Kamuda tasarruf ne anlama geliyor ?

Maliye Bakanı Şimşek, 2014 yılı bütçesinde kamuda tasarrufa ilişkin, “Sadece bir önceki yıla oranla geçmişteki alışkanlıkları geliştirmeci mantığı bir kenara bırakmak gerekiyor. İşin özü bu” dedi.
Maliye Bakanı Şimşek, Ocak-Eylül 2013 dönemi merkezi yönetim bütçe uygulama sonuçları, yıl sonu bütçe gerçekleşme tahmini ve 2014 Yılı Merkezi Bütçe Kanun Tasarısı hakkında basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Şimşek, gazetecilerin sorularını da cevapladı. Şimşek, bir gazetecinin, “2014 yılı bütçesinde kamuda tasarrufa dediniz. Tasarruf nasıl olacak. Kamuda kendi gelirlerini mi yaratacaklar” sorusuna şu cevabı verdi:
“Daha tasarruflu gidilmesi ülkemizin yararınadır ama şuan kamu kurumlarımızın ihtiyaçları olan bütçeyi ortaya koyduk. Sadece bir önceki yıla oranla geçmişteki alışkanlıkları geliştirmeci mantığı bir kenara bırakmak gerekiyor. İşin özü bu. Yani git kendi gelirini bul diye bir yaklaşım olmaz. Vatandaşımıza hiçbir kurum, ilave bir yük, ilave bir uygulamaya giremez. Her şeyin kanunda açık ve net olarak tanımlanmış olması lazım”
Türkiye’nin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’na bakılırsa, üçte ikisinden fazlasının özel tüketim olduğunu, ondan sonra da yatırımların geldiğini belirten Şimşek, sonuç olarak burada asıl belirleyici olanın özel sektör olduğunu vurguladı. Bakan Şimşek, dolayısıyla "Kamu bir miktar mali disiplini devam ettirecek" dedi.
Şimşek, 2000’li yılların başında faiz dışı fazlaların yüzde 6 civarında olduğunu ancak Türkiye ekonomisinin çok hızlı büyüdüğünü ifade ederek, “Bunun sebebi ise özel sektöre daha çok imkan sağlanması " diye konuştu.
Şimşek, “Dolayısıyla büyümeye ilişkin iç kaynaklı çok önemli bir risk öngörmüyorum. Dışarıdan da Avro Bölgesi şu anda bir toparlanma içerisinde. Bu bizim hem ihracatımız hem küresel doğrudan yatırımlar hem de turizm için, tüm bu faktörler itibarıyla Avrupa’daki bu gelişme Türkiye için olumlu. Ortadoğu’daki çalkantılar daha da kötüleşir mi yoksa bir yerde durulur mu? O ayrı bir tahmin. Amerika’da bir toparlanma söz konusu. Sadece gelişmekte olan ekonomilerde bir miktar daha yavaşlama gündemde. Dolayısıyla bizim de en önemli pazarımız, Avro Bölgesi olduğuna göre, biz bu anlamda tahminlerimizin gerçekçi olduğu kanısındayız. Kamuda attığımız bu adımların, çok ciddi bir şekilde aşağı yönlü bir risk oluşturmadığı kanısındayız."
Hazırlanan bütçenin de aslında bu çalışmaların bir ürünü olduğuna işaret eden Şimşek, şöyle devam etti:
"Gelecek sene diyelim ki bir kurum, o bahsettiğimiz mal ve hizmet alımı için verdiğimiz kaynağa sığmadı. Gelecekler, biz de onu inceleyeceğiz. Makul bir talepse o zaman imkanlar çerçevesinde bakarız, değilse de o zaman tasarrufa yönlendiririz"
Belediyelerin yatırım ve harcamalarına ilişkin bir soru üzerine de Şimşek, OVP açıklanırken verilen rakamların içinde belediyelerin de olduğunu söyleyerek, Genel devlet açığı yüzde 1’i aşmadığını kaydetti.
Kamuya alınacak personelin dağılımına ilişkin detay isteyen gazeteciye Şimşek, bu konuda detaylara henüz karar vermediklerini kaydederek, “Ancak bahsettiğim bazı istisnalar var. Ne kadar gelirse aldığımız..Doktor gibi. Onlar 34 bin kişi. Dolayısıyla geriye toplamda alacağımız 40 bin kişi. O, 40 bin kişiyi hangi bakanlıklara hangi kurumlara nasıl dağıtacağız, henüz karar vermedik" dedi.

“AÇIK KAPI POLİTİKASI”
Bir gazetecinin, "Türkiye’de bulunan Suriye’deki sığınmacılar için bütçeden ne kadar pay ayrıldı" sorusunu Şimşek, “Bu konuda bir açık kapı politikamız var. İnsanlık gereği buradaki misafirlere en iyi hizmeti sunmaya çalışıyoruz. Ancak dünyanın duyarsızlığı ayrı, biz ayrı. Biz insani açıdan bakıyoruz ve oradaki kardeşlerimize kapımızı açık tutmaya devam edeceğiz. Bunun için bugünden bir rakam telaffuz etmem benim de zor. Sayıya ve gelişmelere bağlı ama şunu söyleyeyim, yedek ödenek o nedenle var. Yedek ödenekten, ihtiyaçlar çerçevesinde kamplara gereken desteği veriyoruz" cevabını verdi.
Bakan Şimşek, "Kamu kuruluşlarını mal ve hizmet alımlarında kontrollü olmaları yönünde uyaracak mısınız?" sorusuna ise "Evet, bütçeden hemen sonra 2014 yılı bütçesinin uygulanmasına ilişkin açık ve net olarak buradan talimatlar gidecektir" ifadesini kullandı.

“YENİ BÜTÇENİN İÇİNE HER KURUM KENDİNİ SIĞDIRMAK ZORUNDA”
Bir gazetecinin, "Tasarrufa dikkat çekiyorsunuz ancak bakanlıklar yeni binalar, tadilatlar yapıyor. Bu konuda bir kısıtlama olacak mı ve makam araçlarına yönelik bir düzenleme olacak mı?" soruları üzerine de Şimşek, şöyle konuştu:
"Şimdi bu yeni bütçenin içine her kurum kendini sığdırmak zorunda. İstisnai bazı durumlar olabilir, onlara bakarız ve değerlendiririz.”
Maliye Bakanı Şimşek, kamu yatırımlarında azalma yaşanıp yaşanmadığı ve Sayıştay denetimi hakkındaki son duruma ilişkin soru üzerine, yatırımlarda başlangıç ödeneğine göre yüzde 13’lük bir artış olduğunu bildirdi. İmkanlar ölçüsünde ülkenin altyapısı ve eğitimine daha fazla kaynak ayırdıklarını belirten Şimşek, "Son birkaç yıldır gelir şartına bağlı yatırımlara ilave kaynak ayırdığımız oluyor. Ben bunları çok zararlı görmüyorum, önemli olan hedefleri tutturmak. Gelecek sene de ilave imkanlar oluşursa ki özelleştirme hedefimiz son derece mütevazi, tekrardan bakacağız ancak başlangıç ödeneklerine göre herhangi bir düşüş söz konusu değil" şeklinde konuştu.

SAYIŞTAY DENETİMİ
Bakan Şimşek, 5018 sayılı kanun ile buna uygun Sayıştay Kanununu kendilerinin çıkarttıklarını hatırlatarak, kendilerinin şeffaflık ve hesap verilebilirlikten yana olduklarını belirtip, denetimi çok önemsediklerini altının çizerek, şöyle konuştu:
"Henüz geçiş sürecinin başındayız, bu sene yapılan değerlendirmeler var. Ben bu konuya TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda da değineceğim. Dün Sayıştay’dan bir heyet buradaydı ve 1,5-2 saat konuştuk. Sayıştay denetimi son derece önemlidir, yapılan tespitleri ciddiye alıyoruz. Bunları en kısa süre içerisinde beraber çözeceğiz, çünkü amacımız aynı. Bu bizim için de çok önemli, kurumdaki aksaklıkların dışarıdan bir denetimle gelmesi kadar güzel bir şey var mı? Sayıştay denetiminin olmaması bir rahatlık değil, tam aksine böyle bir denetimin olması bize rahatlık verir."

TARIMA DESTEK ÖDEMELERİ
Şimşek, 2013 yılına ilişkin tarımsal destek ödemelerinin gerçekleşme tahmininin 9 milyar 25 milyon lira olduğunu, söz konusu rakamın 2014’te 9 milyar 670 milyon olacağını bildirerek, “GAP Eylem Planı çerçevesi, sigorta ve Ziraat Bankası üzerinden verilenler de dikkate alındığında bütçeden tarıma ayrılan rakam 2014 için 13 milyar 163 milyon lira olacak. 2013’te başlangıç ödeneği 11 milyar 188 milyon liraydı, gerçekleşme tahmini ise 12 milyar 747 milyon lira" diye konuştu.
Engellilere ayrılan kaynakla ilgili ise Şimşek, "Engelli evde bakımı, eğitim desteği, aylığı, öğrenci taşınması gibi birtakım kalemler var. Bunun için 2014’te toplamda 6 milyar 927 milyon lira ayıracağız. Ayrıca engellilere yönelik başka sosyal yardım ve hizmet uygulamaları da var ancak bu rakamlarda onlar yok" dedi.
Askerlik süresinin kısalmasıyla herhangi bir tasarrufun olup olmayacağı noktasında henüz çalışmadıklarını söyleyen Şimşek, muhtemelen böyle bir durumun gerçekleşebileceğine işaret etti. Şimşek, olaya erken terhis nedeniyle ortaya çıkacak harcama azalışı ve söz konusu kimselerin ekonomiye doğrudan katkıda bulunma anlamında bakılabileceğini belirtti.
Bakan Şimşek, traktör üreticilerinin KDV iadesi ile ilgili yaşadığı belirtilen sorunlara ilişkin soruyu yanıtlarken, şu anda o konuda yapılan bir çalışma olmadığını dile getirdi. Sektör temsilcilerinin kendisini ziyaret ettiğini anlatan Şimşek, KDV’nin yukarı çekilmesinden dolayı memnuniyet duyacaklarını aktardıklarını söyledi.
Bu konuda tam tersi bir uygulamaya gidebileceklerini belirten Şimşek, şunları söyledi:
"Biz KDV iadesini hızlandıracağız. KDV iade tebliğinde son aşamaya geldik ve yakında onu yayımlayacağız. Başbakan’ın bize bu sürenin 3 aya indirilmesi noktasında açık ve net talimatı var. Bu yönde de Gelir İdaresi Başkanlığı harıl harıl çalışıyor. Mükelleflerimize hak ettikleri iadeleri daha erken yapma noktasında adım atacağız. Şuanda el yordamıyla belgeler vergi dairelerine getiriliyor, buralarda iş yükü ağır olduğu için bu orada durabiliyor. Şimdi ne yapıyoruz, elektronik ortamda başvuru yapılabilecek ama daha önemlisi mükellefe bir şifre vereceğiz. O mükellefimiz, şifresini girerek internetten KDV iade başvurusu hangi aşamadadır, nerede bekliyor görecek. Dolayısıyla bu anlamda hem şeffaf olacağız hem de süreci hızlandıracağız. Kolay da değil bu. Bazı iade talepleri sorunlu, iade ettiğimiz para milletin parası. Bunu iade ederken iyi çalışmamız lazım, onun için denetimden ödün yok ama daha hızlı yapacağız."

VARLIK BARIŞI
Varlık Barışı’ndaki son durumla ilgili bir soru üzerine ise beyanın gerekliliklerinin yerine getirilme sürecinin devam ettiğini belirterek, "Şunu unutmayalım daha çok erken. Bu konuda yeni bir düzenleme de gündemde değil” dedi.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile ilgili soruyu ise Şimşek şöyle cevapladı:
“2014 yılında 1 milyar 950 milyon lira katkı vermeyi öngörüyoruz. Bu rakam, bu sene 1 milyar 400 milyon lira civarında. Söz konusu destek, vatandaşın tasarruf yapması amacıyla veriliyor.”

2B ARAZİLERİ
Şimşek, 2B arazilerine ilişkin bir soru üzerine, bu arazilerin Hazine’nin malı olduğunu söyleyerek, “Bu konuda uzun yıllardır devam eden sosyal bir problemi çözmek için yola çıktık. Hükümet olarak bu konuda tavırlarımızı çok net olarak ortaya koyduk ve buradaki amaç gelir elde etmek değildir. Bu saatten sonra da hiçbir yeni düzenleme gündemde değil. Zaten yüzbinlerce vatandaşımız satın aldı ve devam ediyor. Dolayısıyla bu saatten sonra geriye dönüp, herhangi bir düzenleme yapmamız şu an itibarıyla ne mümkün ne de ileride bunun gündemde olacağına hiç ihtimal vermiyorum" diye konuştu.
Şimşek, 2014 bütçesinin bugün Meclise gidip gitmeyeceğin yönündeki bir soru üzerine de bugün göndereceklerini vurguladı.

“TÜRKİYE’NİN YÜZDE 3,6 VEYA 4 BÜYÜMESİNİN KÜÇÜMSENMEMESİ GEREK”
Ekonomi yönetiminin son günlerde aldığı kararların, ekonomiye bir fren olarak algılandığının belirtilmesi üzerine de Şimşek, kendileri için, sürdürülebilir en yüksek büyümenin önemli olduğunu söyledi. Şimşek, günümüzdeki küresel koşullarda, Avrupa’nın küçüldüğü bir dönemde Türkiye’nin yüzde 3,6 veya 4 büyümesinin küçümsenmemesi gerektiğini ifade etti.
Türkiye’nin büyüme performansının, mevcut şartlara göre iyi olduğunu vurgulayan Şimşek, "Biz şunu yapacağız inşallah. Bu yapısal reformlarla Türkiye’nin dış açığını daha yönetilebilir bir noktaya çektikçe Türkiye çok daha hızlı gidebilecek" dedi.

SGK TRANSFERLERİ
Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan transferlerle ilgili bir soru üzerine ise Şimşek, şunları söyledi:
"2013 yılında bütçeden Sosyal Güvenlik Kurumuna 71 milyar 946 milyon lira vereceğiz. Yani Türkiye’de yapılan toplam yatırımların neredeyse 2 katı. 2014’te sosyal güvenliğe ne kadar vereceğiz? Tam 77 milyar 59 milyon lira. Yine toplam yatırım bütçesinin neredeyse 2 katı. rakamlar aslında açık, yoruma gerek yok. Açık finansmanı ne kadar olacak? Tüm bu bahsettiğimiz, bizim üstlendiğimiz yükümlülükler hariç, 2013 yılında 20 milyar 269 milyon lira, 2014 yılında 21 milyar 583 milyon lira olarak gerçekleşmesini öngörüyoruz."

KKDF VE BSMV
Bir gazetecinin, "Alınan tedbirlerle iç tüketim kısılınca büyüme hedefi tutturulabilecek mi? Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu’nda (KKDF) veya Banka Sigorta Muamele Vergisi’nde (BSMV) bir artış söz konusu mu?" sorusu üzerine de Şimşek, KKDF ile BSMV’de artışın gündemde olmadığını belirterek, "Ben yüzde 7,1’lik vergi geliri artışının gerçekçi olduğu kanısındayım. Sadece deflatör yüzde 6. Dolayısıyla vergi gelirlerinin gerçekçiliği noktasında tereddütüm yok. Olsa olsa muhafazakardır" şeklinde konuştu.

THY ÖZELLEŞTİRİLMESİ
THY’nin özelleştirilmesine ilişkin bir soruyu da cevaplayan Şimşek, THY’nin özelleştirme kapsamında olduğunu ancak şuan itibarıyla veya yakın dönemde THY’nin halka arzının veya blok satışının gündemde olmadığını vurguladı.

TRAFİK CEZALARI
Trafik cezalarıyla ilgili bir sorunun sorulması üzerine de Şimşek, şunları söyledi:
"Bu tebligatlar eskiden 3-4 yılda yapılıyordu. Biz geçen sene bir kanun yaptık ve ’1 yıl içerisinde yapılır, yapılmazsa vatandaş ödemek zorunda değil’ dedik. Yaklaşık olarak, vatandaşımızı korumaya yönelik böyle bir yasal düzenlemeye gittik. Eskiden 3-4 yıl tutulur, bir anda gelirdi. Vatandaş mağdur oluyordu. Şimdi kurumlar bundan dolayı, buna Emniyet de dahil olmak üzere gereğini yapıyor. ’Tebligat en geç 1 yıl içinde yapılacak’ dedik. Hiçbir kurumumuzun, ’gelir ihtiyacı var’ diye bir şey yapması, ceza kesmesi mümkün değil. Bu ülkede 1 tane trafik kazası olmasın, hiç denetim olmasın biz de hiç gelir almayalım. Böyle bir derdimiz olamaz. Tam aksine bayramda içimiz sızlıyor trafik kazalarını görünce. Herkes kurallara uysun, kaza da olmasın istiyoruz."
Soruların ardından Maliye Bakanı Şimşek, bütçeyi bağlayarak bu akşam Meclise göndereceklerini ifade etti.
(İHA)