Kriz vatandaşı teğet geçmemiş

Kredi kartı borcunu ödeyemeyenlerin sayısı son 1 yılda 1 milyon 327 binden 2 milyon 459 bine çıktı. Konut ve taşıt kredisi borcunun ödenmesinde de sıkıntı var. KOBİ kredileri de bankaların başını ağrıtıyor. Bankaların KOBİ ve bireyseldeki riski 21 milyar TL’yi geçti. Verilere göre, kredi kartında ortalama 1.723 liralık borçla batağa saplanıldı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), kredi kartı takibe düşen müşteri sayısının 2,5 milyona yaklaştığını duyurdu. BDDK, tarafından Eylül ayı verilerine dayalı olarak hazırlanan “Finansal Piyasalar Raporu”na göre 2009 yılının üçüncü çeyreğinde bireysel kredilerin ve KOBİ kredilerinin takibe dönüşüm oranları dikkat çekici bir şekilde artmaya devam etti.

1 yılda keskin bozulma

Haziran-Eylül döneminde KOBİ kredilerinde takibe dönüşüm oranı yüzde 6.6’dan 7.6’ya çıktı. Konut kredilerinin takibe dönüşüm oranı ise yüzde 1.8’den yüzde 2.2’ye yükseldi. Taşıt kredilerinde takibe düşme oranı ise yüzde 8.4’ten yüzde 10.3’e fırladı. Kredi kartlarında takibe dönüşüm oranı yüzde 10.3 oldu. Takipteki alacakların brüt kredilere oranı ise yüzde 5.3’e yükseldi.

Son 1 yıllık periyot incelendiğinde ise bozulmanın daha keskin olduğu gözleniyor. Örneğin geçen yılın Eylül ayında kredi kartı borcunu ödemeyen sayısı 1 milyon 327 bin iken bu sayı 2009 yılının Eylül ayı itibarıyla yüzde 85’ten fazla artmış vaziyette. Merkez Bankası verilerine göre kredi kartı ile 35 milyar 210 milyon lira harcama yapıldı. Ancak bunun 4 milyar 237 milyon liralık kısmı ödenmedi. Bu ödenmeyen tutarı 2 milyon 459 bin kişiye böldüğümüzde ortaya kişi başı ortalama 1.723 TL borç çıkıyor.

Bankacılık sektörü tahsili gecikmiş alacakları, 2009 yılının üçüncü çeyreğinde, ikinci çeyreğe göre yüzde 12.8 oranında artarak 21.2 milyar liraya yükseldi.

BDDK, özellikle taşıt kredileri ve kredi kartlarında takibe dönüşüm oranlarında gözlenen artışları dikkat çekici buluyor. BDDK bankaları da “Konut kredileri ve kredi kartları bankaların bireysel kredileri içinde ağırlık teşkil ettiği için bu kredilerin daha dikkatli bir şekilde takip edilmesi gerekiyor. Sonuçlar sektörün aktif kalitesinde kısmen bozulma yaşandığına ve bankacılık sektörünün maruz kaldığı kredi riskinin büyüdüğüne işaret ediyor” diye uyardı.

9 ayda 15.7 milyar TL kâr

BDDK’ya göre bankacılık sektörü güçlü sermaye yapısını devam ettirmekte olup, sektörün borç ödeyebilirlik kapasitesi yüksek. Yabancı para net genel pozisyonu/özkaynaklar oranı sektörün kur riskinin düşük olduğunu gösteriyor. Bankacılık sektörü 2009 yılının 9 aylık döneminde toplam 15.7 milyar TL kâr elde etmişti.

Kredi kartı limitinin % 50.7’si kullanıldı

Türk bankalarının kredi kartı kullanıcılarına sağladığı toplam limit Eylül 2009 itibarıyla 71.8 milyar TL seviyesinde. Ancak son verilere göre 35 milyar 210 milyon liralık kredi kartı harcaması yapıldı. Yani limitin yüzde 49’u kullanıldı. Kredi kartı yüzde 93.5 ile en çok mal ve hizmet alımında kullanılırken nakit çekme oranı da yüzde 6.5 oldu. Bu arada krizde eğilimler de değişti. Krizde kart kullanıcıları daha az taksitlendirmeye gitti. 35.2 milyar TL’lik kredi kartı harcaması yapılırken yine son verilere göre tasfiye olacak tutar 4 milyar 237 milyon TL seviyesinde. Yani kredi kartında borç geri ödenmeme oranı yüzde 12.04’ü buldu.