Kara paracılara karşı önlem

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ''Bankacılık Kanunu Tasarısı''nın 4 maddesi daha kabul edilerek 66. maddeye gelindi. Komisyonda iki gündür süren görüşmelerde, geçici hükümleriyle birlikte 193 maddeden oluşan tasarının 63 maddesi kabul edilirken, bir madde tasarıdan çıkarıldı, bir maddenin oylaması da Pazartesi gününe bırakıldı. Tasarının, ''mevduat ve katılım fonu kabulü''ne ilişkin hükümlere göre, kredi kuruluşları ile özel kanunlarına göre yetkili olanlar dışında hiçbir kişi ya da kuruluş, mevduat veya katılım fonu kabul edemeyecek; ticaret unvanları ve kamuya yapacakları açıklamalar ile ilan ve reklamlarında bu izlenimi yaratacak ifade ve deyimleri kullanamayacak. Resmi ve özel kuruluşlar ile ortaklıklarda, yalnız çalışanlarına ait olmak üzere sağlık ve sosyal yardım, emeklilik, ihtiyat ve tasarruf sağlama amaçlarıyla kurulan sandık ve vakıfların münhasıran kendi üyelerinden bu amaçlar için topladıkları paralar ile sigorta şirketlerinin işlemleri, mevduat ve katılım fonu kabulü sayılmayacak. Türkiye'de kurulan kredi kuruluşlarının yurtdışındaki şubeleri ve ortaklıkları, mevduat cüzdanı ve fon toplamaya ilişkin evrakın düzenlenmesi işlemlerini faaliyette bulundukları ülkede yapacak. Bu şube veya ortaklıklar adına hiçbir şekil ve surette yurtiçinde mevduat cüzdanı ve fon toplamaya ilişkin evrak düzenlenemeyecek veya verilemeyecek. -İZİNSİZ MEVDUAT KABULÜ SAYILACAK HALLER- Türkiye'de kurulu kredi kuruluşlarının, yurtdışında kurulu ortaklıkları veya başka banka veya finansal kuruluşlar adına yurt içinde yerleşik kişilerden mevduat veya katılım fonu kabul etmek amacıyla gerçekleştirecekleri şu faaliyetler, izinsiz mevduat ve fon kabulü sayılacak: ''-Evrak ya da cüzdan bulundurmaları, -Personel istihdam etmeleri, -Bu ortaklıklar veya başka kredi kuruluşu veya finansal kuruluşlar adına toplanacak mevduat ve katılım fonu üzerinden personele ücret, komisyon, prim ve benzeri adlar altında para ödemek veya personele bu kuruluşların reklamını yaptırmak suretiyle müşterilerini anılan kuruluşlara yönlendirmeleri, -Bu ve benzeri yöntemler kullanarak yurtdışında kurulu kuruluşlar adına mevduat ve katılım fonu kabul etmeleri.'' MEVDUAT VE KATILIM FONUNUN ÇEKİLMESİ Türk Medeni Kanunu'nun rehinlere ve hapis hakkına, Borçlar Kanunu'nun alacağın devir ve temlikine, takasa dair hükümleri ile diğer kanunların verdiği yetkiler ve koyduğu yükümlülükler saklı kalmak şartıyla, mevduat ve katılım fonu sahiplerine ödenmesi gereken tutarları geri alma hakları hiçbir suretle sınırlandırılamayacak. Bankalar, nezdlerindeki mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklardan hak sahibinin en son talebi, işlemi, herhangi bir yazılı talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl içinde aranmayanlar, zaman aşımına uğrayacak. Zamanaşımına uğrayan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar banka tarafından hak sahibine ulaşılamaması halinde, yapılacak ilanın ardından Fon'a gelir kaydedilecek. SİGORTA KAPSAMI DIŞINDAKİ MEVDUAT VE KATILIM FONU Tasarıya göre, şu nitelikteki mevduat ve katılım fonu hesapları sigortaya tabi olmayacak: -İlgili kredi kuruluşunun hakim ortakları ile bunların ana, baba, eş ve velayet altındaki çocuklarına ait mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar. -İlgili kredi kuruluşunun yönetim veya müdürler kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve yardımcıları ile bunların ana, baba, eş ve velayet altındaki çocuklarına ait mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar. -Türk Ceza Kanunu'na göre, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleri kapsamına giren mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar.'' BDDK İSTEDİ, BAKAN KARŞI ÇIKTI Plan ve Bütçe Komisyonu, Bankacılık Kanunu Tasarısı'nın, ''mevduatın ve katılım fonunun sigortalanması''nı düzenleyen 64. maddesinin oylamasını, 27 Haziran Pazartesi günü devam edilecek görüşmelere bıraktı. Söz konusu madde, kredi kuruluşlarındaki tasarruf mevduatı ve gerçek kişilere ait katılım fonlarının, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu tarafından sigortalanmasını öngörüyor. Kredi kuruluşlarını, tasarruf mevduatı ve gerçek kişilere ait katılım fonlarını, sigortaya tabi kısım üzerinden sigorta ettirmek ve bunun üzerinden prim ödemekle yükümlü tutan düzenleme, ''Sigortaya tabi olacak tasarruf mevduatı ve gerçek kişilere ait katılım fonlarının kapsamı ve tutarı, Merkez Bankası, Kurul ve Hazine Müsteşarlığı'nın olumlu görüşü alınmak suretiyle Fon Kurulu tarafından belirlenir'' hükmünü de içeriyor. Risk esaslı sigorta priminin oranının, yıllık bazda sigortaya tabi tasarruf mevduat ve katılım fonunun binde 20'sini geçemeyeceğini öngören hüküm, sigorta priminin tarifesini, tahsil zamanını ve diğer hususları belirleme yetkisini de Fon Kurulu'na bırakıyor. AK Parti İzmir Milletvekili Fazıl Karaman, sigorta tarifesini belirlemenin idari bir işlem olduğunu, bu işlemin, aynı zamanda sigorta yapacak Fon'a verilmesinin mahzurlu olabileceğini söyledi. CHP Mersin Milletvekili Mustafa Özyürek, sigortaya tabi olacak mevduat miktarını belirleme yetkisinin BDDK'da olması gerektiğini savunurken, BDDK Başkanı Tevfik Bilgin de düzenlemeye karşı çıktı. Bilgin, hazırladıkları tasarı taslağında söz konusu yetkilerin BDDK'ya verildiğini, ancak tasarılaşma sürecinde değiştirildiğini bildirdi. Tasarı ile bankalara ilişkin her türlü düzenlemenin BDDK'ya verildiğini ifade eden Bilgin, Kurumun her banka için aylarca süren çalışmalar yaparak tasarruf mevduatı ve sigortalamaya ilişkin belirlemeler yaptığını, bu yetkinin başka bir kuruma verilmesinin mükerrer ve belki de birbiriyle uyuşmayan sonuçlar verebileceğini anlattı. CHP Mersin Milletvekili Özyürek, Fon Kurulu yerine BDDK'yı yetkili kılan değişiklik önergesi verdi. AK Parti'li üyeler de aynı doğrultuda önerge hazırladılar. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener ise tasarı hazırlanırken kurumların yöneticileri arasında varılan son mutabakatın hüküm haline getirildiğini söyledi. Fon Kurulu'nun tek başına değil Merkez Bankası, BDDK ve Hazine Müsteşarlığı'nın olumlu görüşüyle sigortaya tabi mevduat miktarını belirleyeceğini ifade eden Şener, önergeye karşı çıktı. CHP'li Özyürek'in önergesi reddedilirken, AK Partili'lerin önergesi ve maddenin oylaması Pazartesi gününe bırakıldı. AK Parti'li üyeler, Bakan Şener'in de olumlu görüş belirtmesi halinde, BDDK'yı da yetkili kılacak bir formül bulunabileceğini bildirdiler. Tasarının görüşmelerine 27 Haziran Pazartesi günü saat 11.00'den itibaren devam edilecek.