratik, nasyonel sosyalist' tabirleri
çıkarılırken 96. maddede yapılan değişiklikle de, "Din, dil, ırk,
mezhep ve bölge adlarıyla veya aynı anlamlara gelen adlarla siyasi
partiler kurulamaz veya parti adında bu kelimeler kullanılamaz"
hükmü getirilecek. 'Odak' olmaya yeni tanım 'Odak olma' tanımı şu
şekilde yenilenecek: "Bir siyasi parti, bu nitelikteki fiiller, o
parti üyelerince yoğun bir şekilde işlendiği ve bu durum o partinin
büyük kongre veya genel başkan veya MYK veya TBMM Grup Genel Kurulu
veya Grup Yönetim kurulunca zımmen veya açıkça benimsendiği yahut
bu fiiller doğrudan anılan parti organlarınca kararlılık içinde
işlendiği takdirde, söz konusu fiilerin odağı haline gelmiş
sayılır." ÖN SEÇİM ZORUNLULUĞU Genel ve ara seçimlerde siyasi
partilere ön seçim yapma zorunluluğu getirilecek. Milletvekili aday
listeleri o bölgedeki kayıtlı tüm üyelerin serbest, eşit ve gizli
oy, açık tasnif yöntemi ile belirlenecek. Ön seçimler genel
seçimlerden en az 45 gün önce yapılacak. Tüm siyasi partiler ön
seçimleri aynı günde yapacak. Parti merkez yönetimi tarafından
işten el çektirilen (feshedilen) il başkanı ve il yönetimi, bu
kararın tebliğinden sonra 7 gün içinde varsa parti içi itiraz
yollarını kullanacak. Yoksa, Asliye Hukuk Mahkemesi'ne 7 gün içinde
başvuracak. Mahkeme üç gün içinde itirazları karara bağlayacak.
Ancak yapılan itirazlarda parti işlemlerini durdurmaya yönelik
ihtiyati tedbir kararı konamayacak. Buna rağmen, işten el
çektirilen il başkanı ve il yönetim kurulu üyeleri delege sıfatı
ile ilk kongrede oy kullanma hakkına sahip olacak. İlçe
teşkilatları da aynı hükümden yararlanacak. Siyasi partilere
Anayasa Mahkemesi'ne sundukları bilançolarını Türkiye genelinde
yayın yapan gazetelerden birinde ilan etme zorunluluğu getirilecek.
Kanunun 74. maddesinde buna paralel yapılan değişikle de partilere
hesaplarını muhasebeci ve mali müşavire tasdik ettirerek Anayasa
Mahkemesi'ne sunacak. Hazine yardımı sınırlanıyor Seçimlere katılma
hakkını elde eden ve milletvekili genel seçimlerinde toplam geçerli
oyların yüzde 7'sinden fazlasını alan siyasi partilere, o yılki
genel bütçe gelirleri B cetveli toplamının beşbinde ikisi oranında
ödenek konacak. Yüzde 7'nin altında oy almasına rağmen,
milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile
belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara
seçimlerine katılabilme koşullarını tamamlayanlara, TBMM'de grubu
bulunan partilere, en az devlet yardımı alan siyasi partiye yapılan
yardım kadar devlet yardımı yapılacak. Hazine yardımları
milletvekili seçimlerinin yapılacağı yıl o yıl ödenecek paranın üç
katı, mahalli idareler genel seçiminde ise iki katı olarak
ödenecek. Her iki seçim aynı tarihte yapılırsa yardım miktarı üç
katını geçemeyecek. Devlet yardımlarının hukuka aykırı olarak
kullanıldığının tespit edilmesi halinde, usulsüz gider ve hukuka
aykırı kullanım miktarının iki katı kadar parti malvarlığı Anayasa
Mahkemesi kararıyla hazineye gelir olarak kaydedilecek. PARTİLER
İPOTEKLİ BORÇ ALABİLECEK Siyasi partilerin ticari faaliyette
bulunması yeniden yasaklanacak. Partiler kredi ve borç alamayacak.
Ancak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kredili veya ipotek
karşılığında mal alabilecek. Partiler borç miktarını Anayasa
Mahkemesi'ne belirtecek. Bağışlara sınırlama Gerçek ve tüzel
kişiler bir siyasi partiye aynı yıl içerisinde on milyardan fazla
kıymette ayni ve nakdi yardım ve bağışta bulunamayacak. Bağış veya
bağışlar, bağışta bulunan veya yetkili temsilcisi parti
makbuzlarında açıkça yer alacak. Belgeye dayanılmaksızın bağış
kabul edilmeyecek. Partilere köy teşkilatı Siyasi partilere, üye
olma istemlerini sebep göstermeksizin reddetme hakkı verilecek.
Ancak, üyelik istemi reddedilen üye, teşkilatın bir üst kademesine
itiraz edebilecek. Kesin ihraçlar için üye tam sayısının
çoğunluğunun kararı gerekecek. Partilere köy ve mahalle
teşkilatları kurma hakkı da verilecek. GENEL BAŞKAN DOKUZ YIL
KALACAK Siyasi parti genel başkanları üç yıllığına ve üç kere olmak
üzere en fazla 9 yıl partinin başında kalabilecek. Partiler
tüzüklerini buna göre düzenleyecek. Bir siyasi partinin bir seçim
çevresinde teşkilatının bulunmaması veya göstermesi gereken aday
sayısı kadar istekli aday bulamaması halinde milletvekili listesi
MYK tarafından yapılacak. Siyasi partilere TBMM üye sayısının (550)
yüzde onunu aşmamak üzere 'merkez adayı' bildirme hakkı tanınacak.
Bu adaylar YSK'ya ön seçim tarihinden 10 gün önce bildirilmek
zorunda olacak. Listelerdeki eksilmeler alttaki adayların üste
kaydırılması ile doldurulacak. Ön seçimlerin iptalinde ön seçim
yenilenmeyecek; bu seçim çevresi için bütün adaylar MYK'larca
tespit edilecek. Hesapları Anayasa Mahkemesi inceleyecek Siyasi
partilerin mali faaliyetleri ile ilgili olarak herhangi bir parti
mensubu hakkında hukuk veya ceza davasının açılabilmesi, ancak
Anayasa Mahkemesi'nin ilgili parti hesaplarını incelemesi sonucunda
o konuda tespit ve talepte bulunmasına bağlı olacak. Bu değişiklik
Maliye Bakanlığı'nın siyasi parti hesaplarını inceleyerek suç
unsuru tespit etmesi halinde yaptığı suç duyurusu hakkını elinden
alıyor. Haber: Ali Sali Kaynak: Yenişafak