Kabe'deki Osmanlı mirası yıkılıyor

Merkezi Mekke'de bulunan Umm Al-Qura Üniversitesi'nin geliştirdiği Kâbe'yi genişletme projesi Suudi Arabistan Kral'ı Abdullah tarafından kabul edildi.

3 yıl sürecek ve toplamda 38 milyar TL harcanacak olan projeyle birlikte aynı anda 770 bin kişinin tavaf edebildiği 356 bin metrekarelik Kâbe'nin kapasitesi 1,2 milyar kişinin aynı anda tavaf edebileceği 456 bin metrekarelik bir alana çıkartılıyor.

Projeye göre Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan'a hazırlatılan ve 1590 yılında Mimar Mehmet Ağa tarafından inşa edilen Osmanlı revakları ve kubbeleri de alanın 20 metre genişlemesi dolayısıyla yıkılmak zorunda kalacak.

Özal engel olmuştu

Daha önce de Kâbe'nin genişletilme projeleri kapsamında yıkılması gündeme gelen revak ve kubbelerin kaderini dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal devreye girerek kurtarmıştı. Uzmanlar ise tahta kemerleri taş ve tuğlayla çevrilerek üzerine 500 küçük kubbe yapılan Osmanlı revaklarının yıkılacak olması konusunda ikiye bölündüler. 'Osmanlı mirası mı yok ediliyor yoksa proje bir mecburiyet mi konusunda' fikir ayrılığına düşen uzmanlara göre Ecyad Kalesi'nden sonra kalan son Osmanlı izini de silme amacını taşıyor. Kabe'nin hemen yanındaki Kale de birkaç yıl önce yıkılıp yerine otel yapılmıştı.

"Osmanlı anılarını yok etme politikasının devamı"

- Dokuz Eylül Üniversitesi Prof. Dr. Hakkı Önkal: "Elbette revaklar birer mimarlık harikası değil ancak tarihi ve sanat değeri son derece yüksek. Dolayısıyla Osmanlı mimarisinin karakteristik özelliklerini Mimar Sinan'ın elinden çıkarak taşıyan bu revakların, kubbeler, kemer formları ve sütunların yıkılması tamamen yıllardır süre gelen Suudi yetkililerin topraklarından Osmanlı anılarını yok etmesi politikasının devamıdır."

"Amaç izdihamın önüne geçmek"

- Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Kurulu Başkanı Prof.Dr.Saim Yeprem: "Kâbe'deki Osmanlı revaklarının genişletilme çalışmaları dolayısıyla yıkılması kararının dini bir boyutu yok. Burada amacın Osmanlı'nın izlerinin silinmesi değil, Hac'daki yüz binlerce kişinin izdihamını önlemek ve daha rahat ibadet imkanının sağlanması maksadının olduğunu düşünüyorum. Her ne kadar eskiden Suudi yetkililer Osmanlı miraslarına iyi davranmamış olsalar da bu kararın bir zorunluluktan kaynaklandığını düşünüyorum. Ayrıca bizzat Kanuni Sultan Süleyman'ın bu revakları yaptırması da tamamen o dönemde tavaf yerinin genişletilmesi maksadıyla yapılmıştı."