Kriz olursa maaş devletten

İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında 8 Maddelik Kanun tasarısı hazırlandı. Paket, istihdam üzerindeki idari ve mali yükleri aşağı çekiyor, kadın ve genç istihdamını teşvik ediyor, işsizlik ödeneğini artırıyor.

Düzenlemenin en tartışmalı bölümünü ise İşsizlik Sigortası Fonu'ndan, GAP Bölgesi'ndeki yatırımların finansmanı için ödenek ayrılması oluşturuyor. Fon'dan aktarılacak kaynaklar, "istihdam teşviki" şartına bağlanmıyor, sosyoekonomik yatırım yapılması ile ilişkilendiriliyor.

İşçi-işveren- hükümet temsilcileri arasında masaya yatırılan paketin önemli bölümleri şöyle:

* KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ: İşverenin genel ekonomik kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerinde geçici olarak en az 4 hafta işi durdurması halinde işçilere, çalıştırılmadıkları süre için İşsizlik Sigortası Fonu'ndan kısa çalışma ödeneği verilecek. Kısa çalışma süresi 3 ayı aşamayacak.

* ÜCRET GARANTİ FONU: İşverenin konkordato ilan etmesi, aciz vesikası alması, iflası gibi nedenlerle ödeme güçlüğüne düşmesi halinde işçinin 3 aylık ödenmeyen ücret alacakları İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında ayrıca kurulacak Ücret Garanti Fonu'ndan karşılanacak.

* İŞVEREN SİGORTA PRİMİNDE İNDİRİM: Sigortalıların, işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutarı 1 Ekim 2008'den geçerli olmak üzere Hazine tarafından karşılanacak.

* İŞSİZLERE DESTEK: İşsizlere iş bulma, danışmanlık hizmeti, mesleki eğitim ve toplum yararına çalışma hizmetleri verilecek. Bu kapsamdaki giderler İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Giderlerin yıllık miktarı, işsizlik sigortası primi olarak bir önceki yıl fona aktarılan devlet payının yüzde 30'unu geçmeyecek. Bakanlar Kurulu oranı yüzde 50'ye kadar çıkarabilecek.
* GENÇ İŞÇİYE VE KADINA TEŞVİK: 18 yaşından büyük 29 yaşından küçük olanlar ile yaş şartı aranmaksızın kadınların, istihdamı halinde işveren sigorta primi hissesinin birinci yıl tamamı, ikinci yıl yüzde 80' üçüncü yıl yüzde 60'ı dördüncü yıl yüzde 40'ı, beşinci yıl yüzde 20'si İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak. Bir işyerinin kapatılarak başka bir adla yeniden açılması, şirketler arasında istihdam kaydırılması gibi durumlarda bu teşvik verilmeyecek.

* İDARİ KOLAYLIK: İşveren, kreş ve emzirme odası açma yükümlülüğü ile ortak sağlık ve güvenlik birimleri kurulmasını hizmet alımı yoluyla yerine getirebilecek. 500 veya daha fazla işçi çalıştırılan işyerinde spor tesisi açılması zorunlu olmayacak.

* İŞ GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ: İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi amacıyla işyerlerinde risk değerlendirilmesi kontrol ölçüm, inceleme ve araştırma yapılacak.

* ESKİ HÜKÜMLÜYE KÖTÜ HABER: 50 veya daha fazla işçi çalıştırılan işyerlerinde eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kaldırılacak. Terör mağduru çalıştırma zorunluluğu sadece kamu kurumlarında olacak.

* ÖZÜRLÜ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU: 50 veya daha fazla işçi çalıştırılan özel sektör işyerlerinde yüzde 3, kamu işyerlerinde yüzde 4 oranında özürlü çalıştırılacak. Özel sektör işverenlerince çalıştırılan özürlü işçilere ait sigorta primi işveren hissesinin tamamı Hazine tarafından karşılanacak. Burada Hazine'ce karşılanmayan sigortayla ilgili diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi şartı aranacak.

* İŞSİZLİK ÖDENEĞİNE ZAM: İşsizlik Sigortası Fonu'ndan ödenen günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 50'si olacak.
İşsizlik Fonu'ndan GAP'a doping

1 Haziran 2000-31 Aralık 2007 tarihleri arasında tahsil edilen İşsizlik Sigortası primi devlet payı ve neması toplamının 2008 yılı içinde nemalandırılmasıyla elde edilecek gelir (1.2 milyar YTL) Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki yatırımlar ile bölgesel ekonomik ve sosyal gelişmeye yönelik yatırımlarda kullanılacak. İşsizlik Fonu'nda Mart 2008 itiarıyla 32 milyar 762 milyon YTL bulunuyor.