Japonya'daki felaket Türkiye'yi sarstı

Uzmanlar, 600 atom bombasına eşdeğerdeki yüzyılın en büyük felaketlerinden biri olan 8.9'luk sarsıntının Türkiye'deki depremleri tetikleyeceğini öne sürdü. 

Japonya'daki 8,9 büyüklüğündeki bir depremin Türkiye'de yaşanmayacağı noktasında uzmanlar görüş birliğine varsa da son felaketin bize etkisi noktasında ayrıldılar.

BİZE ETKİSİ OLMAZ

Tsunami Akdeniz ve Ege'yi tehdit eder
Yrd. Doç. Oğuz Gündoğdu: Bu büyüklükte bir depremin Türkiye'de yapacağı yıkımı düşünmek bile istemiyorum. Ama olmaz.  Ancak büyük bir deprem olması halinde Akdeniz ve Ege kıyıları tehlikeli olur. Marmara depremi ile bu deprem arasında çok enerji farkı var. Enerji ve oluşum açısından çok büyük farklar var. Bu kadar enerji biriktirecek fay hattı bizim ülkemizde yok. Türkiye'yi etkileyecek bir durum yok. Japonya bu kadar harcama yaptığı halde hiçbir işe yaramadı. Yapılan bütün hazırlıklar bir yere kadar.

Bizdeki faylar üzerinde etki yapması beklenemez
Prof. Dr. Haluk Eyidoğan: Türkiye'deki herhangi bir fayı etkilemez. Marmara denizinde büyük bir deprem beklentisi hep var. Japonya ölçeğinde bir deprem Marmara'da olmaz. Ancak yaşanacak büyük bir deprem İstanbul'da büyük bir yıkıma neden olur. İstanbul'a göçü engellememiz ve parçalı planlar yapmaktan vazgeçmemiz gerekiyor.

3 bin yılda kıyılarımızda 90 tsunami yaşanmış
Dr. Doğan Kalafat: 17 Ağustos'un 40 katı büyüklükte. Bizde böyle bir deprem riski yok denecek kadar az. Son 3 bin yılda kıyılarımızda 90 yıkıcı tsunami yaşandı. Marmara'ya baktığımızda boyu 150 kilometre, eni 80 kilometre. Bizde bu ölçüde tsunami olamaz.

BİZE ETKİSİ OLUR

"Yeryuvarlağı zangır zangır titriyor"
Prof. Dr. Ahmet Ercan: Gölcük depreminin 40 katı büyüklüğünde bir deprem yaşandı. 600 atom bombasının patlamasına denk bir enerji ortaya çıkardı. Yeryuvarlağı zangır zangır titriyor. İstanbul'da olsa yüzde 60'ı yıkılır. Bizi etkileme olasılığı yüzde 3'tür. En çok korkulacak yerler Kuzey Anadolu kırığı, Batı Anadolu ve Doğu Anadolu. İlle de olacak diye bir şey yok ancak 7 ile 10 gün içinde Afet Dairesi hazır olmalıdır.

"Bu büyüklükte bir enerji mutlak kendini gösterir"
Prof. Dr. Orhan Tatar (Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yön. Başk. Danışma Kurulu Üyesi): Plakalar sürekli hareket ediyor. Bu hareketle birlikte ülkemizin de bulunduğu coğrafyada muhakkak bir etkisi olacak. 600 atom bombası büyüklüğünde bir enerji açığa çıkarttı. Doğal olarak yer kabuğunda bir etki yarattı. Bu etki kısa mesafede ya da daha uzun mesafelerde bir şekilde kendisini gösterecek. Türkiye'nin de bulunduğu coğrafyada muhakkak bir etki yaratacak. Hemen bugün bizdeki fayları tetikleyecek anlamına gelmez. Önümüzdeki 8-10 yıllık süreçte Marmara Denizi içinde, Kuzey Anadolu fay zonunun kırılmayan parçaları üzerinde büyük bir deprem beklentimiz var. İstanbul kıyılarında tsunaminin olduğuna dair bir takım veriler bulunuyor. Tsunaminin etkisiyle 2-3 metreye yükselen dalgaların olduğunu biliyoruz. Ama Japonya'da açık denizde yaşananla karşılaştırmak doğru değil.

DÜNYANIN EN BÜYÜK BEŞİNCİ DEPREMİ

Deprem tarihin en büyük 6. depremi olarak kayıtlara geçti. 1900'den beri dünyanın en büyük beşinci, Japonya'nın da en büyük depremi oldu. Japonya'da 1923'te Canto'da meydana gelen depremde 143 bin kişi hayatını kaybetmişti. Japonya'da sol yıllarda en fazla can kaybına neden olan deprem ise 1996'da 5 bin 500 kişinin öldüğü Kobe depremi olmuştu. Yüzyılın başından beri dünyada meydana gelen en şiddetli depremler, büyüklüklerine göre şöyle:

1960: Şili - 9,5 büyüklüğündeki depremde 5 bin 700 kişi hayatını kaybetti. Depremin ardından oluşan tsunami, Pasifik kıyısındaki ülkeleri tehdit etti ve Hawaii'de 61, Japonya'da 130 kişinin ölümüne yol açtı.
1964: Alaska - Prens William Boğazı yakınlarındaki 9,2 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen tsunami, yüzden fazla kişinin ölümüne yol açtı.
2004: Asya - Endonezya'ya bağlı Sumatra adası açıklarında 9,1 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen tsunami, 10 kadar komşu ülkeyi etkiledi, 270 bin kişi öldü ya da kayboldu.
1952: SSCB- Kamçatka Yarımadasında 9 büyüklüğünde meydana gelen deprem ve sonrasındaki tsunami, Şili ve Peru'yu da etkiledi. Deprem 2 bin 300 kişinin ölümüne yol açtı.
1906: Ekvador - Kolombiya ve Ekvador kıyıları açıklarında 8,8 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunami bin kadar kişinin ölümüne yol açtı.