Bilgi, bilim ve teknoloji üretimi ile göğsümüzü kabartması beklenen akademisyenlerin son birkaç gündür gündem olan halleri, ne esef verici, ne rezil bir durum!
İlkin, meslektaşı ile küfürlü konuşan profesör videosuna maruz kaldım sosyal medyada. Yusuf Hayaloğlu’nun sözlerine nota üfleyen Ahmet Kaya’nın ifadesiyle ile “Nereden baksan tutarsızlık, nereden baksan ahmakça…”
Toplantı, toplantıya benzemiyor. Profesör, bölüm kurulunda bir bayan meslektaşa sinkaflı ifadeler kullanıyor. Bayan meslektaş, kanunsuz bir şekilde çekim yapıyor ve sosyal medyadan yayınlıyor. Ortada bölüm ile ilgili tartışılan bir şek yok. Konu senin profesörlüğün, benim doçentliğim dolaylarında geziyor. Evet, son birkaç yıldır akademi iyice pespayeleşmişti. Ancak, bu kadar mı rezil olmalıydık?
Henüz bu hazımsızlık ile boğuşurken, televizyon yıldızı akademisyenin sosyal medyada binlerce beğeni alan paylaşımına maruz kaldım. Nefes almaksızın konuşan ve bağıran sayın profesörümüz, diğer paylaşımlarından daha berbat bir paylaşım ile çıktı karşımıza. Bu satırları o paylaşım ile kirletmek istemiyorum.
Oysa çocuklarımıza ve öğrencilerimize akademisyen olmayı salık veriyor, akademiyi öğütlüyorduk. Hedef gösterdiğimiz ortama ve örnek gösterdiğimiz insanlara bakın.
Bunlar, dışarıdan kolaylıkla izlenen çirkeflikler. İçeride ise daha berbat trol mekanizmaları işliyor. Görevde olan bir rektöre tuzak kurmak isteyenler, daha haktan görünen mekanizmalara başvuruyorlar. Rektörü trolleyen tiplerin yeni metodu çok daha sinsi.
Anlatayım…
2547 sayılı Yükseköğretim Yasasında atama ve yükseltilme biri birine karıştırılmış. Normalde tüm kurumlarda ve dünyanın tüm akademilerinde terfi edenler, yani bir üst kadroya geçişi hakkedenler, kurum içerisindeki usullere göre yükseltilir.
Beklenen şudur: Doçent unvanını alan Dr. öğretim üyelerinin kadroları kurum içerisinde yükseltilsin. Benzer şekilde de profesörlüğü hak eden doçentler de kurum içi usullere göre yükseltilsin. Yeni kurulun üniversitelerde öğretim üyesi eksikliği olduğu için de daha önce kuruma alınmış araştırma görevlileri, doktora eğitimleri için köklü üniversitelere gönderilir ve dönüşlerinde Dr. öğretim üyesi kadrosuna yükseltilmeleri beklenir.
Ancak, 2547 sayılı Yükseköğretim Yasası'nda yukarıda anlatılan kurum içi yükseltilmeler de tıpkı yeni atama şeklinde yapılandırılmış. Yani profesörlüğe yükseltilecek olan ve halen kurumda çalışan bir doçent için -yasal zorunluluk olarak- ulusal basında kadro ilanına çıkılır, çıkılmak zorundadır. 1981’den beri yeni alımlar ile kurum içi yükseltilmeleri ayrıt etmek için kadro ilanlarında teamül olarak şart konmaktadır. Bu şartların yazılımında bazen ölçü tutturulamaz ve yükseltilmesi gereken akademisyenlerin tezleri veya doğrudan çalışma alanları ilana yazılır. Akademide çok iyi bilinen bu gerçeklik bazı akademisyenler tarafından kamuoyunu yanıltmak ve rektör üzerinde baskı kurmak için kullanılıyor. Türkiye’de kamu personellerini ilgilendiren en büyük haber portalı ise bu trollerin amacına hizmet ediyor.
Daha önce, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi eski rektörü benzer bir mekanizma ile istifa ettirildiği için trollerde sonuç alınacağına dair beklenti var.
Evet, üniversitelerde kadrolaşma ile ilgili yığınla sorun var. Bir önceki yazıda konu ile ilgili detaylar vermiş ve çözüm önerileri sunmuştum. Ancak, yukarıda anlattığım trol mekanizması, bu sorunu istismar ederek sapla samanı karıştırmaktadır. YÖK’ün bu trol mekanizmalarına dair bir hareket planı var mı bilinmez ama idarecilerin bu kirli çarkın tuzağına düşmemesi gerekir.
Sorunun çok basit bir çözümü var. Kısa bir yasal düzenleme yapılmalı. Düzenleme ile unvanı hak etmiş öğretim üyelerinin kurum içi yükseltilmeleri kadro ilanına çıkılmaksızın yeniden atama mekanizması içerisinde halledilmesi gerekir.
Ancak böylesi bir düzenlemeden sonra kadro ilanlarında gücün istismarı kolaylıkla tespit edilebilir.