Kerry'den Ermenilere darbe
Abone olKasım'da ABD başkanlık seçiminin Demokrat Parti adayı John Kerry, Zaman'a yaptığı açıklamada Ermeni lobisinin soykırım konusundaki beklentilerine darbe vurdu.
Zaman’ın sorularını cevaplandıran Kerry, ağustos ayı sonunda
Ermeni lobisince dile getirilen ‘Ermeni Soykırımı Tasarısı’nı kabul
edeceği’ yönündeki iddiaları yalanladı. Kerry, 1990’da Senatör
Robert Dole’ün bu konudaki girişimine katkıda bulunduğunu; ancak
‘ne bu seçim öncesinde ne de son on yıl içinde tasarıyı kabul
edeceğine dair bir beyanatta bulunmadığını’ vurguladı. Demokrat
aday, “Türkiye, Amerika’nın en eski dostlarından biridir ve hep
öyle kalacaktır.” diye konuştu. Cumhuriyetçi rakibi Başkan George
Bush ile arasındaki puan farkını, ilk televizyon düellosunda
kapatarak yarışa ortak olan Kerry, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne
alınmasına da rakibi Bush gibi tam destek verdi. Massachusetts
Senatörü John Kerry, Türkiye’nin adaylığının hem Avrupa hem de
Türkiye için bir zorunluluk olduğunu da sözlerine ekledi. 28
Ağustos 2004’te, Amerikan Ulusal Ermeni Komitesi (ANCA) tarafından
Massachusetts eyaletinde organize edilen “Armenstock-Kef for Kerry”
adlı müzik festivalinde, Kerry tarafından gönderildiği iddia edilen
bir mektup, Demokrat Kongre üyesi Barney Frank tarafından
okunmuştu. Demokrat başkan adayının, sözde soykırımın doksanıncı
yıldönümüne denk gelen 24 Nisan 2005 tarihinde tasarıyı kabul
edeceği şu ifadelerle aktarılmıştı: “Başkan olarak, Ermeni
soykırımının inkarına karşı savaşmayı sürdüreceğim. Yönetimim, 24
Nisan 2005’i, bu vahşetin 90’ıncı yıldönümü olarak tanıyacaktır ve
insanlığa karşı bu suçun, gelecek soykırımları önlemesinde
kullanılması için çalışacaktır. Soykırımı sona erdirme yönündeki
ahlaki sorumlulukta uzlaşma olamaz.” Partisinin 2 Ekim’de
Washington’da düzenlenen komite toplantısına katılan Kerry’ye,
‘Ermeni soykırımı tasarısını kabul edeceği ifadelerinin, Türk
toplumu ve Türk kökenli seçmenlerini üzdüğünü söylediğimizde’
duraksadı ve bunu ne zaman söylediğini sordu. “Geçen ay.”
dediğimizde Kerry bunu kesinlikle yalanlayarak, “Son on yılda böyle
bir şey söylemedim.” dedi. Kerry de Bush gibi AB üyeliğine tam
destek verdi Türkiye hakkında övücü ifadeler kullanan Kerry, başkan
seçildiği takdirde iki ülke arasındaki dostluğun aynen süreceğini,
Türkiye’nin AB’ye alınmasını desteklemek bir yana bunun hem Avrupa
hem de Türkiye için bir zorunluluk olduğunu kaydetti. Kerry ile
birlikte toplantıya katılan eşi Teresa da konuşmaya katılarak,
Türkiye’nin ziyaret etmek istediği ilk ülkelerden biri olduğunu
söyledi. Kerry’ye istinat edilen mektupta, demokrat adayın, sözde
soykırımı tanıma taahhüdüne ilaveten, 1915-1923 arasında Osmanlı
İmparatorluğu’nu yönetenlerin, 1,5 milyon Ermeni kadın, erkek ve
çocuğu ya öldürdüğü ya da sistemli bir etnik yok etme politikası
kapsamında göçe zorladığını ifade ettiği, bu kapsamda Ermeni
soykırımının daha geniş biçimde tanınması için yaptığı
girişimlerden dolayı kendisi ile gurur duyduğunu yazdığı da yer
alıyordu. Mektup, Türk medyasında da genişçe yer bulmuş, gerek
Türkiye gerekse Amerika’daki Türk toplumu tarafından tepki ve
endişeyle karşılanmıştı. Türk toplumu, diğer başkan adaylarının
daha önce yaptığı gibi, Kerry’nin de oy yatırımı yaptığını
düşünmüştü. Başkan Bush’un selefi Clinton dahil, I. Dünya Savaşı
sırasında başkan olan Wilson’dan beri Ermenilere bu yönde söz
vermeyen başkan adayı neredeyse kalmamıştı. Ancak, başkanlardan
hiçbiri bu konuda verdiği sözü yerine getirmeyerek Ermenileri hayal
kırıklığına uğratmıştı. Clinton döneminde Amerikan Kongresi
tarafından kabul edilen sözde soykırım tasarısı, Türkiye ile
ilişkiler göz önüne alınarak son dakikada geri çekilmişti. Mektubun
üç versiyonu var Birkaç Ermeni kuruluşunun web sitesi ile Ermeni ve
Türk basını dışında hiçbir yerde bahsedilmeyen Kerry’ nin söz
konusu mektubunun, Ermeni seçmenlere resmi olarak gönderildiği
iddia ediliyor. Ancak mektuba ait hiçbir kayıt ne John Kerry ne de
yardımcısı John Edwards’ın resmi sitelerinde yer almıyor. Aynı
mektuba, Kerry ve Edwards’ın yazılı ve sözlü seçim kayıtlarında da
yer verilmemiş. Ulusal ya da bölgesel hiçbir Amerikan medya
organında da bu mektuba ya da mektuptaki iddialara rastlamak mümkün
değildi. Ermeni kaynaklarında, Kerry’ye ait olduğu iddia edilen üç
ayrı mektup metninin bulunması da olaya farklı bir boyut katıyor.
Bunlardan ANCA’nın resmi sitesinde yer alan en kısa metinde; davet
için teşekkür, Ermeni toplumu için gayretler, Ermeni kökenli
Amerikalıların Amerika’ya hizmetlerinden bahsediliyor ve yıldönümü
kutlaması ile mektup bitiyordu. Kerry’yi destekleyen Ermeniler
tarafından hazırlanan ‘armeniansforkerry.com’ adlı sitede
yayınlanan ve daha uzun olan mektupta ise Osmanlıların 1,5 milyon
Ermeni’yi öldürdüğü ya da sürdüğü, Ermenilerin bu trajediyi dünyaya
duyurmasının önemi, kendisinin bu yöndeki gayretleri, Karabağ
üzerindeki blokajın kaldırılması gerektiği ve ocak ayında Bush’a bu
yönde baskı yapıldığından bahseden mektup, hükümet ile halkın bu
trajediyi resmen kabul etmesi gerektiğini ifade ederek sona
eriyordu. “Kerry-Edwards A Stronger America” (Daha güçlü bir
Amerika) logosuyla resmi bir yazı hüviyetinde olan en uzun mektupta
ise ‘Festivale katılamamasından dolayı özür, ANCA’ya ve Ermenilere
katkılarından dolayı teşekkür, Massachusetts senatörü olarak
Ermenileri temsil etmesinden dolayı duyduğu gurur, başkan seçilmesi
halinde bütün Amerikalıları da temsil edeceği ümidi, Ermeniler için
gayretleri ve Ermenilerin bu seçimde kendisini desteklemesinden
duyduğu memnuniyet yer alıyor. Mektup, diğer iki metinde yer
almayan “Ermeni Soykırımı Tasarısı’nı 24 Nisan 2005’te tanıyacağı
ifadesi” ile son buluyor. Ancak mektubun altında Kerry’nin değil
imzası adı dahi bulunmuyor. Muhteva benzerliğine rağmen
ifadelerdeki farklılıklar mektupların sahte olabileceği şüphesi
uyandırıyor. Sayıları az, etkileri büyük Mektup festivale
katılanlar kadar, Amerika’daki Ermeni toplumunda yankı bulmuştu.
Ermeni kökenli Amerikalıların nüfusunun yaklaşık bir milyon olduğu
tahmin ediliyor; ancak belli bölgelerde yoğunlaşmış olmaları ve
sıkı birliktelikleri etkin bir lobi gücü oluşturuyor. Massachusetts
ve Kaliforniya gibi birkaç eyalette ‘Küçük Ermenistan’ diye
adlandırılan bazı bölgeler bulunuyor. Bu bölgelerden aday olanların
Ermeni seçmenleri hesaba katmaması mümkün değil. Amerikan
Ermenileri, güç ve eylemlerini abartılı yansıtmalarıyla da dikkat
çekiyor. Örneğin, New Jersey’de Türklerin de bulunduğu Demokrat
Partisi gönüllülerince yürütülen bir kampanya “armeniansforkerry”
adlı sitede Ermenilerin programı gibi gösterildi. ABD’de yaşayan
Ermeniler, diğer Ermenilere nazaran soykırımı iddiasının peşinde
daha fazla koşmalarıyla dikkat çekiyor. İkinci randevu öncesi
Bush’a ‘kitle imha silahı’ darbesi ABD’de 2 Kasım’da yapılacak
başkanlık seçimi öncesinde Demokrat rakibi John Kerry ile
televizyon düellolarının ikincisine bugün çıkacak olan Başkan
George Bush, Irak İnceleme Grubu tarafından hazırlanan kitle imha
silahı (KİS) raporuyla zora girdi. Bin 200 uzmanın hazırladığı
raporda, Saddam yönetiminin Irak Savaşı’nın başladığı dönemde iddia
edilenin aksine kitle imha silahlarına sahip olmadığını
açıklamıştı. Savaşın en önemli sebebi olarak gösterilen KİS
bulunmadığının belirtilmesinin, halen işgali savunan Bush’u iyice
zora sokacağı kaydediliyor. Bush, rapora rağmen dün Irak'ın işgal
edilmesini bir kez daha savundu. Bush ile Kerry arasındaki ikinci
canlı televizyon tartışması, bugün Missouri'de olacak. Dün
yayınlanan bir ankete göre Bush’a yüzde 46, Kerry’ye ise yüzde 44
oranında destek var. Bu arada Başkan Yardımcısı Dick Cheney,
Kerry’nin Yardımcı adayı John Edwards ile kapıştığı programda
yanlışlıkla, Bush karşıtı yayın yapan bir internet sitesini tavsiye
etti.