Kadınların cinsel sorunları

Memorial Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Abdullah Özkardeş, kadınlarda ortaya çıkan cinsel fonksiyon bozuklukları ve bunların nörolojik problemler ile ilişkisi hakkında bilgi verdi.

Cinsel ilişki sırasında kadın vücudunda ne gibi değişimler ortaya çıkar?
Çeşitli iç ve dış cinsel organlar (vajina, clitoris, uterus gibi), kadınların cinsel fonksiyonlarına katılır. Erkeklerdeki sertleşme düzenine benzer şekilde, kadınlarda da vajinaya kan akımı artar. Bu da vajinada nemlenmeye ve klitoriste sertleşmeye neden olur. Cinsel tahrik sırasında, cinsel organların kan akımı ve duyarlılıkları artar, vajinal kanalda nemlenme olur. Orgazm sırasında ise, uterusun ve çevredeki kasların ritmik kasılmaları görülür. Beyinde, hipotalamus ve limbik sistem denilen yapılar, tahrik sırasında rol alırlar. Bazı biyokimyasal maddeler (VİP ve NO gibi), kasların gevşemesinde ve kan akımının artmasında etkilidir. Ayrıca çeşitli hormonlar da, kadınlardaki cinsel fonksiyonları etkiler. Östrojen, vajinanın hücresel devamlılığında ve kan akımında, androjenlerin ise istek, cinsel tahrik ve orgazm üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır.

Kadınlardaki cinsel fonksiyonların nörolojik kontrolü
Klitoris, erkeklerde bulunan penis başına karşılık gelen bir organdır. Sinir yoğunluğu, penis başının 2 katı kadardır. Yani çok daha kolay uyarılır. Klitoriste ağrıya, basınca ve harekete duyarlı 3 çeşit sinir ucu bulunur. Klitoristeki sinirler, pudental adı verilen bir sinire katılırlar ve bu yolla omuriliğe bağlanırlar. Klitorise ek olarak, vajinanın ön duvarındaki alanlar da cinsel uyarıya duyarlıdırlar ve buraya G-spot denilir. Bu alanların uygun bir şekilde uyarılması ile orgazma erişilebilir. Kadın orgazmı, bir ılıklık duygusunun yayılması, ardından 10-50 saniye süren vajinal kaslarda kasılmalar ile karakterizedir. Kadın orgazmının uyarım yerlerindeki farklılığa bağlı olarak birkaç çeşidi vardır.

Kadınlarda cinsel fonksiyon bozuklukları hangi nedenlere bağlıdır?
Kadınlarda görülen cinsel fonksiyon bozuklukları, oldukça çeşitli nedenlere bağlıdır ve şöyle sınıflandırılabilir:
Azalmış cinsel istek bozuklukları
Cinsel iğrenme bozuklukları
Cinsel tahrik bozuklukları
Orgazm ile ilgili bozukluklar
Cinsel ağrı bozuklukları
Kan akımı yetersizliğine (ateroskleroz) bağlı bozukluklar
Nörolojik hastalıklara bağlı bozukluklar
Hormonal değişikliklere bağlı bozukluklar
Kullanılan ilaçların yan etkilerine bağlı bozukluklar
Psikolojik kökenli olanlar

Kadınlardaki hangi cinsel fonksiyonlar nörolojik hastalıklar açısından değerlendirilir?
Kadınlarda bazı nörolojik hastalıkların seyri sırasında, cinsel fonksiyon bozuklukları görülebilir. Kadın cinsel fonksiyonları
Cinsel istek
Tahrik olma
Nemlenme
Orgazm olma,
Cinsel doygunluğa ulaşma,
İlişki sıklığı
Ağrı açılarından sorgulanır.

Kadınların cinsel fonksiyonları nörolojik olarak nasıl değerlendirilir?
Kadınlarda cinsel fonksiyonları nörolojik olarak değerlendirebilmek için, detaylı bir öykü alınmalı, muayene yapılmalı ve cinsel organlardaki sinirlerin işleyişleri için testler yapılmalıdır. Bu testler, pudental uyarılmış yanıtlar (cinsel organlardan uyarıp, beyinden kaydetmek), cinsel organların ciltleri üzerinden kayıt edilen deri yanıtları ve cinsel organlardan uyarılıp, yakın kaslardan kayıt edilen refleks yanıtlardır. Ayrıca cinsel organların yüzeysel duyuları da değerlendirilmelidir.

Kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluklarına hangi hastalıklar yol açar?
Parkinson Hastalığı, Multipl Skleroz (MS), beyin damar hastalıkları (inmeler), epilepsi, şeker hastalığına bağlı oluşan sinir harabiyetleri (nöropatiler), omurilik travmaları kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluklarına yol açabilir. Multipl Skleroz, sıklıkla cinsel istek kaybı ve tahrik olamama gibi yakınmalara ve daha az sıklıkla orgazm olamamaya neden olabilir.

Diyabet cinsel işlevi bozuyor
Şeker hastalarının yarısından daha fazlasında cinsel fonksiyon bozuklukları ortaya çıkar. Bunlar, şeker hastalığının süresi ve şiddeti ile ilgili değildir. Şeker hastası kadınlarda olan ana yakınma, vajinal nemlenmenin azalmasıdır. Bu da cinsel birleşmeyi tatsız bir hale sokar. Kadınlarda görülen bu nemlenme azalması, erkeklerdeki sertleşme zorluğunun eşitidir. Nemlenme azalması, sinirlerin ve damarların şeker hastalığı nedeni ile etkilenmesi sonucu ortaya çıkar.

Kaynak: