Kemik iliği kanserini ne tetikliyor?

Kemik iliği kanserinii genetik yatkınlık, çevre kirliliği, radyasyon,genetiğiyle oynanmış gıdalar ve stres gibi etkenlerin önemli rol oynuyor.

Ankara Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman İlhan, yaygın olarak 65 yaş üstü insanlarda görülen kemik iliği kanserinin, çeşitli nedenlerden dolayı gençlere de sıçradığını belirterek, "Kemik iliği kanserinden dünyada her yıl 750 bin insan yaşamını yitiriyor" dedi.

Prof. Dr. İlhan, bir seminere katılmak üzere geldiği Erzurum'da, kemik iliği kanser türü olan "multiple miyelom"un, dünya genelinde her geçen gün yaygınlaştığını, bunu önlemek için de halk arasında farkındalık yaratılması gerektiğini ifade etti.

Kemik iliği kanserinin nasıl bir hastalık olduğunu, tedavilerinin ne olduğu ve nelere sebebiyet verdiğinin insanlara ve bilim adamlarına anlatılması gerektiğini vurgulayan İlhan, şunları kaydetti:

"Multiple miyelom hastalıkları, kemik iliğinde plazma adını verdiğimiz bir hücrenin gereğinden fazla çoğalmasıyla ilerleyen bir hastalıktır. Bu plazma hücreleri, kemik iliğinde fazla çoğaldığı zaman kemik iliği yapısını bozuyor. Bu da kan hastalığına ve kemiklere yayılarak kemik kırıklarına yol açıyor. İleri yaşlarda daha sık görülen bu hastalık, kemiklerde ve böbreklerde hastalık yapıyor. Eğer tedavi yapılmazsa ölümle sonuçlanıyor."

"Hastalığın sebebi bilinmiyor"

Kemik iliği kanserinin sebebinin tam olarak bilinmediğini anlatan İlhan, ancak genetik yatkınlık, çevre kirliliği, radyasyon,genetiğiyle oynanmış gıdalar ve stres gibi etkenlerin bu hastalığı etkilediğini söyledi.

Dünyada her yıl 750 bin insanın bu hastalık yüzünden hayatını kaybettiğini bildiren Prof. Dr. İlhan, "Kemik iliği kanserinden AB ülkelerinde her yıl 18 binden fazla insan yaşamını yitiriyor, Türkiye'de ise her yıl 3 bin civarında insan bu hastalığa yakalanıyor. Türkiye'de bu hastalıktan ölüm oranı yıllık bin civarındadır" diye konuştu.

Kemik iliği kanserinin dünya genelinde eskiden 65 yaş grubunda görüldüğünü aktaran İlhan, "Yaş ilerledikçe bu hastalığın görülme sıklığı artıyordu ve yaygın olarak 65 yaş üstü insanlarda görülüyordu, fakat son yıllarda genetiği ile oynanmış gıdalar, hava kirliliği, radyasyon, sigara, stres gibi nedenlerden dolayı görülme yaşı daha aşağılara çekildi. Bu hastalık gençlere de sıçradı" dedi.

Prof. Dr. İlhan, kemik iliği kanserinin halsizlik, çabuk yorulma, solukluk, kemik ağrısı, kanama yakınması ve ateşlenme gibi belirtilerinin olduğunu kaydederek, kemiklerde kırıklar, böbrek hastalığı, üreme ve kansızlık gibi belirtilerden hastalığın teşhisinin konulduğunu ifade etti.

"Tedavide kemoterapi esastır"

Prof. Dr. İlhan, kemik iliği kanserinde yaş grubuna göre tedavi uygulandığını ifade ederek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Kemik iliği kanseri hastalığının tedavisinde kemoterapi esastır. Özellikle 65 yaşın altındaki hastalarda kemoterapiyi takiben, kendi kanından ilik nakli şattır. 65 yaş üstünde ise kemik iliği nakli önerilmez, yeni tedavi seçenekleri sunulmaktadır. Özellikle son yıllarda yurt dışındaki ilaçlar Türkiye'ye getirtilmiştir ve tedaviler daha hızlı ve kolay olmuştur. Eskiden bu hastalığa yakalananlar en fazla 10 yıl yaşayabilirdi, ancak günümüzde insanlar bu hastalıktan tamamen kurtulup, normal yaşamını sürdürebiliyor."

"Farkındalık yaratmak istiyoruz"

Bu hastalığın tanısında, hastanın doktora başvurmasında ve doktorun bu hastalığın farkında olmasında bir takım sorunların yaşandığını dile getiren İlhan, "Bu hastalığın daha da yaygınlaşmaması için farkındalık yaratmak istiyoruz, çünkü Türkiye'de son araştırmalara göre 7 milyon yaşlı nüfus var. 2015-2020 yıllarında da 65 yaş üstü insanımız 20 milyon olacağına göre, bu hastalık giderek artacaktır. Bu da sosyal sorumluluk içerisinde biz bilim adamları ve Sağlık Bakanlığı, ileride meydana gelecek hastalığın önlenmesi için, erken tanı ve tedavisini yapmamız gerekmektedir" dedi.

Dünyadaki gelişmeleri takip ederek, ülkedeki bilim adamlarıyla bu bilgileri paylaştıklarını söyleyen Prof. Dr. İlhan, Türkiye'de 34 kemik iliği ve hücre nakil merkezinin bulunduğunu, Erzurum, Van ve Diyarbakır'a da bu merkezlerin kurulması için çalışların sürdüğünü sözlerine ekledi.