Kira fiyatları orta vadede düşecek

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Doğan Cansızlar, konut fiyatlarının yükselmesinin kiraların yükselmesi anlamına geldiğini belirterek, ''Orta vadede arz oluşacağı için kira fiyatlarının da düşeceğini tahmin ediyorum'' dedi. Okan Üniversitesi tarafından düzenlenen ''Mortgage-Konut Finansmanı ve Türkiye'' konulu konferansta konuşan Cansızlar, Türkiye'de konut ve konut finansmanıyla ilgili bir sorun bulunduğunu, çarpık kentleşme olduğunu ve her yıl 300 bin yeni konut ihtiyacının ortaya çıktığını söyledi. Cansızlar, 2005 Ekim ayı sonu itibariyle konut kredisi miktarının milli gelire oranının yüzde 2 olduğunu belirterek, ''Orta vadede bu miktarın GSMH'nin yüzde 15'ine çıkacağını tahmin ediyorum. Yani önümüzdeki 5-6 yılda...'' dedi. Konut edindirme sisteminin mali sistemden yararlanılarak getirdiği faydalara da değinen Cansızlar, bunun sektördeki kayıt dışılığı ortadan kaldıracağını, konutların gerçek değerleri üzerinden tapuya kaydedileceğini ve sektörün kayıt dışı gelirlerin saklandığı alan olmaktan çıkacağını vurguladı. Cansızlar, Mortgage'ın bedava konut ya da ucuz konut sistemi olmadığını ifade ederek, sistemde vergi kolaylıklarından yararlanmamaları koşuluyla iş yerlerinin de bulunacağını, vergi kanunlarında bazı değişiklikler yaptıklarını ancak, kişilerin sahip olacakları ilk veya ikinci konut için kullandıkları kredilerin 100 bin YTL'ye kadar olan kısmına isabet eden faiz ödemelerini gelir vergisi matrahından indirebilmelerine imkan sağlayacak maddenin kabul edilmediğini bildirdi. Stopaj kolaylığının da Maliye Bakanlığı tarafından kabul görmediğini dile getiren Cansızlar, ''İki vergi kolaylığı da maliyetleri biraz yükseltir ama yine de sistem çalışır. Parlamentodaki görüşmeler sırasında bunlar herhalde dikkate alınacak'' diye konuştu. ''HAZİNE'NİN ELİNDEKİ TOPRAKLAR YÜZDE '' Uluslararası değerleme standartlarının 2006'nın ilk haftasında yayınlanacağını anlatan Cansızlar, Türkiye'de Hazine'nin elindeki toprakların miktarının yüzde olduğunu, bu oranın eski sosyalist ülkelerde dahi kalmadığını, bu nedenle Hazine arazilerinin TOKİ ve belediyelere konut yapımında kullanılmak üzere devredilmesinde fayda olduğunu, bunun da vatandaşın ucuz konut edinmesine imkan tanıyacağını vurguladı. Doğan Cansızlar, konutta çok aşırı fiyatlar, fiyatların balon, köpük olduğuna inanmadığını, kriz döneminde baskı altına alınan fiyatların şimdi olması gereken seviyeye ulaştığını kaydetti. Konut fiyatlarında arz ve talep dengesinin önemine işaret eden Cansızlar, şöyle dedi: ''Özellikle konut fiyatlarının yükselmesi kiraların yükselmesi anlamına geliyor. Enflasyon sepetinde kira artışlarının oranı yüzde 15-16 civarında. İlk zamanlarda bir etki yapabilir. Orta vadede arz da oluşacağı için kira fiyatlarının düşeceğini tahmin ediyorum. Bütün dünyada bu böyle olmuştur ve enflasyonla mücadelede oldukça önemli bir mesafe kat edilecektir. Sistemin çalışması için ekonomik istikrar önemli. Ekonomik istikrar bozulursa bu sistem çalışmaz, patlar.'' Katılımcıların sorularını da yanıtlayan Cansızlar, arz arttıkça konut fiyatlarının da yavaş yavaş yerine oturacağını ifade ederek, ''Yabancı fonların müthiş bir ilgisi var. (Mortgage bir an önce çıksın, biz girelim) diye'' şeklinde konuştu. SICAK PARA Türkiye'ye müthiş bir para akımı olduğunu, sıcak para miktarının 48 milyar dolar seviyesinde bulunduğunu anlatan Cansızlar, ''Bunun tamamı yabancı değildir. Gelen paranın büyük bölümünün güven ortamı oluştukça Türkiye'de kalacağını düşünüyorum'' diye konuştu. Konut sektöründeki gelişmeler nedeniyle otomotiv sektöründe sıkıntı yaşandığının dile getirildiğini aktaran Cansızlar, ''Şehir dışındaki yapılaşmalar ileride otomotiv sektörünü canlandıracaktır'' dedi.