Kaplumbağa terbiyecisi satıldı

1 trilyon 950 milyar lira muhammen bedeli olan tablo için İstanbul Modern ile Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi çekişti. Karşılıklı olarak 15 dakika süren fiyat artırımı sonunda tablo Pera Müzesi'nin oldu Türk plastik sanatları arka arkaya tarihi günler yaşıyor. Önceki gün yıllardır beklenen İstanbul Modern açıldı. Dün ise Türk resminin en ünlü tablosu olan 'Kaplumbağa Terbiyecisi' rekor bir fiyata, 5 trilyon liraya satıldı. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından satışa çıkarılan ve İktisat Bankası Koleksiyonu'nda yer alan 'Kaplumbağa Terbiyecisi' adlı eser, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi tarafından, çok çekişmeli geçen bir açık artırma sonucunda satın alındı. Dün Swissotel'de yapılan müzayedede İktisat Bankası Koleksiyonu'ndaki 322 tablo ve 24 antika, toplam 8 trilyon muhammen bedelle satışa sunuldu. Antik A.Ş.'nin sahibi Turgay Artam tarafından yönetilen müzayedenin en önemli eseri, muhammen bedeli 1 trilyon 950 milyar lira olarak belirlenen Osman Hamdi Bey'in tuval üzeri yağlıboya tekniğiyle yapılan 222x122 santimetre boyutlarındaki 'Kaplumbağa Terbiyecisi' adlı tablosuydu. 'Kaplumbağa Terbiyecisi'ni satın almak için telefonla müzayedeye katılan İstanbul Modern Sanat Müzesi ile salonda bulunan Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi temsilcileri arasında büyük bir çekişme yaşandı. Kıran kırana geçen müzayede sırasında tabloya verilen fiyatın beklenenin çok üzerine çıkması üzerine, fiyatı gösteren elektrik göstergeye rakamların sığmadığı ve görevlilerin rakamları ellerindeki rakam kâğıtlarıyla ekledikleri dikkat çekti. Tablo için tam 42 kez fiyat artırımı yapıldı. Türk resminin bu en pahalı ve ünlü tablosu yaklaşık 15 dakika süren açık artırma sonunda Odakule'deki eski Esbank binasında ocakta açılması planlanan Pera Müzesi tarafından satın alındı. Pera Müzesi adına müzayedeye katılan Suna ve İnan Kıraç Vakfı Sanat Danışmanı Ahmet Keskiner, gazetecilere yaptığı açıklamada, özel bir koleksiyonda yer alan bu yapıtı Türk halkıyla paylaşmak için satın aldıklarını dile getirdi. Keskiner, "Suna ve İnan Kıraç Vakfı'nın Pera Müzesi'ne bu başyapıtı kazandırmasının sebebi Türk halkıyla paylaşmaktır" dedi. Ahmet Keskiner, Pera Müzesi'nin kurulması çalışmalarının devam ettiğini belirterek, Odakule'de kurulacak müzenin gelecek yıl faaliyete geçeceğini söyledi. Bu arada 'Kaplumbağa Terbiyecisi' adlı yapıt, ebatları büyük olduğu için güvenlik gerekçesiyle müzayede salonuna getirilmedi. 'Kaplumbağa Terbiyecisi' 1991 yılında yapılan bir müzayedede o zamana göre yine rekor bir fiyata, 700 bin dolara bankacı Erol Aksoy tarafından satın alınmıştı. 'Kaplumbağa Terbiyecisi' 5 trilyona satılarak Türkiye rekoru kırarken dünya rekoru 146 trilyon lirayla Picasso'nun 'Pipolu Çocuk' adlı tablosunun elinde bulunuyor. Tarihi bir gün Yahşi Baraz (Galerici): Fiyatın bu kadar yükselmesi İstanbul Modern ile Müze Pera'nın kapışmasındandır. Ben bu kadar beklemiyordum, 2.5 trilyona satılacağını tahmin ediyordum. Müzeler arasındaki rekabet daima resimlerin fiyatlarını yukarıya çeker. Bu, bütün dünyada böyledir. Bizde müzeler bugüne kadar alıcı konumunda değildi. Oya Eczacıbaşı modern anlamda ilk müzecilik hareketini başlatmıştır Türkiye'de. Kutlamak gerekir. Yakında Pera Müzesi açılacak. Büyük bir dönüm noktasıdır bu. Mehmet Güleryüz (Ressam): Ben daha önce fiyatın yükselebileceğini söylemiştim ve herkes bir tablo bu kadar eder mi diye sormuştu. Edebiliyor. 'Kamplumbağa Terbiyeci'nin bu kadar pahalı olması, ressamın kişiliğine, kalitesine ve resmin son zamanlarda popüler olmasına bağlı. Osman Hamdi resimleri içinde anlatımcı bir figürasyon olan bu resmin de çok cazip yanları var. Çünkü bir kere tasavvufi bir yaklaşım: İnzivaya çekilmiş bir dervişin duayla ve bir tek bağı gibi gözüken kaplumbağalar üzerine bir teferrüdü. En önemli kısmı ise giderek yapıtların el değiştirmesi ve bu değişimin değer yönünden artış sağlaması. İki müzenin çekişmesi çok ilginç bir başlangıç. Bugüne kadar müzayedelerde müzeler varlık göstermiyordu. Başka müzelerin de bunu takip edeceğini gösteriyor. Önemli bir kıpırdanma. Ahu Antmen (Sanat eleştirmeni): İki müzenin bu tabloyu satın almak istemesini gayet normal karşılıyorum. Benim için önemli olan bu tablonun halkın gidip görebileceği bir yerde sergilenecek olması. 'Kaplumbağa Terbiyecisi' bir dönemi ifade ediyor. Kendi içinde ilginç, seyretmesi keyifli bir resim. Ömer Uluç (Ressam): Şimdi müzelerin açılmasıyla sanat pazarı sistemi yavaş yavaş ortaya çıkıyor ve sanat piyasası bizim dışımızda oluşuyor. Bu piyasasının kurulmasını ve bizim sanatçı olarak devreden çıkmamızı büyük bir sevinçle karşılıyorum. Yıllarca galericiler bu sanat para etmez diye fiyatları düşük tutmamız için bizi zorlardı. Bundan sonra söyleyecek şeyleri kalmadı