İyileştikten sonra 100 kat arttı! Covid-19 geçiren Mete, literatüre girecek
Abone olİSTANBUL'da 8'nci sınıf öğrencisi 14 yaşındaki Mete Alp Eskalan yakalandığı Covid-19 nedeniyle daha önce rahatsızlığı olmamasına rağmen diyabet atağı geçirdi. Kanındaki yağ (lipit) oranı en fazla 150 civarında olması gerekirken, 100 kat artarak 15 bine çıktı. Mete ile ilgili 'son dönemde gördüğümüz en ilginç vakalardan biriydi' diyen Dr. Fatih Varol, 'durumunu literatürde paylaşmayı düşünüyoruz' diye konuştu.
İstanbul'da yaşayan iköğretim okulu 8'nci sınıf öğrencisi Mete
Alp Eskalan, birkaç hafta süren halsizlik ve yorgunluk
şikayetlerinin artması üzerine 30 Nisan günü, evde fenalaştı.
Ailesi tarafından özel bir hastaneye götürülen çocuğun, diyabet
komasına girdiği anlaşıldı.
Doktorlar şüphelenip test yapınca! Şok
sonuç...
Alp, acil olarak Sancaktepe İlhan Varank
Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne sevk edildi. Çocuk Yoğun Bakım
Ünitesi'nde tedavi altına alınan Alp'in kan yağ düzeyinin 15
binlere çıktığı belirlendi. Daha önce diyabetle ilgili bir şikayeti
olmamasından şüphelenen doktorlar, antikor ve PCR testi
yaptı. Her iki testi de pozitif gelen Alp'in, koronavirüse
yakalandığı, bu nedenle diyabetinin tetiklendiği ortaya çıktı.
Ölümcül diyabet atağı ile hastaneye
kaldırıldı
Alp'in tedavisini gerçekleştiren İlhan
Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Yoğun Bakım Uzmanı Dr.
Fatih Varol, "Alp, son dönemde gördüğümüz değişik bulgularla gelen
hastalarımızdan biri. Alp'i aslında ölümcül diyabet atağı ile bir
dış merkezden kabul ettik. Ama kan değerlerinde trigliserit
dediğimiz lipit değerlerinin çok çok yüksek, 15 bin gibi bir düzeye
çıktığını fark ettik." dedi.
Varol, "Kovid'le ilişkili olabilir mi diye baktığımızda hem antikor hem de PCR'ının pozitif olduğunu saptadık. Standart tedavilerle kontrol altına alamadığımız için plazma değişimi ve lipit aferezi gibi özellikli tedaviler uygulamak durumunda kaldık" diye konuştu.
Alp'in getirildiği anda saptanan kandaki lipit değerine, daha
önce literatürde rastlamadıklarını vurgulayan Dr. Varol, şöyle
devam etti: Diyabet ataklarında lipit yüksekliği gördüğümüz bir
tablodur aslında.
Ama bu kadar yüksek düzeydeki trigliserid değerlerine literatürde rastlamadık. Kovid ile ilişkili olarak ise hiç böyle bir tablo görmedik. Bu yüzden özellikli bir vaka olduğu için Alp'in durumunu literatürde de paylaşmayı düşünüyoruz
Şeker hastalarında diyabetin ortaya çıkış şeklinin genellikle bir enfeksiyonun tetiklemesiyle olduğuna işaret eden Dr. Varol, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Alp daha önce diyabet hastası değildi. Ama Kovid'in kendisi de bir enfeksiyon olduğu için, altta yatan diyabetini tetikleyerek bunu ortaya çıkarmış olabilir. Burada bizim dikkat çekmek istediğimiz nokta, bu çocuklarda Kovid, daha ağır bir klinik tabloya neden olabiliyor."
Üçüncü dalgada MIS-C vakalarındaki
değişim
Bir yılı aşkın bir süredir sürdürülen Kovid
mücadelesinde, çocuklarda Kovid sonrası gelişen MIS-C vakalarına
çok sık rastladıklarını belirten Dr. Varol, şu bilgileri verdi:
"Bu salgını üç pik gibi düşünürsek, ilk iki pikte de biz MIS-C vakalarını görüyorduk. İlk İngiltere'de tanımlandığında, Kawasaki benzeri bir sendrom olarak tarif edilmişti. İnflamatuar bir süreç, romatolojik hastalıkları taklit eden bir süreç gibi görünüyordu. İlk iki dalgada böyle hastalarımız oldu. Ama üçüncü dalgada, MIS-C vakalarının klinik başvuru şekillerinde bir miktar değişmeler olduğunu fark ettik. Belki bizim hastalığı daha iyi tanımaya başlamamızdan kaynaklı olabilir, belki farkındalığımızın da artmasının etkisi olmuş olabilir."
Koronavirüs sonrası böbrek yetersizliği
"Mesela bu dalgada Kovid sonrası böbrek yetersizliği ile başvuran
hastalarımız oldu, pankreas iltihabı ile başvuran hastalarımız
oldu, inme, santral sinir sistemi tutulumları, kalp sorunları,
romatolojik bazı hastalıkları taklit eden cilt döküntüleri ile
başvuran hastalarımız oldu.3 tane ağır diyebetik atakla gelen,
organ yetmezliğine giden çocuk hastalarımız oldu."
"Şüphelerimizi destekliyor"
"Hepsini şifa ile taburcu ettik. Ama bunlarda hep Kovid öyküsünün
bulunması, antikor pozitifliği saptanmış olması bu hastalıkların
Kovid'le bağlantılı olarak ortaya çıktığı yönündeki şüphelerimizi
destekliyor."
Kovid, diyabete yol açar mı?
Kovid'in
çocuklarda diyabet hastalığına yol açabileceği yönündeki
tartışmalarda bilim dünyasının henüz tam bir uzlaşmaya varamadığına
dikkat çeken Dr. Fatih Varol, araştırmaların sürdürüldüğünü ve daha
çok veriye ihtiyaç olduğunu kaydetti. Varol, sözlerini şöyle
noktaladı:
"Bu konuda aslında henüz tam bir fikir birliği yok. Ama çalışmalardan bazıları şunu söylüyor, çocukların acile başvuru sayılarının bu dönemde azalmış olmasına rağmen, diyabetle başvuran çocukların sayısında azalma yaşanmadı. Bu da diyabet ile Kovid'in acaba bir ilişkisi var mı yok mu sorusunu beraberinde getiriyor. Onun dışında, Kovid'in diyabeti birincil olarak tetikleyebileceğini söyleyen yazılar da var literatürde. Ama diyabet ve Kovid'in tamamen birbirinden bağımsız olarak da ilerlediğini söyleyen çalışmalar da var. Sanırım kesin yargıya varmak için biraz daha veri elde etmemiz gerekiyor, hastalığı daha fazla tanımamız gerekiyor."
"Kansızlığı mı var diye düşündük"
Anne Aysun
Eskalan , oğlunun daha önce diyabet hastası olmadığını anlatarak,
şunları ifade etti: 30 Nisan'da Mete Alp'i acil olarak özel bir
hastaneye götürdük. Ondan bir hafta kadar öncesinde de bazı
sıkıntıları vardı aslında, baş dönmesi, halsizlik gibi şikayetleri
vardı. Zayıf olduğu için, kansızlığı mı var diyerek çok üzerinde
durmadık."
"Aşırı uyuyordu, yemek yiyemiyordu"
"Hastaneye gitmeden iki gün önce ciddi sıkıntıları başladı. Aşırı
uyuyordu, yemek yiyemiyordu. Sonra apar topar özel bir hastaneye
gittik. Orada şeker komasına girdiğini söylediler ve acilen buraya
sevk edildi. Getirdiğimizde kendinde değildi zaten. Sonra Kovid
olduğunu öğrendik. Kovid'in tetiklemesinden kaynaklı şekeri
yükselmiş ve bu arada kan yağ düzeyleri de felaket derecede
artmış."
Diyabete yakalanan Mete: Her şey hayal
gibiydi
Hastaneye getirildiği birkaç günü hatırlamadığını söyleyen
Mete Alp ise, "İlk önce yürümem yavaşladı. Konuşamıyordum,
arkadaşlarla dışarıda oyun oynarken falan, zorlanıyordum.
Bacaklarım ağrıyordu. Halsiz bir şekilde eve geliyordun. O dönem
okula da gidiyordum, kursum vardı. Belli bir zaman sonra daha da
kötü olmaya başladım. Bir hafta içerisinde de hastaneye yatırıldım.
Uyandığımda ağzımda bir maske vardı diye hatırlıyorum. Maskeyi
çıkarmaya çalışmışım. Her şey rüya gibiydi, bir kısmını
hatırlamıyorum. Sonradan bana anlattıklarında gerçek olduğunu fark
ettim" dedi.