Kadına soyadı darbesi

Yargıtay, AİHM’in kadınların evlendikten sonra sadece kızlık soyadlarını taşıma hakları olduğuna ilişkin kararına rağmen yerel mahkemenin bu doğrultuda verdiği kararı bozdu

Yargıtay, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kadınların evlendikten sonra sadece kendi soyadlarını taşıma hakları olduğuna ilişkin kararına uymadı.

Avukat Oya Aydın evlendikten sonra Çankaya Nüfus Müdürlüğü’ne bir dilekçe vererek sadece kendi kızlık soyadını kullanmak istediğini belirtti. Aydın bu başvurusuna gerekçe olarak AİHM’in daha önce bu konuda verdiği kararını gösterdi. Ancak Nüfus Müdürlüğü, bu talebi reddetti ve nüfus kaydına eşinin de soyadını ekleyerek “Oya Aydın Göktaş” olarak düzenledi. Avukat Aydın bunun üzerine kocasının soyadı olan “Göktaş”ın nüfus kaydından çıkarılarak sadece kendi soyadını kullanmak için Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açtı. Mahkeme de AİHM’in bu konudaki kararlarını dikkate alarak Aydın’ın talebini kabul etti. Ancak Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı kararı temyiz etti. Temyiz incelemesini görüşen Yargıtay 2. Hukuk Dairesi ise sürpriz biçimde mahkemenin kararını bozdu. Dairenin kararına göre dava 11. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde yeniden görülecek. Mahkeme, 2. Hukuk Dairesi’nin kararına uyabileceği gibi önceki kararında da direnebilecek. Mahkeme direnme kararı verirse davayla ilgili son kararı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu verecek.

“Türkiye’yi ağır tazminat bekliyor”
AVUKAT Oya Aydın, Yargıtay’ın AİHM kararına uymamasını Anayasa’nın ihlali olarak gördüğünü belirterek şunları söyledi: “Anayasa’nın 90. maddesinin son fıkrasına göre AİHM kararları iç hukukta doğrudan uygulanmalıdır. Bu davada Yargıtay bu kurala uymamıştır. Bu karar Anayasa’nın kadın-erkek eşitliğini düzenleyen 10. maddesi ile 90. maddesinin açık ihlalidir. Karar kesinleşirse dava AİHM’e gidecek ve Türkiye kesin olarak mahkum olacaktır. Bu davada çıkan kararı bekleyen binlerce kadın vardı. Bunların hepsinin AİHM’e başvurması halinde Türkiye çok ağır bir tazminata mahkum olacaktır.”

AİHM Türkiye’yi mahkum etmişti
AVUKAT Ayten Ünal Tekeli, evlendikten sonra da sadece kendi soyadını kullanmak için açtığı dava Türkiye’de reddedilince AİHM’e başvurmuştu. AİHM, “Evlenen kadının sadece kendi soyadını kullanmaması insan haklarına aykırı” diyerek Türkiye’yi bu dava mahkum etmişti. Bunun üzerine AİHM kararına dayanarak yeniden Türkiye’de dava açan kadın avukata sadece kendi soyadını kullanma izni verilmişti.