Keneye yeni çözüm kısırlaştırma!
Abone olYaz geldi, kene mevsimi başladı. Rahat rahat pikniğe gitmek, yeşilliklere uzanmak hayal oldu ama çalışmalar sürüyor.
Havaların ısınmasıyla kendini gösteren kenelerle
mücadele için Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) bünyesinde
yürütülen kısırlaştırma çalışmaları tüm hızıyla
sürüyor.
Geçen yıl 55 vatandaşın ölümüne neden olan Kırım Kongo Kanamalı
Ateşi (KKKA) virüsü taşıyan keneler, tek tek toplanarak radyasyonla
hadım ediliyor. Çalışma ile kısır kenelerle radyasyona uğramayan
keneler, dişi kenelerle karşılaştırılıyor ve tepkileri
ölçülüyor.
Yumurtlamada gecikme olup olmadığı, ayrıca yumurtalardan çıkan kene
larvalarına kısırlaştırma özelliğinin ne kadar taşındığı
inceleniyor. Beklenen başarı elde edilmesi halinde, hadımlı
keneler sayesinde her yeni kene yavrusunun kısır doğması
sağlanacak. Bu şekilde kene popülasyonu büyük ölçüde kontrol altına
alınacak. Böylece kenelerin insan sağlığı açısından tehdit
olması önlenebilecek. Laboratuar ortamında denenen yöntemden başarı
elde edilmesi halinde, hadımlı keneler özellikle İç Anadolu'nun
Kuzeyi'ne salınacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'in Sarayköy Nükleer
Araştırma ve Eğitim Merkezi (SANAEM) ziyaretinde, yaz aylarının
kabusu keneyle mücadele anlatıldı. SANAEM Hayvancılık Biriminden
Doç. Dr. Zişan Emre, KKKA ile mücadelede kurum olarak yaptıkları
çalışmalar konusunda Bakan Güler ve basın mensuplarına bilgi
verdi.
Erkek kenelerin laboratuar ortamında kısırlaştırıldığını belirten
Emre, hadım edilen kenelerin dişi kenelerle aynı ortama konulduğunu
söyledi. Kısır kenelerle radyasyona uğramayan kenelerin dişi
kenelerle karşılaştırıldığını belirten Emre, alınan tepkiyi
ölçtüklerini anlattı. Yumurta üzerindeki çalışmaların sürdüğüne
dikkat çeken Emre, "Yumurtlamada gecikme oluyor mu yoksa daha mı
erken oluyor, ona bakıyoruz. Ayrıca yumurtalardan çıkan kene
larvalarında kısırlaştırma özelliği ne kadar taşınıyor, onu
ölçüyoruz." dedi.
KISIR KENELER PİLOT KÖYE SALINACAK
"Başarılı olunursa büyük problem çözülecek." diyen Emre,
kısırlaştırılan kenelerin doğaya salınacağını belirtti. Öncelikle
pilot bir bölge seçileceğini ifade eden Emre, kene sayısı belli
olan bu bölgede laboratuar sonuçlarının aynen çıkıp çıkmadığının
belirleneceğini vurguladı. Emre, başarı yakalanırsa ardından Tarım
Bakanlığı'nın devreye gireceğini aktardı.
Bu sene yaz aylarında da kene tehdidinin olacağını kaydeden Emre,
ilaçlama çalışmalarının hem pahalı hem de kesin sonuç vermediğini
söyledi. Kimyasal ilaçlama sırasında hayvanlardaki kenelerin ağır
çatlaklarına saklandığını kaydeden Emre, doğanın da zarar gördüğünü
belirtti.
KENEYE 6 YILDA 147 KURBAN
Yıllar Vaka sayısı Ölüm
2003 150 6
2004 249 13
2005 266 13
2006 438 27
2007 717 33
2008 1.128 55.