Japonya'da fabrikalarda üretim durduruldu

Deprem ve tsunaminin zararlarının tespit edilmeye çalışıldığı Japonya'da çoğu fabrika üretimi durdurdu.

Fabrikalarını geçici olarak kapatan şirketler arasında Sony, Toyota, Nissan ve Honda da var.

Ekonomistler, deprem ve tsunaminin Japonya ekonomisi üzerinde "derin" bir etkisi olabileceğini söylüyor ancak zararın 1995 yılında gerçekleşen Kobe depremi kadar büyük olmayacağını da ekliyorlar.

Bunun bir nedeni de felaketten en çok etkilenen bölgenin, ekonomi açısından Japonya'nın en önemli limanlarından biri olan Kobe kadar önemli olmaması.

Capital Economics adlı piyasa araştırma kuruluşu da Japonya'nın "1995'e nazaran böyle bir felakete çok daha hazırlıklı" olduğunu söylüyor.

Kobe depreminde 6 bin 400 kişi ölmüş, 300 bini aşkın kişi de evsiz kalmıştı.

'Kötü zamanlama'

8,9 büyüklüğündeki deprem ve yol açtığı 10 metre boyutundaki tsunami dolayısıyla limanlar, nükleer santraller ve rafineriler kapatıldı.

Capital Economics, felaket için "zamanlaması neredeyse daha kötü olamazdı" diyor.

Japonya ekonomisi, 2010 yılının sonunda küçülmüştü.

Araştırma kuruluşu, yeniden inşa masraflarının hükümet tarafından karşılanması gerekeceğini ve bunun ülkenin borç sorununu daha da büyüteceğini söylüyor.

Japonya'nın kamu borcu şu anda gayrisafi milli hasılanın üç, 1995'teki seviyesinin ise iki katı.

Depremin maliyeti 30 milyar doları bulabilir

Ancak Capital Economics, Japonya'nın bu tür felaketlere başka bir sürü ülkeden daha hazırlıklı olduğunu da ekliyor.

Büyük felaketler sonrasında ekonomik faaliyetlerin düştüğünü belirten Capital Economics, felaketin yol açtığı yeniden inşa faaliyetlerinin ise talebi artırdığını ve ekonominin toparlanmasına yardımcı olduğunu söylüyor.

Depremin maliyetinin 39 milyar dolar civarında olacağı tahmin ediliyor.

Singapur merkezli Action Economics kuruluşunda çalışan analist David Cohen, üretim kapasitesinin zarar görebileceğini söylüyor.

Depremden en kötü etkilenen Miyagi ve Fukushima bölgelerinde Sony'nin toplam altı fabrikası bulunuyor.

Sony adına açıklama yapan Sue Tanaka "Tüm fabrikalardaki üretim şimdilik durduruldu" dedi.

Tanaka sözlerine, "Üretime tekrar başlamanın ne kadar vakit alacağını bilmiyoruz. Bu zararın boyutlarına bağlı olacak" diye devam etti.

Toyota, üç fabrikasındaki üretimin durdurulduğunu ve zarar gören bayilikleri olduğunu açıkladı.

Nissan dört fabrikasında üretimi durdurduğunu ve iki çalışanının yaralandığını, Honda ise bir çalışanın hayatını kaybettiğini ve 30 kişinin de yaralandığını söyledi.

HSBC bankasının Asya stratejisinden sorumlu Arjuna Mahendaran, zararın giderilmesinin milyon dolarlık bir çaba olabileceğini söylüyor.

Ancak kredi değerlendirme ajansı Moody's Japonya'nın depremle baş etme kapasitesine dair daha umutlu.

Ajans yaptığı açıklamada "Japonya gibi büyük bir ekonomi söz konusu olduğunda, doğal felaketin etkilerinin hükümet ve özel sigorta şirketleri tarafından emilmesi daha kolay, dolayısıyla Japonya'nın kredi notu bu durumdan etkilenmeyecektir" dedi.