Sağlık ve mutluluğun meyvesi muz: Muzu sağlıklı meyvelerin baş köşesine yerleştiren temel özelliği en güçlü potasyum depolarından biri olması. Tansiyonu düşürme, kalbi aritmilerden koruma, kas güçsüzlüğünü azaltma gibi onlarca faydası var. İşte muzun hikayesi: Muz yalnız sağlık değil, mutluluk veren bir meyve: Mutlu eder: Muz yemek sizi gerçekten mutlu eder. Bunun nedeni serotonin isimli doğal kimyasalın salgılanmasına destek olması, beyni adeta serotonine boğup mutluluk sarhoşu haline getirmesi. Yüksek miktarda serotonin beyne sadece iyilik hissi, keyif ve mutluluk da vermez, aynı zamanda daha iyi iletişim kurmanızı, daha hızlı düşünmenizi, daha kolay konsantre olmanızı, daha çabuk karar vermenizi sağlar. Çabuk karar vermeyi sağlar: Tenis şampiyonalarında dünyaca ünlü tenisçilerin maç aralarındaki kısa dinlenmeleri ‘yarım muz' ile değerlendirmelerinin nedeni de yalnızca muzun ve özellikle de içindeki potasyumun sağladığı hızlı enerji değil, çabuk karar vermeye, konsantrasyona yaptığı olağanüstü katkıdır. Tabii bir de sağladığı iyilik ve mutluluk hissi. Tansiyonu dengeler: Muzun sağlık yararlarına gelince... Muzu sağlıklı meyvelerin başköşesine yerleştiren temel özelliklerinden biri bilinen en güçlü potasyum depolarından biri olması. Bir muzda ortalama 400-450 mg civarında potasyum vardır. Potasyum her şeyden önce en önemli yaşamsal minerallerden biri. Tansiyonu düşürmede, dengelemede son derece önemli görevler üstlenir. Yakın zamanda yapılan bir çalışma günde iki muz tüketen hafif hipertansiyonluların çoğunda tansiyonun ilaç kullanmadan bile ayarlanabileceği gösterildi. Kalbi aritmilerden korur: Potasyumdan zengin olma özelliği muzu kalbi aritmilerden koruma, kas güçsüzlüğünü azaltma, kas-sinir ilişkisini iyileştirme gibi özelliklerle de taçlandırır. Hipertansiyon konusundaki olumlu katkısı da çok önemli bir nokta. Güçlü kemik yapısını garanti eder: Potasyumdan zengin bir meyve olması güçlü bir kemik yapısına da sahip olmanızı garanti eder. Çünkü güçlü bir iskelet sistemine sahip olmak sadece kalsiyum ve D vitaminine bağlı bir durum değildir. Güçlü kemikler için potasyum da gerekir. Vitamin deposu: Muzda pek çok vitamin de var. Ama özellikle bol bulunan vitaminlerin başında B6 geliyor. Bilindiği gibi B6 vitamini sinir sisteminin sağlığı özellikle strese karşı mücadelesi için çok önemli bir doğal madde. Strese karşı en iyi çözüm: İşte bu nedenle ‘Strese karşı muz' formülü son derece mantıklı ve etkili bir çözüm. Sabahla öğle aralığında tüketeceğiniz bir muzla daha keyifli, sakin ve stressiz bir gün geçireceğinize emin olabilirsiniz. Muzun yorgunluğu ve sinir zafiyetini giderdiğini de bir kenara not edelim. Bazı kanserlere karşı korur: B6 vitamininden zengin yapısı muzu özellikle bazı kanserlere karşı korunmada da önemli doğal bir güç haline getiriyor. Özellikle kalın bağırsak ve rektumda oluşan kanserlerle böbrek kanserine karşı korunmada muz oldukça etkili bir kalkan. Böbrek kanseri riskini yarı yarıya düşürür: Bir araştırma, haftada dört muz tüketenlerde böbrek kanseri riskinin yarı yarıya düştüğünü, bir başka araştırma da B6 vitamininden zengin beslenmenin kalın bağırsak ve rektum kanseri olasılığını neredeyse yüzde 25'e yakın bir oranda azalttığını gösteriyor. Bağırsak dostudur: Muzun daha pek çok marifetleri var. İsterseniz onları da sıralayalım. Muz, posadan zengin yapısı nedeniyle de önemli bir meyve. Bağırsak fonksiyonlarını dengeliyor. Kabızlığa da, ishale de iyi geliyor. Ayrıca bağırsağın probiyotik gücünü de artırdığı için bağışıklık sistemini de güçlendirdiği biliniyor. Muzda B1 vitamininin C, D ve E vitaminlerinin ayrıca folik asitin de bulunduğu belirlenmiş. Midevi yararları var: Çok fazla olmasa da diğer meyvelerle karşılaştırıldığında demir ve magnezyumdan da zengin bir yapısı var. Yani vitamin ve mineral muhtevası çoğu meyveyle karşılaştırıldığında oldukça fazla. Muzun ‘midevi' yararları olduğu da biliniyor. Reflüsü, ülseri olanlara özellikle ara öğünlerde muz tavsiye ediliyor. Yararları saymakla bitmiyor değil mi... Muz, bitkisel protein bakımından da güçlü bir meyve. Cinsel gücü artırır: Son bir not daha: Çoğu erkek, muzun cinsel gücü artırdığı da düşünüyor! Uykusuzluğa iyi gelir: İsterseniz şunları da bir kenara not edin: Muz kalbi daha düzenli çalıştırıyor. Yorgunlukla mücadelede çok etkili bir meyve. Bu özelliğinin de potasyum ve magnezyumla B6 vitamininden zengin oluşuyla ilgili olduğu düşünülüyor. Uykusuzluk sorunu için de muzdan faydalanmak mümkün. Akşam yemeğiyle uyku arasındaki ara öğününüzü özellikle uykusuzluk sorununuz varsa orta boy bir muzla değerlendirmenizi tavsiye ederim. Bu da muhtemelen potasyum ve magnezyumdan zengin olmasına bağlı bir özellik. Kalorisi yüksek Bu özellikleri nedeniyle çoğu sağlık yazarı geçen hafta yazdığımız ‘Günde bir elma yemek doktoru evden uzak tutar' açıklamasını elma değil muz için kullanmak gerektiği kanısında! Bir muzda ortalama 100-125 kalori var. Yani eğer muzun kabahatlerinden bahsedecek olursak kalori içeriğinin biraz fazla olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca glisemik yük bakımından da dikkatli tüketilmesi gereken bir yiyecek. Çünkü glisemik indeksi 50'nin üzerinde. Ama bu iki nokta sadece kilo sorunu olanlar için geçerli. Eğer böyle bir sorununuz varsa ara öğünlerde bir değil de yarım muz yemeniz daha isabetli olacaktır. Potasyum deposu olan muzun tansiyonu düşürme, kalbi aritmilerden koruma, kas güçsüzlüğünü azaltma gibi onlarca faydası var. Muzun yanısıra kabuklarının da bilinmeyen çok sayıda faydası bulunmaktadır. İşte muz kabuğunun ve muzun faydaları… Muz kabuğu ve meyvesi doğal antibiyotik etkilidir. Geceleri yatmadan önce yüzünüzü temizledikten sonra sivilcelerin üzerine muz kabuğunu sürtüp sabah kalkıp yıkadığınızda farkı göreceksiniz. Zehirli sarmaşığa mı sürtündünüz? Ya da sivrisinek mi ısırdı? Hemen bir muz alın, meyvesini yiyin, kabuğunu ısırılan yere sürün, kaşıntınızı ve kızarıklığı hemen aldığını göreceksiniz. Hatta bunu zehirli sarmaşık yarasına günde 2-3 kez sürmeniz daha etkili olacaktır. Derinize saplanan kıymığı çıkarmak için boşuna iğne-cımbız aramayın. Hafif kararmış muz kabuğundan ufak bir parçayı kıymık batan yere, meyveye temas eden kısmı deriye temas eder şekilde gece boyunca bantlarsanız, ertesi gün uyandığınızda muzun içeriğindeki enzimlerin deriyi hafif soyarak kıymığı deri yüzeyine taşıdığını görebilirsiniz. Kıymıktaki gibi birkaç hafta boyunca her gün siğil alanının üzerine aynı şekilde bir uygulama yaparsanız, siğillerde de oldukça etkili olmaktadır. Özel bir geceye davetliyseniz ve ertesi gün baş ağrısı, midede kaynama gibi akşamdan kalma bulguları yaşamak istemiyorsanız, yatmadan önce 1-2 adet muz yiyip en azından 2 bardak su içmelisiniz. Bu sayede alkolün yarattığı potasyum ve su kaybını yerine koymuş olursunuz. Ya da bunu yapmadınız, sabaha kötü kalktınız, hemen 1 bardak ballı muzlu milkshake hazırlayın kendinize veya zencefil-çilek-muzu yoğurtla birlikte blenderdan geçirip yiyebilirsiniz. Muz potasyum ile doludur. Ayakkabı cilaları da öyle. Potasyum deriyi besler; dolayısıyla muz ayakkabılarınız için harika bir bakım aracıdır. Muz kabuğunun etli tarafı ile ayakkabılarınızı güzelce ovun. İnce, yapışkan bir tabaka ile kaplanan ayakkabılarınızı birkaç dakika bu şekilde bekletin. Sonrasında yumuşak bir kumaş parçası kullanarak dairesel hareketlerle ayakkabılarınızı temizleyin. Muz kabuğu dişlerinizi en az pahalı ticari ürünler kadar beyazlatabilir. İyice olgunlaşmış bir muzu aşağıdan yukarıya doğru soyun. Kabuğun etli tarafı ile dişlerinizi iyice ovun. Dişlerinizin tamamen muz ile kaplandığına emin olun. Ağzınız açık duracak şekilde 10 dakika kadar bekleyin. Sonrasında kuru bir diş fırçası ile dişlerinizi 2-3 dakika kadar fırçalayın ve durulayın. Olgun bir muzun kabuğunu soyun. Kabuğu aşağıdan yukarıya doğru soyun ki kabuk üzerinde yapışkan, etli kısımdan mümkün olduğunca kalsın. Kabuğun iç tarafından etli kısmı sıyırın ve ezin. Vazelinle karıştırarak sorunlu bölgeye birkaç gün boyunca uygulayın. Etli bir muzun kabuğunu kullanarak dairesel hareketlerle gümüşlerinizi nazikçe ovun. Çatlaklara özellikle dikkat edin. Birkaç dakika bekleyin ve kuru bir kumaş parçası ile gümüşleri temizleyin. Kalbi aritmilerden korur: Potasyumdan zengin olma özelliği muzu kalbi aritmilerden koruma, kas güçsüzlüğünü azaltma, kas-sinir ilişkisini iyileştirme gibi özelliklerle de taçlandırır. Hipertansiyon konusundaki olumlu katkısı da çok önemli bir nokta. Muz kabuklarınızı kek tariflerinde kullanabilmek için birkaç gün boyunca suda bekleterek iyice yumuşamalarını sağlamanız gerekiyor. Kabukları yumuşattıktan sonra blenderdan geçirerek tüm kek tariflerinizde kullanabilirsiniz. Amerikan Kadın Doğum Uzmanları Derneği, sabah bulantısı olan hamile kadınlara BRAT diyeti önermektedir. (BRAT=Banana, rice, applesauce, toast yani muz, pirinç, elma püresi ve kızarmış ekmek) Kuru cilt ve kırışıklıklarda muz maskesi oldukça etkili doğal bir nemlendiricidir. Olgun bir muzu ezip 1 adet yumurta sarısı ve 1 yemek kaşığı krema ile karıştırdıktan sonra yüzünüze sürüp 15 dakika bekleyiniz. Sonrasında ılık su ile yıkayınız. Ayrıca bu formül sertleşmiş, kuru ellerin yumuşatılmasında da yardımcıdır. Büyük boy bir muzun 105 cal gibi düşük bir kalori değeri olması, özellikle Japonya'da ünlenen “Sabahları Muz Diyeti” fikrini ortaya çıkarmıştır. Muzun içeriğindeki potasyum vücuttaki ödemi azaltmakta ve bu sayede kilo kaybı sağlamaktadır. Ayrıca bol lifli olduğu için kişiyi uzun süre tok tutar, glisemik indeksi düşük olduğu için de kanda ani şeker yükselmesine yol açmaz. Çabuk karar vermeyi sağlar: Tenis şampiyonalarında dünyaca ünlü tenisçilerin maç aralarındaki kısa dinlenmeleri ‘yarım muz' ile değerlendirmelerinin nedeni de yalnızca muzun ve özellikle de içindeki potasyumun sağladığı hızlı enerji değil, çabuk karar vermeye, konsantrasyona yaptığı olağanüstü katkıdır. Tabii bir de sağladığı iyilik ve mutluluk hissi...