Kırgızistan'ın umudu Türkiye modeli

Kırgızistan'da kurulan geçici hükumetin Başbakan Birinci Yardımcısı Almazbek Atambayev, "Bundan sonra başkanlık sistemi olmayacak, parlamenter sisteme geçilecek. Türkiye'de olduğu gibi, her yerde milletin kontrolü olacak. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar millete çalışacak, kul olacak. Temiz bir idare olursa, en zengin ülke oluruz" dedi.

Stratejik Düşünce Enstitüsünde Kırgızistan'da meydana gelen olaylara ilişkin basın toplantısı düzenleyen Atambayev, "Zamanında söz veren adam, beş yıl içinde şeytan oldu. Sonucunda da cezasını aldı" diyerek, Bakiyev rejiminin son senelerde Kırgızistan halkının geleceğini çaldığını belirtti.

Bakiyev yönetimindeki Kırgızistan'da yolsuzlukların arttığını ifade eden Atambayev, bu durumu dile getirenlerin çeşitli baskıları maruz kaldığını söyledi. Atambayev, Kazakistan'ın Almatı kentinde öldürülen Kırgızistan'ın muhalif gazetecisi Gennadi Pavlyuk'un ölüm emrinin, Bakiyev'in oğlu Marat Bakiyev tarafından verildiğini iddia etti.

Kırgısiztan'da yapılan Cumhurbaşkanı seçiminde kendisinin de aday olduğunu ve seçimleri kazandığını savunan Atambayev, "oyları sayanların karşı taraf olması nedeniyle" sonuçlara hile karıştırdıklarını ve sonuçlara itiraz edenlerin de tutuklanarak cezaevine gönderildiğini kaydetti.

"Kırgızistan'da yönetime gelen bir Kırgız bir sene sonra kendisini han, padişah, sultan olarak görüyor" diyen Atambayev, "Bundan sonra başkanlık sistemi olmayacak, parlamenter sisteme geçilecek. Türkiye'de olduğu gibi, her yerde milletin kontrolü olacak. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Bakanlar millete çalışacak, kul olacak. Temiz bir idare olursa, en zengin ülke oluruz" diye konuştu.

Ankara'ya neden geldiğinin sorulması üzerine Atambayev, aslında şu anda yapılması gereken çok işin olduğunu, bu nedenle de Kırgızistan'ın geçici Başbakanı Roza Otunbayeva'ın 'Türkiye'ye gitmesen olmaz mı' diye rica ettiğini, ancak kendisinin olmaz dediğini söyledi. Atambayev, "Türkiye kardeş ülke. Kırgızistan Türklerin atavatanı. Türkiye anavatanı. Buraya gelmesek ayıp olurdu" dedi.

Bakiyev'i öldürmek istemediklerini söyleyen Atambayev, "Bakiyev şimdi ölse kolay ölüm olurdu" diye konuştu. "İstesek bir saatte tutuklamayı yaparız" diyen Atambayev, sözlerini, "Kan dökülmesin. Biz katil değiliz. Bakiyev anlamıyor ne yaptığını. Eğer ömrü olursa, çocukları, torunları soyadlarını değiştirecek. Bundan büyük ceza yoktur. Gelecekte Bakiyev mahkemeye çıkmalı, Kırgız milletine cevap vermeli" diye sürdürdü.

Kırgızistan Anayasası için iki yıldır çalışıldığını ve bitmek üzere olduğunu belirten Atambayev, anayasalarının başka bir ülkenin anayasasının kopyası olmayacağını ifade etti.

Ankara'daki görüşmele hakkında da bilgi veren Atambayev, Kırgızistan'a yardım için neler yapılabileceğini ele aldıklarını söyledi. Atambayev, "Hiçbir talebim yok. Kardeş ülke talepsiz anlar. Biz dilenci değiliz" diye konuştu.

Bakiyev'in Türkiye'ye gelme ihtimaline yönelik soru üzerine, bunun Türkiye'nin kararı olacağını, ancak Türkiye'nin bir katilin gelmesine sevinip sevinmeyeceğinin ya da kabul edip etmeyeceğinin önemli olduğunu vurguladı.

Kırgızistan'da bir iç savaş çıkması ihtimalinin ne olduğunun sorulması üzerine Atambayev, Bakiyev'in halk tarafından desteklenmediğini, az bir kitle tarafından desteklendiğini, bu gün gittiği Oş kentinde de halk tarafından taş ve sopalarla kovulduğunu belirterek, iç savaşın çıkmayacağını söyledi.

Atabayev, Kırgızistan'daki ABD üssünün kapatılıp kapatılmayacağına ilişkin sorusuna, her şeyin uluslararası hukuk ve anlaşmalar çerçevesinde değerlendirileceğini, Kırgızistan'daki geçici hükumetin ve sonraki hükumetlerin bu kurallara uyacaklarını kaydetti. Atambayev, ABD'yi ima ederek, demokrasiyi savunan bazı ülkelerin Kırgızistan'da meydana gelen tutuklamalara ve baskılara ses çıkartmadıklarını, çifte standart uyguladıklarını savundu.

Edinilen bilgiye göre, Atambayev'in bu ziyareti, Ankara'nın Kırgızistan'daki geçici hükümet ile ilk resmi teması olması ve Atambayev'in ikinci yurt dışı seyahatini Türkiye'ye yapması açısından önem taşıyor.

Kırgızistan'da istikrar ve refahın önemli olduğunu düşünen Ankara, Atambayev'e, geçici hükümetten bu konularda sağduyulu davranmasının beklendiğini iletti.