Küresel kriz NATO'yu da vurdu

Yılsonuna kadar stratejik konseptini yenileyecek olan NATO'nun küresel kriz nedeniyle bazı ülkelerdeki karargahlarını kapatmayı planladığı öğrenildi. Kapatılacak karargahlar NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen'in Haziran ayında açıklanacak raporuyla ortaya çıkacak. Türkiye, kapatılma ihtiali yüksek olan İzmir'deki Hava Unsur Karargahı'nın korunması için diplomatik seferberlik başlattı.

TALEP ABD'DEN GELDİ
Edinilen bilgilere göre İstanbul'da yapılan NATO Savunma Bakanları gayri resmi toplantısı sırasında ABD Savunma Bakanı Robert Gates sürpriz bir çıkışla, ittifakın karargah yapısının yeniden gözden geçirilmesini istedi. Diğer bazı ülkelerin de desteklediği talep doğrultusunda NATO Genel Sekreteri Rasmussen'e Haziran ayına kadar kapatılacak karargahların belirlenmesi görevi verildi.

GEREKÇE EKONOMİK KRİZ
Karargah sayısının azaltılmasının ardındaki gerekçe toplantıda 'küresel ekonomik kriz' olarak gösterildi. Üye ülkelerin savunma harcamalarına ayırdıkları payların azalmasının NATO bütçesine olumsuz etki yaptığı değerlendirmeleri NATO kulislerinde hakim görüş.

HEDEF STATİK KARARGåHLAR 
NATO 1990'larda 65 olan karargah sayısını 2008'de tamamlanan son kuvvet değerlendirmesinde 22'ye düşürmüştü. Rasmussen'in yürüttüğü çalışma kapsamında 'statik karargah' olarak adlandırılan karargahların kapatılması, ya da yakın coğrafyadaki diğer karargahlarla birleştirilmesinin gündemde olduğu öğrenildi. İzmir'deki Hava Unsur Komutanlığı da, gündemdeki 'statik karargah'lardan biri. Daha önce yaklaşık 2 bin personeli bulunan karargahın büyüklüğü son komuta yapılanmasıyla 664'e düşürülmüştü. 

KAPATILMASIN SEFERBERLİĞİ
Son durumu doğrulayan dışişleri kaynakları AKŞAM'a şu değerlendirmeyi yaptı:
'İzmir'deki karargah şu anda faaliyette. Ama Genel Sekreter'in raporundan nasıl etkilenecek kestirmek zor. Mevcut NATO harekatları nedeniyle İzmir'in de aralarında bulunduğu statik karargahlar biraz geri planda kalmış gözüküyor. Türkiye ve bazı yeni üyeler bu karargahların korunmasından yana. Biz ülkemizdeki NATO tesislerinin devamından yana olduğumuzu NATO içindeki her platformda söylüyoruz ve güçlü biçimde söylemeye devam edeceğiz. İzmir'deki karargahın korunması için elimizden geleni yapacağız'

ZAMAN TARTIŞMASI
Karargah yapılanmasının ne zamana yetiştirilmesi gerektiği konusunda da NATO içinde iki farklı kanaat oluşmuş durumda.  ABD'nin başını çektiği grup Kasım ayında belirlenecek yeni strateji belgesi ile birlikte yeni komuta yapısının da şekillenmesi gerektiği görüşünde. Türkiye'nin aralarında olduğu diğer grup ise yeni komuta yapısının benimsenecek yeni stratejiye göre 'uzun soluklu bir değerlendirme' sonrasında ortaya çıkması gerektiği görüşünde.

SON KARAR LİZBON'DA ALINIR
Kaynaklar komuta yapısının değişip değişmeyeceğinin 18 - 19 Kasım'da Lizbon'da yapılacak NATO Liderler Zirvesi'nde ortaya çıkacağını belirttiler.

ESKİŞEHİR KAPANMADI
NATO'nun iki sene önce benimsenen kuvvet yapılanması çerçevesinde Türkiye'deki ikinci NATO unsuru olan Eskişehir'deki komutanlığın kapatılması öngörülmüştü. Ancak NATO içinde Türkiye ile Yunanistan arasında uzlaşma sağlanamadığı için bu karargah henüz kapatılmadı.

BİZ KARŞILARSAK KURTULUR
İzmir'deki karargahın kapatılması yönünde görüş oluşması durumunda Türkiye'nin maddi gerekçelere dayandırılacak bu kararı engellemek için tek kozu 'Karargahın masraflarını ben karşılarım' demek olacak. İzmir'deki karargahın NATO'ya yıllık maliyetinin 12 milyon Euro olduğu öğrenildi.

NATO'NUN UMUDU ARAPLAR
Öte yandan yine İstanbul'da yapılan NATO Savunma Bakanları toplantısında İngiltere'nin beklenmedik bir çıkış yaparak 'ittifakın masraflarının bir kısmının NATO üyesi olmayan varlıklı ülkelerden karşılanması' önerisini masaya getirdiği öğrenildi. İngiltere'nin 'NATO küresel misyonlar da üstlendiğine göre askeri olan asker, maddi imkanı olan da para vererek bu misyonlarımıza katkıda bulunabilmeli' çağrısı yaptığı ve NATO Genel Sekreteri Rasmussen'e bu öneriyle ilgili de bir çalışma hazırlaması talimatı verildiği öğrenildi. Bu çerçevede özellikle Arap ülkelerinden kaynak sağlanmasının gündeme gelmesi bekleniyor. (Akşam)