Küresel ısınma zeki uyduya emanet

Yeni geliştirilen bir uydu, veri şaşmalarını yüzde 90 ortadan kaldırabiliyor. Küresel ısınma karşıtlarının en sık atıfta bulunduğu argüman, uydu gözlemlerinde ortaya çıkan veri muğlaklıkları. Karşıtlar, uydu verilerindeki tutarsızlıkları örnek göstererek küresel ısınmanın bilimsel olarak kesin göstergelerle kanıtlanamayacağını savunuyor. Ancak, bilim insanları uydu gözlemlerinin veri tespitinde tam kesin sonuç vermediğini biliyor ve buna çareler arıyor. Uydu gözlemlerinde sıkça rastlanan veri şaşmaları, hassas sensörlerdeki oynamalardan kaynaklanıyor. Uydularda bulunan hassas sensörler, atmosferdeki sıcaklıktan ekinlere kadar birçok parametreyi ölçebilecek hassaslıkta cihazlar. Sensörler aynı zamanda, küresel ısınma gözlemlerinde Güneş’ten Dünya’ya ulaşan radyasyonun ölçümünde kullanılıyor. HATA PAYI YÜZDE 0.3 Ne var ki uydular fırlatılış esnasında şiddetli sarsıntı geçiriyorlar. Sensörlerin darbelere karşı oldukça hassas oldukları hatırlanacak olursa, fırlatıtılış sırasında darbe ve sarsıntıya maruz kaldıkları biliniyor. Uzmanlar, yörüngeye yeni giren bir uydunun hassasiyetini genellikle diğer uydulardan gelen verilere göre yeniden ayarlıyor. Haliyle yörüngedeki diğer uydular da kendi çaplarında benzer sansıntı ve darbeleri geçirmiş oluyor. Dolayısıyla uyduların fiziksel olarak karşılaştıkları zorluklar, elde ettikleri verilerde meydana gelen şaşmalara neden oluyor. Bilim insanları uydu verilerindeki şaşmayı, ya da hata payını yüzde 0.3 olarak hesaplıyor. İlk bakışta yüzde 0.3’lük bir ölçüm sapması ‘cüzzi’ görünebilir. Ancak bu rakam, küresel ısınma tespitinde, 2 derece’lik bir şaşmaya isabet ediyor. Söz konusu 2 derece’lik şaşma ise, Dünya’yı buzul çağıyla küresel ısınma arasında herhangi bir noktaya yerleştirecek kadar geniş bir aralık. ‘GERÇEK’ ORTAYA ÇIKACAK Bilim insanları uydu gözlemlerinin kesinliğinin azamiye çıkarılması için, sensörleri uydu yörüngedeyken yeniden ayarlamayı öneriyor. Londra merkezli National Physical Laboratory uzmanı Nigel Fox, ölçüm şaşmalarını asgariye indireceğini öne sürdükleri Traceable Radiometry Underpinning Terrestrial and Helio Studies (TRUTHS) adlı yeni bir uydu tasarladı. Uydu, insansız olarak ölçümlerini kendi kendine ayarlayabilen bir sisteme sahip. HATA PAYINI YÜZDE 90 İNDİRİYOR TRUTHS Güneş’ten gelen ışığın farklı dalgaboylarını kendi filtre ederek bunu sensörlerinin ayarlanmasında kullanacak. Fox, TRUTHS’un veri tespitinde hata payını 10’da 1’e indirdiğini öne sürüyor. TRUTHS, yörüngedeki diğer Dünya gözlem uydularının yeniden ayarlanmasında de temel alınabilecek. Nigel Fox ekibi uyduyu NASA’ya önerdi ve yanıt bekliyor. Uydu gözlemlerinde meydana gelen ölçüm şaşmaları şimdiye dek küresel ısınma karşıtlarının elde yeterli kesinlikte bilgi olmadığı yönünde yorumlarına yaramıştı. TRUTHS uydusu bu yargıyı aşmayı hedefliyor. Kaynak: www.ntvmsnbc.com