Kurban yerine bağış yapabilir miyiz?

Bazı kurum ve vakıfların 'Kurbanımızın kesilmesini istemiyorum, onun yerine bağışta bulunmak istiyorum' şeklinde düzenlediği kampanyalara İlahiyatçılar ve Diyanet'ten tepki geldi.

Mail, gazete, bilbord ilanları ile vatandaşlara ulaşmaya çalışan kurumlar, kurban kesilmesi yerine parasal bağış talebinde bulunuyor. Kurbanın kesilmesi yerine para bağışı isteyen kurumlar posta, internet, kredi kartı gibi geniş imkânlar dahi sunuyor.

Konu hakkında görüşleri alınan ilahiyatçılar, kesimsiz kurban'ın 'kurban ibadeti' yerine geçmeyeceğini vurguluyor. Kurban ibadetinin kabulü için hayvanın kesilip, kanının akıtılmasının şart olduğuna vurgu yapan ilahiyatçılar, sadaka ile kurbanın karıştırılmamasını istedi.

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku (Fıkıh) Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Faruk Beşer, kurbanın başlı başına bir ibadet olduğuna dikkat çekerek, "Kurban kesilmeden olmaz. İşin özü budur zaten. Din dediğimiz şey, istendiği gibi zamana ve zemine göre manipüle edilecek, uyulmayacak, değiştirilecek şeyler değildir. İbadetler, özü itibarıyla dinin sabiteleridir, onların üzerinde değişiklik yapılamaz. İslam'da farklı yardımlaşma şekilleri vardır. Sadaka vardır, infak vardır, zekât vardır. Her biri farklı alana hizmet eder. Ancak Kurban başlı başına bir ibadettir. O kesilmeden yapılamaz." diye konuştu.

"VATANDAŞ DİKKATLİ OLSUN"

Diyanet 'Alo Fetva' hattı ise bu tür kampanya düzenleyenlerin ciddi kurumlar olmadığı belirterek, "Vatandaşı yanıltıyorlar, vatandaşın dikkatli olması gerekir. İbadet algısı oluşturmaya çalışıyorlar. "Kesimsiz kurban ile vatandaşın kurban ibadeti sorumluluğu üzerinden kalkamaz." uyarısında bulunuyor.

"BAĞIŞ İBADET HÜKMÜNE GEÇMEZ"

Diyanet İşleri Başkanlığı ise internet sitesinde vekâlet yolu ile kurban kesimi hakkında geniş bilgiler veriyor. Açıklamada, kurban kesmek yerine bedelinin muhtaç kişilere ya da ilgili kurumlara verilmesi ile 'ibadetin yerine getirilmeyeceği' vurgulanıyor.

Kurbanda asıl olanın, kişinin bu ibadeti Allah rızası için yerine getirmesi olduğu, bu bakımdan vekâletle de olsa, kurban kesme uygulamasının amacından uzaklaştırılarak 'yardım kampanyası' şekline dönüştürülmesinin uygun olmayacağı belirtiliyor.

KURBAN HAKKINDA GÜNCEL SORULAR

Kurban bayıltılarak kesilebilir mi?

Ölmeden kesilmesi kaydıyla, ihtiyaç halinde veya hayvana eziyet vermemek amacıyla kurbanlık hayvanın uygun tekniklerle bayıltılmasında bir sakınca yoktur. Ancak hayvan henüz kesilmeden, şok etkisiyle ölürse, kurban olmayacağı gibi, eti de yenmez.

Kadın kurban kesebilir mi?

Hayvan kesiminde, gerekli yeterlilik ve şartları taşıyan kişi kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir.

Taksitle kurban alınabilir mi?

Kişi, ister peşin ister taksitle olsun satın aldığı hayvanı kurban olarak kesebilir.

Kimler kurban kesmelidir?

Kurban kesmek, âkıl-baliğ (akıllı-ergen), dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan bir Müslüman'ın yerine getirmesi gereken mali bir ibadettir.

Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengindir. Dolayısıyla, Allah'ın kendisine bahşetmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakarlığın nişanesi olmak üzere kurban kesmelidir.

Zengin olan karı-kocadan her birinin kurban kesmesi gerekir mi?

İbadetlerde sorumluluk bireyseldir. Bu nedenle, dinen zengin olan karı-kocadan her birinin ayrı ayrı kurban kesmesi gerekir. Ancak İmam Malik'e göre aile reisi tüm aile efradı adına bir adet büyükbaş veya küçükbaş hayvan keserse, bu, aile bireylerinin hepsi için yeterli olur.