Kainatın çocukluğuna inildi

Fransız ve İngiliz astronomlarınca, adeta kainatın çocukluğuna inilerek, gözlemlenen bir galaksinin evrenin en eski gökadası ve en uzaktaki cismi olduğu belirlendi.

13 MİLYAR YAŞINDAN FAZLA

"UDFy-38135539" adı verilen galaksinin yaydığı zayıf ışığı analiz eden bilim adamları, bu gökadanın Big Bang'den sadece 600 milyon yıl sonra doğduğunu ve 13 milyar yaşından fazla olduğunu öngörüyorlar.

Paris Rasathanesi'nden Matthew Lehnert ve meslektaşları, saniyede 300 bin kilometre hızla yol alan ışığın 13 milyar yıldan fazla yolculuk yaptığının hassas teleskoplarca saptandığını belirterek, ''İlk meydana gelen galaksilerden birinin yaydığı morötesi ışıklar bize kainatın çocukluğu hakkında bilgi veriyor. Uzayda uzağa bakmak, geçmişi görmek demektir'' ifadelerini kullandılar.

Şili'de kurulu Avrupa Güney Yarıküre Rasathanesi'ne ait Very Large Telescope (VLT), daha önce Hubble uzay teleskobu tarafından keşfedilen çok uzaktaki galaksinin zayıf ışığını analiz ve böylece yaşını teyit etmek için kullanıldı.

Evrenin genişlemesiyle galaksiler birbirinden uzaklaşırken, yaydıkları ışınların dalga boyu ise uzuyor. Bu durum ışığın yolculuğunun uzunluğunu belirlemede bir ölçü olarak kullanılıyor. Işığın yolculuğu uzadıkça "redshift" (bir nesneden yayılan görülebilen ışığın elektromanyetik tayfın kırmızı yönüne yaklaşması) büyüyor.

Galaksiyi 16 saat boyunca gözlemleyen astronomlar, bu gökcisminin karakteristik hidrojen ışımasının (lyman alfa) bize 8,6'lık rekor bir "redshift" dalga boyuyla geldiğini tespit ettiler.

Çalışmalarını Nature dergisinde yayınlayan Lehnert ve ekibi, bu galaksinin kainatta şimdiye dek gözlenen en uzaktaki nesne olduğunu bildirerek, ''Evren'in 600 milyon yaşından daha önceki halini gördüğümüzü tespit ettik'' bilgisini verdiler.

Hubble uzay teleskobu tarafından tespit edilen en uzaktaki 5 galaksi içinden 2'sinin yaşlarının tespiti için VLT ve spektrum görüntüleyici SINFONI ile gözlemlerinin sürdüğünü belirten bilim adamları, bu sayede ilk galaksilerin nasıl ortaya çıktığı ve bu galaksilerin ışığının kendilerini çevreleyen hidrojen sis perdesini delmeyi başararak, evrenin "karanlık dönemine" nasıl ulaşabildiğini anlamaya çalıştıklarını kaydettiler.

İlk yıldızların Big Bang'den sadece 400 milyon yıl sonra ışıldamaya başladığına işaret eden astronomlar, ilk galaksilerin ışığının evrende ilerleme başlayabilmeleri ve bize kadar ulaşabilmeleri için önce çevredeki hidrojeni iyonize edebilecek derecede enerjiye sahip olmaları gerektiğini vurguluyorlar. Böylece uzay saydam hale geliyor.

Astronomlar, ilk kez Big Bang'den sonra evreni dolduran ışığı sis perdesini delen galaksilerden birini gözlemlediklerini ifade ediyorlar.