Kalp krizi riski ihmale gelmez

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina’nın ölümüyle bir kez daha gündeme gelen ani kalp ölümleri dünyadaki bir numaralı ölüm nedeni olmaya devam ediyor. Kolombiya Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Özgen Doğan, ani kalp ölümüne yol açan kalp damarlarındaki daralmanın yüzde 70’e ulaşmadan anjiyo ile bile tespit edilemediğine dikkat çekerek risk faktörlerinin kontrol edilmesi gerektiğini söylüyor. Aksi halde çok genç bir insan kalp check-up’ında hiçbir bulgu olmamasına rağmen damardaki plak yırtılmasına bağlı olarak aniden kalp krizi geçirebiliyor. Ani kalp ölümleri dünyadaki bir numaralı ölüm nedeni. Araştırmalar özellikle riski yüksek genç yaştaki insanların ani kalp ölümüyle karşılaştığını gösteriyor. Çalışmalar kalp damarlarındaki darlık yüzde 70’e ulaşmadan anjiyo ile görülemediğini ortaya koyuyor. Oysa genç yaştaki ani ölümler kalp damarlarında yüzde 40-50’ye ulaşan darlıklar yüzünden ortaya çıkıyor. Kolombiya Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Doç Dr. Özgen Doğan’a göre kişinin riskleri değerlendirerek ani kalp ölümüyle ilgili bir değerlendirme yapmak mümkün: “Bir insan sigara içiyorsa bunu risk faktörü yüksek gruba koymak lazım. Bir insanda şeker hastalığı varsa yüksek gruba koymak lazım: Kolesterolü yüksekse, egzersiz yapmıyorsa, kilosu varsa, ailesinde bu tür ölüm nedenleri varsa, ani kalp ölümüne maruz kalabilir.” MENOPOZ DÖNEMİNDE RİSK BÜYÜK Ani kalp ölümleri açısından menopoz dönemindeki kadınlar da büyük risk altında. Araştırmalar kadınlardaki kalp krizinin göğüs ağrısı yerine nefes darlığı, yorgunluk belirtileriyle geliştiğini gösteriyor. Doç. Dr. Özgen Doğan menopoz dönemindeki kadınlarla ilgili olarak şu bilgileri veriyor: “Menopoza yaklaşan ve menopoz dönemindeki kadınları da uyarmak istiyorum. Menopozdaki her iki kadından birinin ölüm nedeni kalp damar hastalığı. Oysa meme kanseri 25 kadından birini öldürüyor.” DAMARDAKİ BOZULMA ÇOCUKLUKTA BAŞLIYOR Sanıldığının aksine ani kalp ölümüne yol açan damarlardaki bozulma erişkin yaşlarda değil, çok küçük yaşlarda başlıyor.Doç. Dr. Özgen Doğan şöyle konuşuyor: “Damar çeperleri çok küçük yaşlardan başlayarak, 3 yaşında hastalanmaya başlıyor. Kolesterol, yağ damar çeperine oturuyor ve 40 yaşında bu olay olduğu gün ve saatlerde o patlıyor, kolesterol damara akmaya başlıyor. Bu, kanı pıhtılaştırıyor. kanın pıhtılaşma mekanizmalarını açığa çıkarıyor ve damarın içinde pıhtı oluşuyor. Damarı tıkayarak ani olarak kalbin elektriksel aktivitesini bozuyor. Kalbe kan gitmediği için hasta orada kaybediliyor. KOLESTEROL DÜZEYİNİZİ DÜZENLİ KONTROL ETTİRİN Ani kalp ölümü riskini belirlemede kullanılan birçok tanı yöntemi var. Ancak bilim adamları iyi ve kötü kolesterol düzeylerinin düzenli olarak kontrol edilmesini öneriyor. Ancak yalnız total kolesterole bakılması doğru değil. Doç. Dr. Özgen Doğan “Çünkü iyi kolesterol var HDL; kötü kolesterol var LDL var. Hedef iyi kolesterolü yüksek tutmak olmalı. 90 olması harika. Ama 90 olan çok az insan var. LDL’yi de mümkün olduğu kadar düşüreceksiniz. 100’ün altında olacak. Kolesterolünüzü düşürmek mi istiyorsunuz; doğal olarak düşüreceğimiz gıdalar var. Soya sütü, ceviz, sarımsak, yulaf ezmesi. Bunları düzenli tüketirseniz sizin kötü kolesterolünüzü başlanan ilaçlar kadar düşürecek.” ALINACAK ÖNLEMLER Doç. Dr. Özgen Doğan’ın verdiği bilgiye göre risk faktörlerini kontrol etmek toplumdaki kalp krizi riskini de azaltıyor. Örneğin bir toplumda kolesterolün yüzde 1 oranında düşürülmesi kalp krizi riskini yüzde2, sigara içme oranının yüzde 1 düşürülmesi ise kalp krizi oranını binde 5 düşürüyor. Kalp krizinden korunmak için yüksek risk grubunda olan kişilere her gün düzenli omega 3 almaları öneriliyor. Doç. Dr. Özgen Doğan, beslenme biçimiyle ilgili olarak şu değerlendirmeyi yapıyor: “Semizotu, keten tohumu, balık, ceviz omega 3 açısından çok zengin. Kalp hastalıklarında birkaç tane daha önemli madde var. Homosistien diye bir aminoasit var damarların sertliğini ayarlayan. Eğer onun oranı yüksekse büyük bir ihtimalle vitamin B almanın faydası var. Diyet olarak da Akdeniz Türk mutfağını seçmek, sebze, meyva, balık tüketmek son derece doğru. Kalorinizin yüzde 60’ını ekmek gibi tahıllardan almanız, zeytinyağı ve çay tüketmeniz son derece yararlı.. Şekerli gazlı meyva suları çok fazla kalori veriyor. Aynı zamanda çok tuz içeriyor. Kalp hastalarında veya yüksek tansiyonlu hastalarda tuz alımı tansiyonu yükseltir. Biz bol bol su içilmesini öneriyoruz. Zone diyeti, o diyeti, bu diyetiyle uğraşmayın. Kendi sağlığınız için kendi diyetinizi yaratın. Bunların üzerine her gün düzenli yürüyüş ya da egzersiz eklerseniz riskleri kontrol edebilirsiniz.” YAZ MEVSİMİ VE KALP HASTALIĞI Kalp damar hastalarının riskleri yaz mevsiminde artıyor. Bu yüzden bol sıvı alınması öneriliyor. Yaz mevsiminde sıcakta egzersiz asla önerilmiyor. Hastaların kullandıkları ilaçların dozlarını da hekimlere danışarak planlamaları gerekiyor.Doç Dr. Özgen Doğan ilaç kullanımıyla ilgili şöyle konuşuyor: “Diüretik kullanıyorsanız belki de sıvı kaybınızı artıracaktır. Daha fazla sıvı almak lazım. Kalp hastalarının potasyum ve magnezyum seviyelerini üst seviyelerde tutmaları lazım her zaman. Yazın da buna özen gösterilmeli. Bunlar ani kalp ölümlerini engelleyen mineraller. Potasyum ve magnezyumunuzu üst düzeyde tutmak son derece yararlı. Domateste yüksek potasyum vardır. Alkol kullanımını azaltın, tuz miktarını azaltın. Tabii stresi de unutmalayım. Stres faktörü tansiyonu artırır, plak yırtılmasını artırır, Damarları kasar. Sigara içiyorsanız o stresin de etkisiyle nikotin pıhtı oluşmana neden olur. Bütün bunları dikkate aldığınızda stresli durumlarda ani kalp ölümlerinin de arttığı bir gerçek.” KALP KRİZİNDEN SONRA SEKS Cinsel sorunlar kalp hastalarında sık görülen bir problem. Dolaşım problemi kalbi etkilediği gibi cinsel organları da etkiliyor. Bu yüzden kalp hastalarının önemli bir bölümü kalp krizi geçirdikten sonra normal bir seks yaşamını sürdüremiyor. Ancak doktorlar belirli koşullarda seksin kalp sağlığı açısından yararlı olduğunu düşünüyor. “Eğer normal ilişkiniz olan insanla seks yaparsanız kalp hızınız 100’lere çıkıyor. Bunun sakıncası yok. Ancak gizlediğiniz bir ilişkiniz varsa kalp hızı 130’lara çıkıyor. Seksle ilgili ani kalp ölümlerinin yüzde 80’i gizlenen ilişkilerde ortaya çıkıyor. Kalp hastaları eğer 2 kat merdiveni nefes darlığı olmadan göğüs ağrısı yaşamadan çıkıyorsa kalp krizi sonrası seks yapmasında herhangi bir problem yok.” Kaynak: NTV