Kredi kartı kullanıcıları dikkat!
Abone olVatandaş artan kredi kartı sahtekarlığından nasıl korunabilir? İşte uzmanları yanıtı
Uzmanlar bu yüzden vatandaşlara, yaptıkları alışverişleri kasada
öderken, kartın banka cihazı dışında bir makineden geçirilmemesine
özen göstermelerini tavsiye ediyor.
Günlük hayatın vazgeçilmez parçası haline gelen kredi kartlarının
kullanımı bayram alışverişlerinin etkisiyle daha da arttı. Böyle
zamanlarda 'kopyalama' tarzı dolandırıcılık olaylarının sıkça
yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, vatandaşları uyarıyor:
"Kartınızın, bankaların POS (Satış Noktası Terminali) makinesi
haricindeki cihazlardan geçirilmesine izin vermeyin." Kart
kopyalama, lokantada hesap ödemek için kullandığınız zamanda veya
alışveriş merkezlerinin bilgi sistemine girilerek de
yapılabiliyor.
AMAN DİKKAT
Tüketiciler Birliği Başkanı Bülent Deniz, "Eğer hesap ekstresinde
yapmadığı alışverişi görmek istemiyorsa, kasada ödeme için kartını
uzatan kimse, kasiyere 'lütfen POS harici cihazdan geçirmeyin',
diye tembihlesin" diyor.
Bazı alışveriş merkezleri ve marketlerde, yazarkasadan otomatik fiş
kesme, müşterilerin kampanyalardan haberdar edilmesi ve tüketim
eğiliminin ölçülmesi gibi sebeplerden ötürü kredi kartları
yazarkasanın yanında bulunan bir başka cihazdan daha geçiriliyor.
Şirketin kendi bilgi sisteminde sakladığı bu tür bilgiler,
artniyetli kişiler tarafından sanal ortamda şifreleri kırılarak
çalınabiliyor. Gima'da buna benzer bir olay yaşanmış, bu yüzden 9
bin civarındaki kredi kartı iptal edilmişti. Mağaza, kart
sahiplerinin kaybını karşılayacağını açıklamıştı. Türkiye'de halen
alışveriş ve bankacılık işlemlerinde kullanılan plastik kart sayısı
82 milyonu aşıyor.
İKİNCİ CİHAZA TAKTIRMAYIN
Son zamanlarda kartlarla ilgili en fazla risk taşıyan konuların
başında, kartın alışveriş sırasında POS cihazından başka yazarkasa
gibi ikinci bir makineden geçirilmesi geliyor. Daha önce yaşanan
sahtekarlık olayına rağmen uygulamanın devam etmesi, tüketicileri
endişelendiriyor.
Tüketiciler Birliği Başkanı Deniz, "Kartın ikinci bir cihaza
takılması büyük risktir. Bu şekilde, kart bilgileri kopyalanabilir,
depolanabilir ve sonrasında başka amaçla kullanılabilir. O yüzden
kartın başka hiçbir cihazdan geçirilmesine izin verilmemeli."
ifadelerini kullanıyor. Bütün bankaların plastik kartlarıyla ilgili
işlemleri yürüten Bankalararası Kart Merkezi de bu konuda yapılan
usulsüzlüklere karşı uyanık olunmasını istiyor. Şifre ve güvenlik
numarasının önemini vurgulayan merkez, bu bilgilere kart sahibinden
başka hiçbir kişi veya kurumun sahip olmaması gerektiğine dikkat
çekiyor.
Nelere dikkat etmeli?
* Kredi kartınız kaybolduğu veya çalındığında vakit geçirmeden
kartı aldığınız bankayı arayıp iptal ettirin.
* Çalıştığınız bankanın müşteri ilişkileri biriminin telefonlarını
ajandanızda veya cep telefonunuzda bulundurun.
* Büyük iş merkezlerinde kredi kartı kullanırken inprint veya POS
makinelerinde kredi kartınızı, kullandıktan sonra alın.
* Tanıdık ve bildik yerlerde alışveriş yapın.
* Alışverişlerinizden sonra müşteri nüshalarını saklayın ve aylık
ekstrayla karşılaştırın.
* Şifrenizi hiçbir şekilde banka yetkilisi olsa bile kimseye
söylemeyin.
* Eğer öğrenildiğini düşünüyorsanız, hemen değiştirin.
* Kredi kartı ile internet üzerinden alışveriş yapmamaya
çalışın.
* Kartın POS makinesi haricinde bir başka cihazdan geçirilmemesine
dikkat edin.
* Turistik yörelerde, benzinci, halıcı, araba kiralama şirketleri,
oteller ve kuyumcularda kredi kartınızı kullanırken dikkat
edin.
* Yeni kredi kartınız size belirtildiği zamana kadar gelmez ise
ilgili bankayı arayıp kartınızın durumunu sorun.
Kart ATM'de sıkışırsa görevliyi bekleyin
Banka kartları üzerinden yapılan dolandırıcılıkta bankamatikler
bozularak yapılan da giderek yaygınlaşmaya başladı. Daha önce kart
girişini bozduğu para ödeme makinesine (ATM) bir kimsenin girdiğini
gören dolandırıcı, hemen arkasına geçerek sıraya girmiş gibi
davranıyor. İşlem yapan kimse kartı sıkışınca yardım önerip
'şifresini' öğreniyor. Kart çıkmayınca da ikisi bir ayrılıyor.
Ancak daha sonra makineye gelip kartı kendi yöntemiyle çıkararak,
hesabı boşaltıyor. Film senaryosu gibi gelen bu olay, herkesin
başına gelebilir, tanınmış bir isim bile olsa.
Sendikacı kimliğiyle tanınan işadamı Atıf Ketenci de böyle bir
olayın son kurbanlarından birisi. Ziraat Bankası Yeşilyurt
şubesindeki ATM'den para çekmek için kartını makineye yerleştiren
Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası
Başkanı Ketenci, ekranda, "Kartınızda manyetik bir sorun var."
yazısını görünce işlemden vazgeçti. Kartı geri almak istedi; ama
kart yuvaya sıkışmıştı. Bir süre uğraştı; ama kartı geri alamadı.
Bu sırada hemen arkasında 50 yaşlarında şık giyimli bir bey
bekliyordu. Ketenci'nin emekli olduğunu düşündüğü şahıs, "Kartı
almanız için tekrar şifreyi yazıp iptale basın." dedi.
Sol eliyle numaraları kapatmaya çalışan Ketenci, şifreyi yazdı ama
nafile. Ketenci, kartı iptal ettirmek için 15 dakika uzaklıktaki
işyerine gitti, ancak bu süre içinde hesabındaki para çekilmişti.
Bankaya durumu aktaran işadamına gelen cevap ise, "Üzgünüz, şifre
sorumluluğu size ait, yapabilecek bir şeyimiz yok." oldu.
Tüketiciler Birliği Başkanı Bülent Deniz ise bankaların da
müşteriyi korumak için gerekli önlemleri almak zorunda olduklarına
vurgu yaparak, "Bankaların ATM ile iletişimi olmalı. Bu örnekte
mağdur, güvenlik eksikliği var gerekçesi ile tüketici mahkemesine
başvurabilir." dedi.
Toplam 82 milyon adet kredi ve banka kartı var
Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre Haziran 2006 tarihi
itibarıyla Türkiye'de, 31 milyonu kredi kartı, 51 milyonu banka
kartı olmak üzere toplam 82 milyon kart kullanımda bulunuyor. Kredi
kartları pazarında halen 15 bin 531 ATM (Otomatik Ödeme Makinesi)
ile 1 milyon 239 bin 518 POS çalışıyor. Aynı dönem itibarıyla,
kredi kartı ile yapılan alışveriş miktarı 50 milyar 171 milyon yeni
lirayı buldu. Kartlı satışlarda yüzde 16,5 ile market ve alışveriş
merkezleri ilk sırada yer alırken, ikinci sırada yüzde 15,7 ile
akaryakıt istasyonları, üçüncü sırada yüzde 9,6 ile giyim-aksesuar
sektörü geliyor.
Kaynak: www.zaman.com.tr