Kanserde kimler risk altında?
Abone olTedavisi güç ama önlenebilir bir hastalık. Kolon kanserinde beslenme ve kontroller son derece önemli. Peki nasıl korunabiliriz?
Osman Yağmurdereli'nin ölümüne neden olan hastalık kolon
kanseriydi. İşte amansız illet yeniden gözleri kansere çevirdi.
Prof. Dr. Osman Müftüoğlu tedavisi güç, ama önlenebilir hastalıkla
ilgili bazı bilgiler aktardı.
Beslenme önerileri ve kolonoskopik kontrolleri dikkate alınmasını
isteyen Müftüoğlu'nun Hürriyet'te yayınlanan yazısı son derece
önemli. .
KİMLER RİSK ALTINDA
Kalın bağırsak kanseri sık görülen kanserlerden biridir. Özellikle
birinci derecede akrabalarında kalın bağırsak kanseri olanların bu
hastalık için daha uyanık olmalarında yarar var. Ayrıca yine
birinci derece akrabaları içinde meme, prostat, yumurtalık kanseri
hikaye bulunanlarında dikkatli olmaları gerekiyor. Kalın
bağırsağında polip bulunanlarında yüksek risk taşıdıkları
belirtiliyor.
BELİRTİLERİ NELER
Kalın bağırsak kanseri, çoğu zaman erken belirti vermiyor. Kanser
ancak iyice ilerleyip bağırsak boşluğunda tıkanmaya, daralmaya yol
açtığı ya da çevre dokulara yayıldığında bazı belirtiler ortaya
çıkıyor. O zaman da genellikle iş işten geçmiş oluyor. Dışkıda kan
görülmesi, özellikle dışkının şeklinin değişmesi, bağırsak
alışkanlıklarının eskisinden farklı hale gelmesi, örneğin durduk
yerde ortaya çıkan ishal, kabızlık gibi şikayetler önemli
olabiliyor. Bağırsakların yeterince boşalamaması hissi, dışkılama
güçlüğü veya ağrılı dışkılama da çok önemli işaretler olarak kabul
ediliyor.
Özellikle erkeklerde (kadınlar için de önemlidir) demir eksikliği,
kansızlığın mevcudiyetinin kolon kanserini hatırlatması gerekiyor.
Diğer taraftan sebebi anlaşılamayan kilo kayıplarının, yorgunluk,
halsizlik gibi sorunların ilerleyici bir hale dönüşmesinin de
önemsenmesinde fayda var.
TEŞHİSİ NASILDIR
Kalın bağırsak kanserinden korunmanın en etkili yolu endoskopik
incelemeler yaptırmaktır. En güvenli endoskopik inceleme yöntemi
kolonoskopidir. Bu yöntem, hem mevcut bir tümörü erken tanıyabilme
açısından, hem de kansere yol açabilecek polip ve benzeri sorunları
anında tedavi edebilme açısından önemlidir. Kolonoskopinin tarama
amaçlı olarak yaptırılması gerekiyor. İmkanı olan herkesin 50 yaşı
tamamlayınca risk durumlarına, kişisel sağlık hikayelerine, aile
öykülerine göre 2-5 yıllık aralıklarla kolonoskopik incelemeden
geçmeleri öneriliyor. Kolonoskopinin hazırlığı da uygulaması da
eskiye oranla çok daha kolay ve konforlu hale gelmiştir. Bugün
kolonoskopiye karar verdiğinizde yarın rahatlıkla
yaptırabiliyorsunuz. Yeni kolonoskoplar son derece kolay
uygulanıyor, rahatsızlık vermeden sonuç alınıyor. Diğer taraftan
aletlerin duyarlılığı da yani teşhis güçleri de mükemmel denecek
noktada.
Nasıl korunacaksınız
Kalın bağırsakları kanserinden korunmak için şu noktalara çok
dikkat etmek gerekiyor:
Kilo almayacaksınız.,
Sigara içmemeniz şart.
Daha çok domates ve domates ürünü yemek faydalı olabilir.
Düzenli egzersizlerin faydalı olduğu biliniyor.
Kızartmalardan, barbekü edilmiş etlerden, özellikle yanmış etlerden
hatta her türlü yanmış yiyeceklerden, yağlı gıdalardan uzak
durmanız tavsiye ediliyor.
Bol sebze ve meyve yemek yararlı. Bakliyatın ve tam tahıllarında
faydalı olduğu biliniyor. Posadan zengin besinler koruyucu etki
gösteriyor.
Selenyumdan, D vitamininden ve doğal antioksidanlardan (örneğin
yeşil çaydan, likopenden) faydalanmak da gerekiyor.
Sanal kolonoskopi
Tıptaki bütün bu olumlu gelişmelere rağmen kolonoskopi uygulatmayı
istemiyorsanız "sanal kolonoskopi"den de faydalanmanız mümkün. Bu
yöntemde tomografi cihazından elde edilen bilgiler, özel yollarla
endoskopik görüntülere dönüştürülüyor. Bu şekilde 1 cm’den daha
büyük poliplerin tanısı neredeyse klasik kolonoskopi ile benzer
doğrulukta konulabiliyor. Bununla birlikte bu yöntem klasik
kolonoskopi kadar kesin sonuçlar vermeyebiliyor. Poliplerin
çıkarılması veya biyopsi almak gerekiyorsa sanal kolonoskopide bu
imkánlar yok. Eğer kolonoskopi olanakları yoksa hiç olmazsa yılda
bir iki kez dışkıda kan testi yaptırmak da faydalı olabiliyor.
Gizli kan testi olarak bilinen bu yöntem için küçük bir parça dışkı
yeterli oluyor.