Konutta yeni faiz yüzde 2

Piyasalardaki dalgalanmayla yükselişe geçen konut faizleri 1.5 ayda ikiye katlandı. Sektörün iki devi İş ve Akbank konut kredisi faizini yüzde 2'ye çıkardı. 100 bin YTL'lik kredide toplam maliyet Mayıs ayına göre 215 bin YTL arttı. Bankalar yeni oranlarla tüketiciye "Artık kredi talebini bitir" mesajını verdi

Piyasalardaki dalgalanma konut almakta geç kalan tüketiciyi vurdu. Bankaların aylık konut kredisi faizleri dün yüzde 2'ye yükselirken, 20 yıl vadeli 100 bin YTL'lik konut kredisinin aylık taksiti 1.5 ay önceki seviyelerine göre 899 YTL zamlandı. Bu da tüketicinin vade boyunca yapacağı toplam ödeme miktarım 215.7 bin YTL artırdı.

Sürpriz artırım
Konut faizinin piyasalardaki gelişmelere paralel olarak ilk etapta yüzde 1.75-1.80 aralığına çıkması beklenirken, dün sektörün en çok kredi veren iki kuruluşu olan Akbank ve İş Bankası'ndan hızlı faiz artırımları geldi. İş Bankası 240 aya (20 yıl) kadar olan vadede kredi faizini yüzde 1.60'tan yüzde 2'ye çıkardığını duyururken, Akbank da 10 yıla kadar olan vadelerde kredi oranını yüzde 2'ye yükselttiğini duyurdu.

2005 başına döndü
Böylece konut kredisi oranları hızlı faiz indiriminin başladığı ve tüketici talebinin arttığı 2005 başındaki seviyelerine döndü. 2005 başında faiz oranlarının düşmeye başlamasının ardından geçen 1.5 yıllık süre içinde kredi çekip ev alan yaklaşık 320 bin tüketici ise son faiz artırımından etkilenmedi ve kârlı çıktı.

Son faiz artırımıyla 100 bin YTL'lik 20 yıl vadeli kredinin aylık taksit tutarı 2.114 YTL'ye yükseldi. Bu tutar, kredi faizlerinin yüzde 1.08 olduğu Mayıs ortasında 1.215 YTL'ydi. Böylece piyasalarda son 1.5 ayda görülen dalgalanma, konut kredisinde tüketicinin aylık taksit tutarını 899 YTL zamlandırdı. Tüketicinin vade boyunca ödeyeceği toplam ödeme miktarı ise 215.7 bin YTL artışla 291.6 bin YTL'den, 507.3 bin YTL'ye ulaştı.

Bu faiz tüketiciye 'kredi alma' demenin bir başka yolu
Konut kredilerinde yüksek pazar payına sahip bankaların aldığı son faiz artırım kararları, ekonomide önümüzdeki döneme ışık tutacak önemli mesajlar içeriyor. Öncelikle sektörün en büyük iki bankasının konutta aylık faizi yüzde 2'ye çıkartması sadece piyasalardaki son dalgalanmaya karşı alınmış tepki kararları değil. Aynı zamanda kısa vadede önemli bir strateji değişikliğine yönelik ipucu. Yeni strateji ilk bakışta, îş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince'nin geçen hafta söylediği gibi "Konut kredilerini geri plana itme" olarak özetlenebilir. Diğer taraftan bankaların son 1.5 yıldır "En önemli müşteri"
olarak gördüğü tüketicinin bu önceliğim yitirmesi (Muhtemelen Hazine'ye devretmesi) de yine bu stratejinin bir sonucu olarak karşımıza çıkıyor.

Bankalar 2005'in son çeyreğinden itibaren tüketiciye açtıkları uzun vadeli konut kredilerinde, Hazine'ye bono ve tahvil yoluyla verdikleri borçtan daha düşük faiz uyguluyordu. Örneğin Nişan sonu-Mayıs başında Hazine faizi yıllık yüzde 13.5-13.7 düzeyindeyken, bankaların tüketiciye açtıkları konut kredilerinden elde ettiği yıllık getiri yüzde 13'tu (Aylık yüzde 1.08 faiz). Bu eğilim son 2 ayda yaşanan dalgalanmalara rağmen dün alınan kararlara kadar neredeyse değişmeden sürdü. Stratejinin devamında başlıca etken "Uzun vadede faiz düşüşüyle konut kredileri çok kar getirecek" senaryosuydu.

Tüketici yerine hazine
Ancak son faiz kararları konut kredisindeki yıllık faizi yüzde 26.8'e kadar yükseltti. Bu oran piyasadaki cari Hazine bonosu faizlerinin yaklaşık 4.76 puan üzerinde. Oysa eski stratejinin devam ettirilmesi durumunda aylık faizin yüzde 2 yerine, yüzde 1.7'ye yükseltilmesi bile kredilerden Hazine bonosu kadar getiri sağlamaya yeterli olacaktı.

Yeni kredi faizleriyle bir yandan tüketicinin kredi iştahı yavaşlatılmak istenirken, diğer taraftan uzun vade yerine, daha kısa vadede yüksek getiri olanağı sunmaya başlayan Hazine kağıtlarını satin alabilmek için de gerekli kaynak yaratma imkanı oluşturuluyor.
Bütün bu strateji değişikliğinin alanda yatan önemli bir etken de uzun vadeli konut kredilerinin fonlanması için yurtdışından alınan YTL kredilerin kuruma aşamasına gelmesi. Bankalar artık yurtdışından uzun vadeli kaynak bulamıyor. Yüksek maliyetle buldukları çok değerli mevduaüarı da tüketici yerine Hazine'ye kullandırmak da şimdilik daha avantajlı geliyor.

Haber:Oğuz KARAMUK
Kaynak:Vatan