Korkutan sözler: Ege'de 7 büyüklüğünde olası depremler tsunami yaratabilir
Abone olDOKUZ Eylül Üniversitesi'nde (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Ege Denizi'nde yaşanan depremleri hatırlatarak, 7 ve üstü sarsıntıların tsunami yaratabileceğini söyledi.
Ege Denizi açıklarında ilki 03.30'da olmak üzere bir günde
20'den fazla deprem yaşandı. Bölgede bir deprem fırtınası
yaşandığına dikkat çeken DAUM Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Bölümü
Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, tsunami tehlikesini
hatırlatarak, Türkiye'nin güneyinde deniz üzerindeki faylarda 7'nin
üzerinde bir deprem olduğunda tsunami riskinin arttığını
belirtti.
Bölgedeki 2 fayın aynı zamanda Afrika ile Anadolu levhasının sınırına karşılık geldiğini anlatan Sözbilir, bu fayların jeolojik anlamda büyüklüğü 8'e kadar varan depremler üretebildiğini söyledi.
''Şu anda olan 5 büyüklüğündeki depremler bir tehlike
oluşturmuyor''
Sözbilir, "Özellikle Heleni dalma batma zonu Avrupa ölçeğinde en
büyük faylardan biri. Bindirme fayına bağlı depremler üreten bir
fayzondur. İki fayın kesişim yerlerine yakın yerlerde depremler
oluyor. Bir çeşit deprem fırtınası yaşanıyor diyebiliriz bu
bölgede. Geçmişte 8'e varan depremler olmuş. Şu anda olan 5
büyüklüğündeki depremler bir tehlike oluşturmuyor. Bu tür
Türkiye'nin güneyindeki deniz üzerindeki faylarda 7'nin üzerinde
deprem olduğunda Türkiye'nin tsunami yaşama tehlikesi oluyor.
Geçmişte bunlar olmuş. Ama 5 büyüklüğündeki depremler bu tür bir
tehlikeye yol açmaz" dedi.
''Zamanını önceden söylemek mümkün değil"
Bölgede 1 günde 20'nin üzerinde 4.5 büyüklüğünde depremler
yaşandığını kaydeden Prof. Dr. Sözbilir, depremlerin birbirini
tetiklediğini belirterek, "Bu fay geçmişte 8'e varan depremler
üretmiş. 1600-1800'lü yıllarda yıkıcı depremler üreterek Antalya-
Fethiye dolaylarında tsunamiye neden olmuş. Yani geçmişte bir
deprem silsilesi yaratmış. Tabi gelecekte de bu tür depremler
olabilir ama bunların zamanını önceden söylemek mümkün değil" diye
konuştu.
100 yıl hatırlatması
Yıkıcı büyüklükteki depremlerin 100 yıllık periyotlarda yenilenme
riskinin arttığını belirten Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu faylar
üzerindeki büyük ölçekli depremlerin yaklaştığını söyledi.
Özellikle son 100 yılda bu bölgede tsunami yaratacak büyüklükte bir
depremin yaşanmadığını anlatan Sözbilir, tsunami erken izleme
sistemlerinin kurulması gerektiğini dile getirerek şöyle devam
etti: "Geçmişte güney batı kıyılarında meydana gelen tsunami can ve
mal kaybına neden olmuştu. Bunun için tsunami erken izleme
sistemlerinin kurulması gerekiyor. Özellikle batı ve güney
kıyılarımızda deprem tehlike analizi anlamında tsunami çalışması
yapılmalı. Yani denizdeki herhangi bir fay 7'nin üzerinde deprem
ürettiğinde hangi bölgelerde su baskınları yaşanacak, hangi
bölgelerde tsunami ve belirli bir dalga boyu su baskınları oluşacak
önceden modellenmesi gerekiyor. Bu tür çalışmaların Türkiye
ölçeğinde yapılmasında fayda var"
''İstanbul depremiyle bir ilgisi yok''
Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir,
bu depremlerin gelecekte yaşanması beklenen İstanbul depremiyle bir
ilgisi olmadığını anlatarak, "Bunlar tamamen Heleni dalma batma
zonuyla ilgili depremlerdir. İstanbul'dan uzak ama büyük ölçekli
düşündüğümüzde Türkiye çevresindeki ana kırıklardan bir tanesi.
Yani Heleni dalma batma zonu bir şekilde deprem üretmeye
başladığında ve belli bir hareket oluştuğunda bizim Doğu Anadolu ve
Kuzey Anadolu fayının buna kırılarak yanıt vermesi gerekiyor. Bu
anlamda büyük ölçekli düşünüldüğünde böyle bir tetikleme
gerçekleşebilir" dedi.