Köyler kuruşa alıştı kentler yadırgadı
Abone olMerkez Bankası'nın tespitlerine göre, gelir düzeyinin düşük olduğu Anadolu kentlerinde kuruşa geçiş sorunsuz olurken, kentlerde alışma süresi ise yavaş oldu.
Merkez Bankası, YTL'nin seyrini araştırdı ve ilginç tespitlere
ulaştı. Merkez'e göre bayramdan sonra piyasadaki YTL oranı yüzde
50'nin üzerine çıktı Anadolu kentlerinde kuruşa alışma süreci daha
hızlı oldu. Hipermarketlerde kredi kartı ile alışveriş oranı yüzde
61'lerden yüzde 50'lere geriledi. Yeni Türk Lirası ve Yeni Kuruş'a
geçiş süreci süper marketlerin yüzünü güldürdü. Kuruşa alışkın
olmayan esnaf ise satışlarda hayal kırıklığı yaşadı. Merkez
Bankası, Kurban Bayramı sonrasında YTL ve Yeni Kuruş'un günlüğünü
çıkardı. Bayram öncesinde TL'nin YTL'ye dönüşüm oranı yüzde
38'lerde seyrederken, bayram sonrasında tedavüldeki paranın yarısı
YTL'ye dönüştü. Merkez Bankası yetkililerinin tespitlerine göre,
gelir düzeyinin düşük olduğu Anadolu kentlerinde kuruşa geçiş
sorunsuz olurken, büyükşehirlerde alışma süresi ise yavaş oldu.
MARKETLER AVANTAJLI Piyasada Yeni Kuruş'un yeterince kullanılmaması
ise büyük marketlere yaradı. YTL'ye geçişle birlikte gerek 'aşağıya
yuvarlama' yapılacağının açıklanması, gerekse KDV indiriminin
fiyatlara yansıtılacağı sözü marketlerin cirosunu ve alışveriş
sayısını da artırdı. Hiper marketlerde yüzde 60 civarında olan
kredi kartlı alışveriş oranı yüzde 51'e geriledi. Bunda, küçük
çaplı nakit alışverişlerin esnaftan hipermarketlere yönelmesi de
etkili oldu. Esnafın yeni kuruşa hızlı uyum sağlamaması nedeniyle,
vatandaşların daha çok marketleri tercih ettiği belirlendi. Eskiden
alışverişlerin yüzde 60'ı kredi kartıyla, yüzde 40'ı nakit
yapılırken bir ekmek, bir maydanoz, bir kalıp peynir için
marketlere gelen ve nakit alışveriş yapan vatandaş, bu oranının
değişmesine yol açtı. Küçük hacimli nakit alışveriş sayısındaki
artış oranı, toplam ciroda kredi kartıyla yapılan alışverişin
payını aşağıya çekti. BÜYÜKŞEHİR ZORLANDI Anadolu'da YTL ve Yeni
Kuruş çekilişinin hızlı olduğu Merkez Bankası verilerinde de
gözlendi. Bu durum, "Anadolu halkı, geçim derdi içinde kuruşun
hesabını yapıyor" şeklinde açıklandı. Kuruş kullanımının
büyükşehirlerde yeterince yaygınlaşmadığı saptandı. Büyükşehirlerde
esnafın kuruş kullanmak yerine, fiyatlarda yuvarlamayı tercih
ettiği veya 'bozuk para yok' deyip, para üstü yerine, ürün verdiği
bu sayede daha fazla mal sattığı anlaşıldı. SAHTE YTL SORUNU YOK
Merkez Bankası yetkilileri, sahte YTL banknotlara ilişkin haberleri
ise, şöyle yorumladı: "Sahte banknotun vatandaşı yanıltma
kabiliyeti esas ölçüdür. İlk aşamada vatandaşın, ikinci aşamada
bankacılık sisteminin kandırılması, son aşamada ise Merkez
Bankası'na sahte banknot gelmesi söz konusu olabilir. Eğer sahte
banknotlar, Merkez Bankası'na kadar gelmişse ciddi sorun var
demektir. Ancak Merkez Bankası'na intikal eden bir durum yok."
KURUŞ HESABINI TABLOYLA YAPIYOR Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer,
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan'a ekonomiyi
değerlendirdi. Cumhurbaşkanı Sezer "Göstergeler iyi ama cari açığa
dikkat etmek gerek" uyarısı yaptı. YTL dönüşüm kartlarının tanıtımı
dolayısıyla ASO Yönetim Kurulu üyelerini kabul eden Sezer, Türk
Lirası'ndan altı sıfır atmanın olumlu etkilerine değindi ve
"Lira'daki sıfırlardan kurtulmak çok iyi oldu" diye ekledi. Daha
önce basın toplantıları sırasında altı sıfır atma ve kuruş
hesabında Başbakan Tayyip Erdoğan, Devlet Bakanı Ali Babacan ve
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan zorluk çekerken Sezer'in hesabı
hatasız yapması ASO yöneticilerinin dikkatini çekti. Sezer,
cüzdanında ASO'nun hazırladığı TL-YTL dönüşüm kartını taşıdığını
belirtti. Haber: Okan Müderrisoğlu Kaynak: Sabah