Koronavirüs geçirenler dikkat! Yıllarca sürecek etki uzmanlar uyarıyor

Covid pandemisinin etkisini kaybettiği, artık neredeyse tamamen Covid öncesi döneme geri döndüğümüz şu günlerde Covid’in sağlık üzerindeki kalıcı etkileri tartışılıyor. Uzmanlar, Covid virüsünün kalp, akciğer ve beyin damar sistemi üzerinde hasar bıraktığına hatırlatarak, "Hastalığı geçirdim, geçti gitti kurtuldum artık diye düşünmeyin. Özellikle ağır ve birden fazla koronavirüs enfeksiyonu geçirdiyseniz, düzenli sağlık kontrollerinizi aksatmayın" uyarısında bulunuyor. Türk Kardiyoloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan ve Türk Nöroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu bu konuyu gazetemize değerlendirdi.

Kalp kası iltihabına neden oluyor
Resmî rakamlara göre ülkemizde yaklaşık 15 milyon kişi koronavirüse yakalandı, yaklaşık 100 bin kişi hastalık sebebiyle hayatını kaybetti. Covid-19’un bir akciğer enfeksiyonu olmasına rağmen bütün damar sistemini etkileyen virüs olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ertuğrul Okuyan, en çok kalbin etkilendiğini ve kalp kası iltihabı ve kalp krizi vakalarında artış görüldüğünü aktardı.

Kalp kasını işgal eden virüsün miyokardit denilen kalp kasının iltihaplanması tablosuna sebebiyet verdiğini ifade eden Prof. Dr. Okuyan "Bu durum kalp kası hasarına ve özellikle ciddi vakalarda kalp kasının önemli ölçüde zayıflayarak kalp yetersizliğinin gelişmesine sebep oldu. Covid’e bağlı ani ritim bozuklukları ortaya çıkan hastalar gördük" dedi.

Pıhtılaşmaya yol açıyor
Covid-19 virüsünün enfeksiyonun seyri sırasında kanda aşırı pıhtılaşmaya yol açan bir takım mekanizmaları tetiklediğini ve kanda yoğun bir pıhtılaşmaya sebep olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Okuyan "Virüs başta kalp damarları olmak üzere aort damarı, beyin damarları, akciğer damarları ve pulmoner damarlar da pıhtılar oluşturarak akımın kesilmesine ve buna bağlı olarak kalp krizi, beyin felci, akciğer embolisi gibi olayların artışına yol açtı" diye konuştu.

Prof. Dr. Okuyan Covid tedavisi sırasında kullanılan bazı ilaçların da kalp üzerinde olumsuz etkilerinin daha sonra ortaya çıktığına da dikkat çekti.

Ani felç gelişiyor
Ağır Covid geçirenlerde hastaların beyin damarlarının etkilendiğini ve pıhtı atma riskinin arttığını söyleyen Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu "Covid enfeksiyonu damar tıkanıklığı gelişiminde bir tetikleyici konumunda. Ağır hastalık durumları, stres, enfeksiyon, ateş risk faktörü olan kişilerde inmeyi tetikleyebiliyor. Hastalığın ağırlığı ile bağlantılı olarak ani gelişen felç vakalarında bir miktar artış oldu. Literatürde Covid’e bağlı olarak gelişen felç vakalarında yüzde 25-30 oranında artış olduğu gösterildi" dedi.

Virüsün akciğer damarlarında olduğu gibi uzun dönemde beyin üzerinde etkili olmadığını ifade eden Prof. Dr. Topçuoğlu "Covid hastalarında uzun dönemde inme riskinde bir artıştan söz etmek spekülatif olur. İnme açısından düzenli kontrol yaptırılmasına gerek yok. Ancak kalp, akciğer ve böbrek tutulumları açısından enfeksiyon geçtikten sonra da kontroller sürmeli" açıklamasını yaptı.

Kalp krizi vakalarında artış
Covid enfeksiyonu geçiren kişilerde ani kalp ritim bozuklukları ve kalp krizi vakalarının arttığını söyleyen Prof. Dr. Okuyan "Ancak Covid öncesi dönemle karşılaştırırsak, kapanmalar ve karantina sürecinde insanlar hastaneye gitmeye çekindikleri için çoğu kişi kalp krizini evde geçirdi. Ancak çok ağır olanlar hastaneye gitti. Bu yüzden pandeminin ilk dönemlerinde vaka sayısında azalma bile görüldü. Covid öncesi kalp krizi rakamları düşüktü şimdi daha yüksek demek doğru değil ama aktif Covid geçiren hastaların kalple ilgili semptomlarla hastaneye başvuru sayılarında artış var" dedi.