Kemal Unakıtan bıçak sırtında
Abone olMaliye, yurtdışından para çekmek istiyor ancak mevduat garantisi engeli var. Artırılması gerekiyor ancak bazı sorunlar var.
Yurtdışında parası olanlar bu paralarını bavulla bile
Türkiye'ye getirseler hiçbir araştırma yapılmayacak, ayrıca sadece
yüzde 0.5 vergi alınacak.
Yurt dışında parası olanların, bu paraları “sorgulamama güvencesi” kapsamında Türkiye'ye getirmeleri sırasında gelecek paraya, yatırılacak alana göre 3 farklı kesinti uygulanacak. Güvencede herhangi bir limit bulunmayacak, parası olanlara bildirim için 3 aylık bir süre verilecek.
Ekonomi yönetimi, küresel finansal krizle birlikte gündeme gelen “Yurt dışındaki paraların inceleme ve araştırma yapılmayacağı güvencesi verilerek Türkiye'ye getirilmesi”ne dönük kanun taslağına son şeklini verdi. Taslağa göre, yurt dışında parası bulunanlar, kaynağı ne olursa olsun bu paraları güvence kapsamında yurda getirebilecek. Taslakta, “Düzenleme çerçevesinde Türkiye'ye getirilen paralar için Vergi Kanunları uyarınca herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmayacağı” hükmü yer alacak.
Uygulama kapsamında güvenceden yararlanabilmek için getirilen para için herhangi bir limit bulunmayacak. Vatandaş, Kanun kapsamında 1000 YTL'de, 100 bin dolar da, 1 milyon avro da getirebilecek.
YARIM, 1 VE 2 PUANLIK KESİNTİ
Söz konusu düzenlemeyle yurt dışındaki parasını Türkiye'ye getirenlere yarım, 1 ve 2 puan arasında bir kesinti uygulanacak. Bunun için de 3'lü bir ayrıma gidilecek. Vergi benzeri bu kesintinin oranı, paranın değerlendirilme şekliyle fiilen ülkeye sokulup, sokulmamasına bağlı olarak değişecek.
Taslak uyarınca yurt dışındaki paraların Türkiye'ye sokulmasında şu sistem geçerli olacak:
-İlgili Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından yurt dışındaki paralar, 3 ay içinde içinde bankalar kanalıyla ya da bavulla Türkiye'ye getirebilecek.
-Bu durumdaki kişiler, öncelikle bir banka ya da vergi dairesine giderek, Türkiye'ye güvence kapsamında getirmek istedikleri ya da getirdikleri parayla ilgili bildirimde bulunacak. Bildirim yoluyla paralar kayda alınacak. Uygulamayla ülkeye ne kadar para girişinin taahhüt edildiği veya para girişi olduğu da da bu şekilde ortaya çıkacak.
-Yurt dışındaki parasını getiren kişi ya da kuruluş, bunu en az 1 yıl vadeli mevduata, hazine bonosu ve devlet tahviline yatırırsa, söz konusu parayla gayrimenkul alırsa veya bunu sermayeye eklerse, getirilen paradan yüzde 0,5 oranında kesinti yapılacak.
-Bildirimde bulunduğu parayı yurda getiren, ancak nasıl değerlendireceği konusunda karar vermeyenlerin parasına yüzde 1 oranında kesinti uygulanacak.
-Bildirim yaptığı parayı henüz getirmemiş olan, ancak getirme taahhüdünde bulunanların parasında kesinti oranı yüzde 2 olacak.
KARAPARAYSA İLERİDE ORTAYA ÇIKAR
Konuyla ilgili bilgi veren bir ekonomi yetkilisi, düzenlemede, daha sonra getirilmesi taahhüt edilen para için de bildirim imkanı verildiğini belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Burada yurt dışında parası olanlara esneklik sağlıyoruz. Adamın diyelim yurt dışında gayrimenkulü var. Bunu satıp, güvence kapsamında parasını Türkiye'ye getirmek isteyebilir. Ya da parasını dışarıdaki bir bankaya yatırmıştır. Vadesi 2 ay 3 ay sonra dolacaktır. Bu durumdaki kişilere de bildirim hakkı getiriyoruz. Bunlar da, bankaya ya da vergi dairesine gidecekler, (Ben, şu Kanun kapsamında şu tutarda para getireceğim) diye bildirimde bulunacaklar. Para henüz ülkeye getirilmediği için de, biz bunları daha yüksek oranlı kesintiye tabi tutacağız.
Diğer yandan, (bu paralar silah ve uyuşturucu kaçakçılığı yoluyla elde edilmişse, karaparaysa o zaman ne olacak?) sorusu soruluyor. Karapara, silah kaçakçılığı, uyuşturucu suçlarına ilişkin soruşturmalar kendi mecrasında devam edecek. Para gelse, sisteme girse bile, ileride kendi mecrasında yürüyen soruşturmalar sonucunda bunun karapara olduğu ortaya çıkarsa, parayı getiren kişi, (Ben güvence Kanunundan yararlandım) diyemez. O para karapara olarak değerlendirilir.”
GARANTİ SINIRI
Bu arada bir ekonomi bürokratı, Türkiye'de mevduattaki garanti sınırının 50 bin YTL olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:
“Finansal yatırım araçlarında değerlendirilecek paralar için yerli yatırımcılar, yüzde 10 vergi öderken, yabancılar için böyle bir vergi yok. Diğer yandan birçok Avrupa ülkesi, küresel finansal kriz nedeniyle mevduat garanti sınırını yükseltti, bazı ülkeler ise mevduata sınırsız güvence getirdi. Şimdi yurt dışında sınırsız güvenceye sahip ülkelerdeki parasını Türkiye'ye getirmek isteyenler, Türkiye'deki 50 bin YTL'lik garanti sınırı nedeniyle tereddüte düşebilir mi? Bu yönde değerlendirmeler var. Bu nedenle güvence sınırında artış gündeme gelebilir. Ancak, işin bir de diğer yönü var. Sınır arttırılırsa, (Madem bizde bankaların durumu iyi, o halde neden mevduatta güvence sınırı artırılıyor?) diye de sorulabilir. Bu nedenle durum, artıları ve eksileriyle değerlendirilecek.”
Yurt dışında parası olanların, bu paraları “sorgulamama güvencesi” kapsamında Türkiye'ye getirmeleri sırasında gelecek paraya, yatırılacak alana göre 3 farklı kesinti uygulanacak. Güvencede herhangi bir limit bulunmayacak, parası olanlara bildirim için 3 aylık bir süre verilecek.
Ekonomi yönetimi, küresel finansal krizle birlikte gündeme gelen “Yurt dışındaki paraların inceleme ve araştırma yapılmayacağı güvencesi verilerek Türkiye'ye getirilmesi”ne dönük kanun taslağına son şeklini verdi. Taslağa göre, yurt dışında parası bulunanlar, kaynağı ne olursa olsun bu paraları güvence kapsamında yurda getirebilecek. Taslakta, “Düzenleme çerçevesinde Türkiye'ye getirilen paralar için Vergi Kanunları uyarınca herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmayacağı” hükmü yer alacak.
Uygulama kapsamında güvenceden yararlanabilmek için getirilen para için herhangi bir limit bulunmayacak. Vatandaş, Kanun kapsamında 1000 YTL'de, 100 bin dolar da, 1 milyon avro da getirebilecek.
YARIM, 1 VE 2 PUANLIK KESİNTİ
Söz konusu düzenlemeyle yurt dışındaki parasını Türkiye'ye getirenlere yarım, 1 ve 2 puan arasında bir kesinti uygulanacak. Bunun için de 3'lü bir ayrıma gidilecek. Vergi benzeri bu kesintinin oranı, paranın değerlendirilme şekliyle fiilen ülkeye sokulup, sokulmamasına bağlı olarak değişecek.
Taslak uyarınca yurt dışındaki paraların Türkiye'ye sokulmasında şu sistem geçerli olacak:
-İlgili Kanunun yürürlüğe girmesinin ardından yurt dışındaki paralar, 3 ay içinde içinde bankalar kanalıyla ya da bavulla Türkiye'ye getirebilecek.
-Bu durumdaki kişiler, öncelikle bir banka ya da vergi dairesine giderek, Türkiye'ye güvence kapsamında getirmek istedikleri ya da getirdikleri parayla ilgili bildirimde bulunacak. Bildirim yoluyla paralar kayda alınacak. Uygulamayla ülkeye ne kadar para girişinin taahhüt edildiği veya para girişi olduğu da da bu şekilde ortaya çıkacak.
-Yurt dışındaki parasını getiren kişi ya da kuruluş, bunu en az 1 yıl vadeli mevduata, hazine bonosu ve devlet tahviline yatırırsa, söz konusu parayla gayrimenkul alırsa veya bunu sermayeye eklerse, getirilen paradan yüzde 0,5 oranında kesinti yapılacak.
-Bildirimde bulunduğu parayı yurda getiren, ancak nasıl değerlendireceği konusunda karar vermeyenlerin parasına yüzde 1 oranında kesinti uygulanacak.
-Bildirim yaptığı parayı henüz getirmemiş olan, ancak getirme taahhüdünde bulunanların parasında kesinti oranı yüzde 2 olacak.
KARAPARAYSA İLERİDE ORTAYA ÇIKAR
Konuyla ilgili bilgi veren bir ekonomi yetkilisi, düzenlemede, daha sonra getirilmesi taahhüt edilen para için de bildirim imkanı verildiğini belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Burada yurt dışında parası olanlara esneklik sağlıyoruz. Adamın diyelim yurt dışında gayrimenkulü var. Bunu satıp, güvence kapsamında parasını Türkiye'ye getirmek isteyebilir. Ya da parasını dışarıdaki bir bankaya yatırmıştır. Vadesi 2 ay 3 ay sonra dolacaktır. Bu durumdaki kişilere de bildirim hakkı getiriyoruz. Bunlar da, bankaya ya da vergi dairesine gidecekler, (Ben, şu Kanun kapsamında şu tutarda para getireceğim) diye bildirimde bulunacaklar. Para henüz ülkeye getirilmediği için de, biz bunları daha yüksek oranlı kesintiye tabi tutacağız.
Diğer yandan, (bu paralar silah ve uyuşturucu kaçakçılığı yoluyla elde edilmişse, karaparaysa o zaman ne olacak?) sorusu soruluyor. Karapara, silah kaçakçılığı, uyuşturucu suçlarına ilişkin soruşturmalar kendi mecrasında devam edecek. Para gelse, sisteme girse bile, ileride kendi mecrasında yürüyen soruşturmalar sonucunda bunun karapara olduğu ortaya çıkarsa, parayı getiren kişi, (Ben güvence Kanunundan yararlandım) diyemez. O para karapara olarak değerlendirilir.”
GARANTİ SINIRI
Bu arada bir ekonomi bürokratı, Türkiye'de mevduattaki garanti sınırının 50 bin YTL olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu:
“Finansal yatırım araçlarında değerlendirilecek paralar için yerli yatırımcılar, yüzde 10 vergi öderken, yabancılar için böyle bir vergi yok. Diğer yandan birçok Avrupa ülkesi, küresel finansal kriz nedeniyle mevduat garanti sınırını yükseltti, bazı ülkeler ise mevduata sınırsız güvence getirdi. Şimdi yurt dışında sınırsız güvenceye sahip ülkelerdeki parasını Türkiye'ye getirmek isteyenler, Türkiye'deki 50 bin YTL'lik garanti sınırı nedeniyle tereddüte düşebilir mi? Bu yönde değerlendirmeler var. Bu nedenle güvence sınırında artış gündeme gelebilir. Ancak, işin bir de diğer yönü var. Sınır arttırılırsa, (Madem bizde bankaların durumu iyi, o halde neden mevduatta güvence sınırı artırılıyor?) diye de sorulabilir. Bu nedenle durum, artıları ve eksileriyle değerlendirilecek.”