İyi kurbanlık nasıl seçilir yağlı ve etli olduğu nasıl anlaşılır?

En iyi kurbanlık hangisidir, seçtiğiniz hayvan yağlı mı yoksa etli midir, sağlıklı olup olmadığı nasıl anlaşılır? Kurbanlık seçimi yapmakta zorlanıyorsanız veterinerlik fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Birol Dağ'ın tüyolarına kulak verin deriz.

Kurbanlıkların iri ve diri olması gerekiyor. Kurbanlık seçilirken, kör, topal, tüyleri mat kurbanlıklar alınmamalı. Tüyleri parlak kurbanlıklar tercih edilmeli. Vücudunun herhangi bir yerinde bir sakatlık bulunmaması gerekiyor.

İYİ KURBANLIK NASIL ANLAŞILIR?
İyi bir kurbanlık seçmenin pratik yolu hayvanın kavram noktalarının elle kontroledilmesiyle olur. Peki kavram noktası hayvanın neresidir?

Hayvanların kavram noktalarından en bilineni hayvanın bel bölgesidir.  Bu bölge elle yoklandığında kemik değil, dolgunluk hissedilmelidir. Şayet elinize kemik geliyorsa o hayvanı almayın.

İYİ KURBANLIK NASIL ANLAŞILIR?

-Besili hayvanlara yandan ve üstten bakıldığında hayvanın vücudu geniş bir dikdörtgen, arkadan bakıldığında ise kare şeklinde olmalı, gövde silindir gibi yuvarlak bir yapı arz etmelidir.

-Sağlıklı besi hayvanları hareketli olup, bakışları canlı, derileri elastik, kıl örtüleri de parlaktır.

-Tam etli hayvanlarda butlar dolgun ve dışa doğru bombelidir (dışbükey), vücut çıkıntıları ve bel çukurluğu belirsizdir, kaburgalar elle bastırıldığında hissedilemez, sırt-bel kasları geniş ve sağrı düzgündür, boyun kalın ve vücutla bağlantısı güçlüdür, karın ise sarkık değildir.

-Yağ kavram noktaları olarak adlandırılan kuyruk sokumu çukuru ve döşün (ön bacakların yukarda vücuda birleştiği ön kısım) aşırı dolgun olması hayvanın yağlandığının bir göstergesidir.

-Geniş ve kısmen dolgun bir döş, hayvanın tam olarak besilendiğini ve istenilen oranda yağlandığını gösterir.

HAYVANDAN KAÇ KİLO ET ÇIKACAĞI TAHMİN CETVELİ

Doç. Dr. Dağ, canlı büyükbaş hayvanların bir miktar yanılma payı ile birlikte yaklaşık kaç kilogram gelebileceğini ise ”göğüs çevresine göre ağırlık tahmin cetveli” yardımıyla herkesin kendisinin pratik bir şekilde tespit edebileceğini söyledi.

Bu işlemi yapabilmek için pazara çıkarken yanınıza bir mezura alın. Hayvanın ön ayaklarının hemen arkasından göğsünü, sırtına kadar çepeçevre ölçün. Göğüs ölçüsünün santimetre cinsinden sonucu, söz konusu tahmin cetvelindeki ‘canlı ağırlık”değerleriyle eşleştirilir. Bu canlığı ağırlığın tokluk durumuna göre değişmekle birlikte yüzde 55-65’i ise size hayvanın çıkaracağı gövde et miktarını yaklaşık olarak verecektir. 

Büyükbaş hayvanlarda göğüs çevresine göre ağırlık tahmin cetveli:

Göğüs Çevresi (cm)	Canlı Ağırlık (kg)	Göğüs Çevresi(cm)	Canlı Ağırlık (kg)	Göğüs Çevresi (cm)	Canlı Ağırlık(kg)	Göğüs Çevresi(cm)	Canlı Ağırlık(kg)
65	35	106	107	146	249  – 268	191	568  – 618
66	36	107	110	147	253  – 273	192	578  – 624
67	37	108	113	148	257  – 279	193	587  – 634
68	38	109	116	149	264  – 285	194	599  – 647
69	39	110	119	150	272  – 291	195	608  – 656
70	40	111	122	151	276  – 296	196	613  – 662
71	41	112	125	152	280  – 308	197	621  – 671
72	42	113	128	153	290  – 313	198	630  – 680
73	43	114	131	154	296  – 320	199	640  – 691
74	44	115	135	155	303  – 328	200	649  – 701
75	45	116	138	156	308  – 333	201	658  – 710
76	46	117	140	157	314  – 340	202	669  – 720
77	47	118	143	158	320  – 345	203	680  – 734
78	48	119	146	159	325  – 349	204	690  – 745
79	49	120	150	160	330  – 356	205	702  – 758
80	50	121	154	161	335  – 361	206	710  – 767
81	51	122	158	162	340

KURBANLIK KAÇ YAŞINDA OLMALI?

Kurbanlık alırken davarın yani koyun ve keçilerin 1, sığır yani inek, dana, tosun, boğa, manda ve düvelerin 2, devenin de 5 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Küçük baş hayvanlarda bir ayrıcalık olarak, en az 6 ayı geçmiş ve iri olan kuzular da kurban olabilmektedir.

HANGİ HAYVANLARLAR KURBAN OLMAZ?

Tek gözü kör, topal, dişlerinde yarısı kadar eksiklik olan, kulağı ve kuyruğunun çoğunluğu olmayan, bir ayağı kesik, yaralı ya da kırık olan, burnu veya dili kesik ya da büyük bölümü olmayan, ölmek üzere olan hasta hayvanlar ile gebe olanlardan kurbanlık olmazlar.