Kirayı elden veren yanar!

İşyeri kiraları ile konutlarda 500 YTL ve üzerindeki kiralar, 1 Kasım 2008 tarihinden itibaren zorunlu olarak bankalar ya da posta işletmesi kanalıyla ödenecek.

1 Kasım'dan geçerli olacak uygulamayla, konutlarda, her bir konut için aylık 500 YTL ve üzerinde kira geliri elde edenlerin, iş yerlerinde de iş yerini kiraya verenler ile kiracıların, kiraya ilişkin tahsilat ve ödemelerinin, banka veya Posta Müdürlüğü (PTT) tarafından düzenlenen belgelerle belgelenmesi (tevsik) zorunlu olacak.

Olan yine vatandaşa olacak, kiralar  otomatik olarak EFT ücretleriyle  artmış olacak!    Bankalar, 3. kişiler hesabına yatırılan  500 YTL ve üzerindeki paralardan  genellikle 25-26 YTL dolayında havale  ücreti alıyor. Bu tutar, bazı bankalarda  40 YTL'ye kadar çıkıyor. İnternetten  EFT'de 1 YTL, ATM'lerle yapılan  havalelerde de 2 ile 3 YTL dolayında  bir masraf ödeniyor.  PTT ise 500 ile 1.000 YTL arasındaki  havaleleri 10 YTL, 1.001 YTL ile  5.000 YTL arasındaki havaleleri  14 YTL, 5.001 ile 10.000 YTL arası  havaleleri de 17 YTL ücrete tabi tutuyor.

Kiralarla ilgili zorunluluklara uymayan birinci sınıf tüccar ve serbest meslek erbabına 1.490 YTL'den, ikinci sınıf tüccarlara, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenlere 680 YTL'den ve bunların dışında kalanlara 320 YTL'den az olmamak üzere, her bir işlem için, işleme konu tutarın yüzde 5'i oranında ceza uygulanacak. 

Gelir İdaresine bu çerçevede gelen sorular ile maliyecilerin bunlara verdiği yanıtlardan bazıları şöyle:

-İşyerini aylık 400 YTL'ye kiralayan mülk sahibi de uygulama kapsamında bulunacak mı?

Evet. İşyeri aylık kira bedellerinde tutara bakılmaksızın kiralar, banka veya Posta İdaresince düzenlenecek belgelerle tevsik edilecek. Konut kiralarında ise zorunluluk 500 YTL ve üzerindeki kiralar için geçerli olacak.

-2 konuttan birisinin aylık kirası 500 YTL, diğeri 300 YTL ise nasıl işlem yapılacak?

Düzenlemede her bir konutun aylık kira tahsilatının belgelendirilmesinde 500 YTL ve üzerindeki kiralar baz alınacak. Bu nedenle, aylık kirası 500 YTL olan konut için banka ya da PTT ile ödeme şartı aranacak. Diğer konut için bu zorunluluk olmayacak. Dolayısıyla 4 ayrı konutun her birini aylık 400 YTL'den kiraya veren bir kişinin toplam kira geliri 1.600 YTL de olsa, Tebliğ hükümleri bu kişiyi kapsamayacak.

-1 adet konutu olan A kişisi, konutunu 1 Ekim 2008'de aylık 600 YTL'den kiraya veriyor. 3 aylık kira tutarı, 2008 için öngörülen 2.400 YTL'lik istisna haddinin altında kalıyor. Bu kişi de, kira bedelini banka veya PTT belgesiyle tevsik edecek mi?

Evet. Konut kira geliri ayda 500 YTL ve üstündeyse, yıllık istisna tutarının altında kalsa bile banka ya da PTT ile ödenecek.

-15 Ekim 2008 tarihinde aylık 500 YTL'den kiraya verilen bir konutun 1 yıllık kira tutarı peşin olarak alınıyorsa ne olacak?

Uygulama 1 Kasım'da başlayacağı için bu tarihten önce peşin tahsil edilen kiralar için söz konusu zorunluluk bulunmayacak.

CEZAYI KİM ÖDEYECEK?

-Uygulamaya aykırı hareket edilmesi halinde ceza kimden tahsil edilecek?

Örneğin 1.000 YTL'ye kiraya verilen bir konut için ev sahibinden, uygulamaya aykırı her işlem için 320 YTL ceza kesilecek. İşyerlerinde 1. sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabına yine her bir işlem için en az 1.490 YTL, basit usule tabi mükelleflere de 680 YTL özel usulsüzlük cezası uygulanacak.

HAVALE ÜCRETİ VE MASRAFLAR DÜŞÜNDÜRÜYOR

Öte yandan Maliye Bakanlığı, uygulamanın banka ve PTT havale ücreti ve masrafları yönünden sıkıntı yaratabileceğini düşünüyor.

Bunun için Bankalar Birliğine daha önce ''Uygulama kapsamında kiracılara bir kolaylık sağlanabilir mi'' şeklinde başvuru yapan Maliye, bankaların kira ödemeleri konusunda adımlar atmasını bekliyor.