Kaçak çay, pazarımızı daraltıyor

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, son yıllarda çay ithalatında düşük düzeylerde de olsa, Türk çayının geleceği ve üretilen çayın iç pazarda daha iyi değerlendirilmesi yönünden, tedirginlik verecek gelişmeler meydana geldiğini söyledi. Bayraktar, "Ülkemizde bir taraftan çayda üretim fazlası olduğu söylenirken 1995 yılında 1.452 ton olan çay ithalatımız, 2002 yılına gelindiğinde 5.900 ton olarak gerçekleşmiştir. Bu rakamlara yurdumuza kaçak olarak giren yabancı çaylar da eklendiğinde ülkemizin nedenli bir kayba uğradığı ortaya çıkmaktadır" dedi. Türkiye'deki çay ithalatı ve sorunları hakkında bir açıklama yapan Bayraktar, Türkiye'ye sınır kaçakçılığı ile ucuz çay getirildiğini belirterek, "Bu, Türk çay üretecisinin mevcut pazarının daralmasına ve haksız rekabete neden olarak ve ülkemiz insanının damak tadını etkileyerek, kendi çayımıza yabancılaşmakla karşı karşıya bırakmakta, ayrıca üreticilerimizin emeği ziyan olmaktadır" diye konuştu. Bayraktar, Türkiye'de geçimini çay üretimi ile sağlayan 200 bin ailenin bulunduğunu ve çayın Türkiye ekonomisinde 2 milyar dolarlık bir yerinin olduğunu ifade etti. Bayraktar, arazi ve iklim koşulları nedeniyle çaydan başka bir alternatifi olmayan dolayısıyla çaydan başka bir geliri olmayan üreticilerin, açıklanan taban fiyatlarının düşüklüğü nedeniyle yoksulluk sınırının altında yaşamaya mahkum edildiğini vurguladı. Bayraktar, "Fiyatların düşüklüğü yanında ürün bedellerini de zamanında alamayan üreticilerimiz enflasyon karşısında ezilmekte ve emeğinin karşılığını alamamaktadır. Bu nedenle çay üreticilerinin emeğini karşılayacak şekilde bir fiyat tespiti yapılarak, ürün bedellerini zamanında almaları sağlanmalıdır" dedi. Dünya ülkeleri arasında alan itibariyle çay yetiştiriciliğinde başta gelen ülkeler sırasıyla Hindistan, Çin, Srilanka, Kenya ve Endonezya. 2002 yılı itibariyle dünya çay üretiminin yüzde 28'ini Hindistan, yüzde 24'ünü Çin, yüzde 9.6'sını Srilanka, yüzde 7.8'ini Kenya, yüzde 5.6'sını Endonezya gerçekleştirdi. Türkiye'nin dünya üretiminden aldığı pay ise yüzde 4.9.