Kara elmas diyarında 135 yılın bilançosu
Abone olilk olarak 1875 yılında bir işçinin ölümüyle başlayan maden kazalarında geçen 135 yılda kaç kişi öldüğünü biliyor musunuz?
Karaelmas diyarı Zonguldak'ta
135 yılda 4 binin üzerinde madenci hayatını kaybetti. En çok can
kaybı göçüklerde verildi.
Maden ocaklarında meydana gelebilen göçük ve grizu patlamasının yanı sıra karbonmonoksit zehirlenmesi, metan gazı ve karbondioksit boğulması gibi kazalarda, çok sayıda madenci yaşamını yitirebiliyor.
Yaklaşık 4 bini aşkın madencinin hayatını kaybettiği kömür havzasında, ölümlü maden kazaları arasında yerin metrelerce altında yaşanan göçükler ilk sırada yer alıyor.
Saptanabilen en eski ölümlü iş kazası 1875'de Ahmet Ağa adlı kişinin ölümüyle sonuçlanan havzada Genel Maden İşçileri Sendikasının istatistik verilerine göre, 1356 kişi göçük nedeniyle, 783 kişi de yaşanan grizu facialarından dolayı hayatını kaybetti. En fazla 1939'da toplam 55 madencinin ölümüne yol açan göçükler, özellikle 2000'li yıllardan itibaren önemli ölçüde azaldı.
Türkiye Taşkömürü Kurumuna (TTK) bağlı Kozlu Müessesesi maden ocağında 1992'de 263 madencinin hayatını kaybettiği grizu faciasının Türkiye'de en büyük can kaybı yaşanan iş kazası olarak tarihe geçtiği bölgede, nakliyat, patlayıcı madde, makine, elektrik ve malzeme taşınması ve zehirlenme ile boğulma gibi nedenlerle de işçiler yaşamını yitirdi.
ÖNLEMLER
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı, göçüklerin önlenmesinde kullanılan tahkimat sistemlerinin yüksek basınca dayalı ürünlerden oluşmasının önem taşıdığını anlattı. Kaymakçı şunları söyledi:
''Ocaklardaki tavan kontrolü açısından kullanılan malzemeler çok önemli. TTK'da bu konuda çalışmalar yapılıyor ve olumlu sonuçlar veriyor. Ayrıca, grizu faciaları için de gerekli tedbirle alınıyor. TTK, olası gaz boşalmalarına karşılık günlük ve mevsimsel basınç değişikliklerini izlemektedir. Mevsim değişikliklerinde metan gazının ocak içinde açığa çıkmasına sık rastlanıyor. Bundan dolayı basınç değişikliklerinin izlenmesinde yarar vardır. TTK, böyle durumlarda madencileri uyarıyor ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlıyor. Çünkü, metan boğulmalar ile patlamalara yol açabiliyor.''
Maden ocaklarında meydana gelebilen göçük ve grizu patlamasının yanı sıra karbonmonoksit zehirlenmesi, metan gazı ve karbondioksit boğulması gibi kazalarda, çok sayıda madenci yaşamını yitirebiliyor.
Yaklaşık 4 bini aşkın madencinin hayatını kaybettiği kömür havzasında, ölümlü maden kazaları arasında yerin metrelerce altında yaşanan göçükler ilk sırada yer alıyor.
Saptanabilen en eski ölümlü iş kazası 1875'de Ahmet Ağa adlı kişinin ölümüyle sonuçlanan havzada Genel Maden İşçileri Sendikasının istatistik verilerine göre, 1356 kişi göçük nedeniyle, 783 kişi de yaşanan grizu facialarından dolayı hayatını kaybetti. En fazla 1939'da toplam 55 madencinin ölümüne yol açan göçükler, özellikle 2000'li yıllardan itibaren önemli ölçüde azaldı.
Türkiye Taşkömürü Kurumuna (TTK) bağlı Kozlu Müessesesi maden ocağında 1992'de 263 madencinin hayatını kaybettiği grizu faciasının Türkiye'de en büyük can kaybı yaşanan iş kazası olarak tarihe geçtiği bölgede, nakliyat, patlayıcı madde, makine, elektrik ve malzeme taşınması ve zehirlenme ile boğulma gibi nedenlerle de işçiler yaşamını yitirdi.
ÖNLEMLER
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şube Başkanı Yrd. Doç. Dr. Erdoğan Kaymakçı, göçüklerin önlenmesinde kullanılan tahkimat sistemlerinin yüksek basınca dayalı ürünlerden oluşmasının önem taşıdığını anlattı. Kaymakçı şunları söyledi:
''Ocaklardaki tavan kontrolü açısından kullanılan malzemeler çok önemli. TTK'da bu konuda çalışmalar yapılıyor ve olumlu sonuçlar veriyor. Ayrıca, grizu faciaları için de gerekli tedbirle alınıyor. TTK, olası gaz boşalmalarına karşılık günlük ve mevsimsel basınç değişikliklerini izlemektedir. Mevsim değişikliklerinde metan gazının ocak içinde açığa çıkmasına sık rastlanıyor. Bundan dolayı basınç değişikliklerinin izlenmesinde yarar vardır. TTK, böyle durumlarda madencileri uyarıyor ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlıyor. Çünkü, metan boğulmalar ile patlamalara yol açabiliyor.''