Kapasite kullanımı düştü

Ankete cevap veren 2,896 işyerinden derlenen verilerin Eylül ayı ilk geçici sonuçlarına göre, 2004 yılı Eylül ayında yüzde 84.3 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanım oranı, bu yılın Eylül ayında yüzde 82.9 olarak hesaplandı. İmalat sanayinde üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımında, Eylül ayında en yüksek kullanım oranı, yüzde 94.5 ile radyo, TV, haberleşme cihazları imalatında görüldü. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), imalat sanayi aylık eğilim anketi Eylül ayı sonuçlarını açıkladı. Buna göre, 2004 yılı Eylül ayında yüzde 84.3 olan üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanımı, bu yılın Eylül ayında 1.4 puan azalarak yüzde 82.9 seviyesine indi. Söz konusu ayda imalat sanayinde kapasite kullanım oranı devlet sektöründe yüzde 89.2, özel sektörde ise yüzde 81.2 oldu. Geçen yılın aynı döneminde kapasite kullanım oranları kamuda yüzde 86.6, özel sektörde yüzde 82.9 olarak belirlenmişti. -FAALİYET KOLLARINA GÖRE- İmalat sanayinde iktisadi faaliyet kollarına göre Eylül ayında kapasite kullanımı en yüksek sektör, yüzde 94.5 ile radyo, TV, haberleşme cihazları imalatında oldu. Kapasite kullanım oranları, gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 75.7, tütün ürünleri imalatında yüzde 62.9, tekstil ürünleri imalatında yüzde 80.2, giyim eşyası imalatında yüzde 80.6, derinin işlenmesi bavul, çanta ve benzeri imalatında yüzde 68.1, ağaç ve mantar ürünleri imalatında yüzde 84.2, kağıt ve kağıt ürünleri imalatında yüzde 85.5, basım ve yayım imalatında yüzde 73.8 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde, kapasite kullanım oranları, kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünlerinde yüzde 93.4, kimyasal madde ürünleri imalatında yüzde 80, plastik kauçuk ürünler imalatında yüzde 83.4, metalik olmayan diğer mineral madde imalatında yüzde 87.3, ana metal sanayinde yüzde 81.2, metal eşya sanayinde yüzde 74.9, makine ve teçhizat imalatında yüzde 81.7, büro, muhasebe bilgi işlem makineleri imalatında yüzde 90.7, elektrikli makine cihazları imalatında yüzde 75.1, tıbbi, optik hassas aletler imalatında yüzde 76.5, taşıt araçları ve karoseri imalatı yüzde 87.6, diğer ulaşım araçları imalatında yüzde 75.9 ve mobilya imalatında yüzde 86.3 olarak belirlendi. -TAM KAPASİTE İLE ÇALIŞAMAMA NEDENLERİ- Bu arada, tam kapasite ile çalışamama nedenleri göz önüne alındığında Eylül ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, dış pazarda talep yetersizliği yüzde 21'den yüzde 22'ye, yerli mallarda ham madde yetersizliği yüzde 3'den yüzde 5.5'e, işçilerle ilgili meseleler yüzde 2'den yüzde 2.2'ye çıktı Aynı dönemde, iç piyasada talep yetersizliğinin payı yüzde 52.7'den yüzde 51.7'ye, mali imkansızlık yüzde 3.5'dan yüzde 1.9'a, ithal mallarda hammadde yetersizliği yüzde 1.8'den yüzde 1'e indi. Öte yandan, söz konusu anketin beklentiler bölümünde, Ekim'de üretim miktarında artış belirten işyeri oranı yüzde 36, yurtiçi satışlarda artış belirten işyeri oranı yüzde 23.3, satış fiyatlarında artış yüzde 18.4, hammadde fiyatlarında artış belirten işyeri oranı da yüzde 22.8 olarak saptandı. İmalat sanayinde 2004 ve 2005 yıllarında aylar itibarı ile kapasite kullanım oranları şöyle oldu yıllar (yüzde) --------------- aylar 2004 2005 ------ ----- ------- Ocak 77.2 76.8 Şubat 73.5 75.8 Mart 82.1 80.3 Nisan 76.5 80.1 Mayıs 84.3 82.2 Haziran 85.3 81.5 Temmuz 83.9 80.6 Ağustos 81.4 80.3 Eylül 84.3 82.9 Ekim 82.4 Kasım 83.5 Aralık 84.0