Kredi kullananlara bu kez müjde!

1 Temmuz'da yürülüğe girecek Borçlar Kanunu'yla kredi borç faizine tavan gelecek. Tavan faiz uygulaması tüketici, konut ve otomobil kredileri ile kredi kartlarında geçerli olacak.

Yıllık faiz, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenecek. Mevzuat hükümlerine göre belirlenen kanuni faiz 2006'dan bu yana yüzde 9 olarak uygulanıyor. Buna göre kredi faizleri en fazla bu oranın yüzde 50 fazlası yani yüzde 13.5 olacak. Temerrüt faizi de sınırlı olacak. 

Hukukçular banka kredileri de sözleşmeye dayalı borç olduğu için banka kredileri için de faiz tavanının geçerli olacağını söylüyor. Peki kanun tüketicilere gerçekte ne kazandıracak?

Örneğin 2 yıl için 10 bin lira ihtiyaç kredisi alan vatandaş aylık yüzde 1.60 yerine 1.06 faiz ödediğinde taksit miktarı 523 lira yerine 486 liraya inecek. Böylece 37 lira daha az para ödenecek. 2 yıl sonunda ise tam 908 lira daha az faiz ödeyerek bu yükten kurtulmuş olacak. 20 bin liralık ve üç yıl vade ile otomobil kredisi alan vatandaşın faiz yükü aylık 55 lira, 3 yıl sonunda ise bin 976 lira daha az olacak. 100 bin liralık ve 5 yıl konut kredisi alacak vatandaş ise aylık 175 lira 5 yılda ise 11 bin 666 lira az faiz ödeyecek.

TEMERRÜT NORMAL FAİZDEN AZ MI OLACAK?

Kanunun faize tavan getiren düzenlemesinin yanı sıra temerrüt yani gecikme faizine getirdiği sınır da yıllık yüzde 18. Bankalar, kredi faizine tavan getiren 88'inci maddeye karşı çıkarken gecikme faizini yüzde 18 ile sınırlayan düzenlemeye hukuken karşı çıkamıyor.

Birçok banka hukukçusunun bu maddenin uygulanacağından şüphesi yok. Çünkü konuya ilişkin başka kanunlarda bir düzenleme bulunmuyor. Ancak bu durumda yüzde 20'nin üstünde kredi faizi uygulayan bankalar, borç geciktiğinde yüzde 18 faiz uygulayacak. Bu durumda da hiç kimse borcunu ödemek istemeyecek.

"TTK'NIN İKİ MADDESİ BANKALARI KORUR"

Habertürk'ün haberine göre, bankaların efsane hukukçusu Türkiye Bankalar Birliği Baş Hukuk Müşaviri Prof. Dr Seza Reisoğlu, bankaların Borçlar Kanunu'nun faize sınır getiren düzenlemesine tabi olmadığını savunurken "Türk Ticaret Kanunu'nun 8'inci maddesinin birinci fıkrası 'Ticari işlerde faiz serbestçe belirlenir' diyor. Aynı kanunda 'Bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir' diyor. Bankaların hepsi birer ticari işletmedir ve yaptıkları işler ticari iş olarak kabul ediliyor. Ticari işlerde de faiz serbest olarak belirlenir" diye konuştu.

Reisoğlu yeni TTK'nın 19'uncu maddesinin 2'inci fıkrasında ise "Taraflardan yanlız biri için ticari iş mahiyetinde olan mukaveleler kanunda aksine hüküm olmadığı müddetçe diğeri için de ticari iş sayılır" maddesinden yola çıkarak "Bu nedenle bankalar tarafından kullandırılan tüm konut, otomobil ve tüketici kredileri ticari iştir" savunmasını yapıyor.

"BENİM SİZE VERDİĞİM BORÇ İÇİN Mİ ÇIKARILDI?"

Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yeşim Atamer, bankaların "Bizi kurtaracak" dediği Türk Ticaret Kanunu'nun 19'uncu maddesindeki "Kanunda aksine hüküm olmadıkça" cümlesine dikkat çekiyor. Atamer, "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun aksine hüküm sayılır. Zira tacirtüketici işlerinin tüketici açısından da 'ticari iş' sayılmasını engeller. Aynı şekilde Borçlar Kanunu'nun bazı hükümleri de (TBK m. 88 ve 120) bu tür aksine hükümlerdendir" diyor. Yeşim Atamer, "88 ve 120'inci maddeler bankaların verdiği değil de sadece benim size verdiğim borç için mi çıkarıldı?" ifadesini kullanıyor.