Koronavirüs tedavisi için kanser ilacı umudu
Abone olÇin'de yapılan yeni bir araştırmada kanseri tedavi etmek için on yıldan uzun süredir kullanılan pralatreksat adlı ilacın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) hastalarını iyileştirebileceği ortaya konuldu. Laboratuvar deneyleri ilacın remdesivirden daha etkili olduğunu ve koronavirüsün çoğalmasını durdurabileceğini gösterdi. Pralatreksat, lenf bezlerinden kaynaklanan tümörleri tedavi etmek için kemoterapide kullanılıyor.
Çin’de yapılan yeni bir araştırmaya göre; kanseri tedavi etmek için on yıldan uzun süredir kullanılan bir ilaç, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) hastalarını iyileştirebilir.
Pralatreksat adı verilen ilaç, lenf bezlerinden kaynaklanan tümörleri (lenfoma) tedavi etmek için kemoterapide kullanılmak için geliştirdi. Ancak Çinli bilim insanları, pralatreksatın şu anda Kovid-19 hastalarını tedavi etmek için kullanılan remdesivirden daha iyi performans gösterdiğini keşfetti.
Bununla birlikte; söz konusu ilaç toksisitesine rağmen ölümcül kanseri olan hastalar için 2009 yılında ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandı. Pralatreksatın yan etkileri arasında ise yorgunluk, mide bulantısı ve mukozit bulunuyor. Araştırmacılara göre; pralatreksatın yan etkilerini ortadan kaldıracak şekilde yeniden kullanılması büyük potansiyel gösteriyor.
Remdesivirden daha fazla etki gösterdi
Çin'in Shenzhen Enstitülerinden Doktor Haiping Zhang liderliğindeki çalışma yazarları, "Kovid-19’u tedavi edebilecek etkili ilaçların belirlenmesi, özellikle de klinik deneylerde hemen test edilebilen onaylanmış ilaçların tespit edilmesi önemli ve acildir. Çalışmamız pralatreksatın aynı deneysel koşullar içinde remdesivirden daha güçlü bir şekilde yeni tip koronavirüsün replikasyonunu güçlü bir şekilde inhibe edebildiğini keşfetti" ifadelerini kullandı.
Bin 906 ilacın Kovid-19’a karşı potansiyeli incelendi
Yapılan çalışma kapsamında araştırmacılar, başlangıçta diğer koşulları tedavi etmek için geliştirilen mevcut ilaçları yeniden kullanma fikrinden ilham alarak yapay zekadan yararlandı. Mevcut ilaçların sanal olarak taranmasına yardımcı olmak için Zhang ve meslektaşları, ilaç-virüs etkileşimlerini simüle eden çok sayıda hesaplama tekniğini birleştirdi.
RNA'ya bağımlı RNA polimeraz (RdRP) adı verilen bir viral proteini hedefleyen ve yeni tip koronavirüsün çoğalmasını azaltma potansiyeli olan bin 906 mevcut ilacı yapay zeka ile tarandı. RdRP, yeni tip koronavirüs de dahil olmak üzere tüm RNA içeren virüslerin genomlarında kodlanmış temel bir proteine deniliyor.
Bilim insanları, ilaçların taranmasının ardından laboratuvar deneylerinde yeni tip koronavirüse karşı test edilen dört umut verici ilacı belirledi. İlaçlardan ikisi olan pralatreksat ve azitromisin, virüsün replikasyonunu başarıyla yavaşlattı. Diğer laboratuar deneyleri ise pralatreksatın viral replikasyonu remdesivirden daha güçlü bir şekilde inhibe ettiğini gösterdi. Bu durum; ilacın potansiyel olarak Kovid-19 için yeniden tasarlanabileceğini düşündürdü.
Remdesivir hakkındaki tartışmalar sürüyor
Öte yandan; çalışma, başlangıçta hepatit C'yi tedavi etmek için geliştirilen ve daha sonra potansiyel bir Ebola tedavisi olarak yeniden tasarlanan remdesivirin etkinliğine ilişkin bazı genel şüpheleri takip ediyor. ABD’li ilaç üretici Gilead tarafından geliştirilen remdesivir, bu yılki pandeminin ilk aşamalarında test edildi. İngiltere’de Ulusal Sağlık Enstitüsü (NHS), remdesiviri yardımcı olabileceği umuduyla Kovid-19 hastalarında kullanım için onayladı. Kasım ayında ise Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) doktorların koronavirüs hastalarını 'ne kadar hasta olurlarsa olsunlar' remdesivir ile tedavi etmemeleri gerektiğini ve ilacın işe yaradığına dair bir kanıtın olmadığını açıkladı.
Aralık ayında Nature Communications'da yayımlanan bir çalışmada, remdesivirin 'bazı hastalar için oldukça etkili' bir Kovid-19 tedavisi olabileceğini bildirildi. İlaç, XLA adı verilen ve enfeksiyonla savaşmak için antikorlar üretmesini engelleyen genetik bir bozukluk nedeniyle Kovid-19’la savaşmayan 31 yaşındaki bir hastanın iyileşmesine yardımcı oldu.