Kanser erken görüntüleniyor

Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Araştırma Görevlisi Yüksek Mühendis Uğur Acar, meme kanserini başlangıç aşamasında yakalayan görüntüleme yöntemi geliştirdi.

YTÜ İnşaat Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Acar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünyada en çok görülen kanser türlerinden biri olan meme kanserinde erken teşhisin, tedavinin başarısında önemli bir faktör olduğunu belirtti.

Acar, yüksek lisans tezi olarak yaptıkları çalışmada, ''meme kanserinin teşhisinde kullanılan mamogram görüntülerinin, görüntü işleme teknikleri kullanılarak insan gözü tarafından ayırt edilemeyen ya da yorumlanamayan ayrıntıları ortaya çıkarabileceği'' düşüncesinden hareket ettiklerini kaydederek, insan anatomisinin değişken yapıya sahip olması nedeniyle klasik görüntü işleme tekniklerinin uygulamada bazı sorunlara yol açtığını, bu sorunların, ''bulanık mantık'' yöntemiyle daha kolay aşılabildiğini bildirdi. Uğur Acar, şunları kaydetti:

''Bu çalışmada, bulanık mantık yöntemini kullanarak, mamogram görüntülerindeki gri değerlerin değiştirilmesi için özgün bir algoritma ve bilgisayar yazılımı geliştirdik. Bu algoritma ile mamogram görüntülerinde fark edilmesi zor kitlelerin daha fark edilir bir hale getirilmesi hedeflendi. Geliştiren algoritmanın uygulandığı mamogram görüntüleri, uzmanların görüşleri ile karşılaştırılarak test edildi ve kitlelerin büyük ölçüde belirginleştiği görüldü.

Mamogram filmleri, gözle yorumlanmakta, hekimlerin deneyim ve bilgisine bağlı olarak tanı konulmakta. Yorumlama yeteneğine bağlı bu süreç, insan gözündeki hatalara ve yorumlama noksanlıklarına açık. Çalışmanın amacı, doktorlara teşhis zorluğu çektikleri noktalarda yardımcı olmak.''

RADYOLOGLARDAN BİLGİ VE GÖRÜNTÜ DESTEĞİ

Acar, iki radyologdan mamogram görüntüleri ve bilgi desteği aldıklarını ifade ederek, yaklaşık 25 değişik mamogram üzerinde yaptıkları çalışmaların olumlu sonuç verdiğini, yöntemin değişik türde mamogram cihazlarıyla çekilen görüntülerde aynı başarıyı gösterdiğini bildirdi. Uğur Acar, ''Mamografi filmlerini yüksek çözünürlükle tarıyoruz ve bilgisayar yazılımımız tümörleri arıyor. Ortaya çıkan görüntü, tümör başlangıcı olan küçük kireçlenmeler dahil tehlikeli olan ve olabilecek yerleri gösteriyor. Geliştirilen algoritma, tecrübeli olmayan doktorların bile mamogram filmi üzerinde, ilk bakışta seçilmesi güç olan küçük oluşumların belirginleştirilmesi ile detayları gözden kaçırmalarını engelleyecek'' dedi.

''TÜBİTAK PROJEMİZİ KABUL ETMEDİ''

Bu arada, Uğur Acar'ın tez danışmanı Yrd. Doç. Dr. Bülent Bayram da, kendi alanlarındaki gelişmelerden yararlanarak 1998 yılından bu yana tıpta görüntülemeye ilişkin çeşitli çalışmalar yürüttüklerini, Acar'ın tezinin de bu çalışmaların bir parçası olduğunu söyledi. Normal bir filmde, insan gözünün görebildiğinden yüzde 20 daha fazla enformasyon bulunduğunu belirten Bayram, bilgisayar temelli erken teşhis yöntemlerinin, başarı oranını yüzde 5 civarında artırdığını kaydetti.

Bülent Bayram, tezden hareketle daha kapsamlı bir proje gerçekleştirmek için TÜBİTAK'a da başvurduklarını ifade ederek, şöyle konuştu:

''Fakat benim bu konuda yayınım olmadığı için proje kabul olmadı. TÜBİTAK'tan, 'daha çok kendi mesleki alanlarımızda proje yapmamızın doğru olacağı'na yönelik bir yanıt geldi. Ancak biz bu konudaki çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Biz fotogrametriciyiz. Fotogrametri fotoğraftan ölçü alma demek. Hava ve yer fotoğraflarından, uydu görüntülerinden yeryüzündeki objeleri belirlemeye, bunları birbirinden ayırmaya uğraşıyoruz.

Bir hava fotoğrafından gecekonduları, yeşil alanları saptama ile bir mamogram görüntüsünden tümörü saptama arasında teorik olarak hiçbir fark yok. Anatomisini, koşulları bildiğinizde, doğru algoritmayı geliştirdiğiniz zaman, bunu ayırabiliyorsunuz. Biz burada yine haritacılık yapıyoruz, doku haritasını çıkarıyoruz.''