İsyanın tanığından dehşet sözler

Özbekistan’ın Andican kentinde şu ana kadar 700 kişinin yaşamını yitirdiği isyan ve hükümetin müdahalesine ilişkin ayrıntılar yavaş yavaş belirmeye başladı.

İngiliz the Guardian gazetesi, görgü tanıklarının Andican’daki cezaevi baskınıyla ilgili ifadelerine geniş yer verdi. Görgü tanıkları ifadelerinde, hükümet güçlerinin baskının ardından aralarında çok sayıda kadın ve çocuğun da bulunduğu kalabalığa ateş açtığını, özel kuvvetlerin yaralıları başından vurarak öldürdüğünü söylüyor. Özbekistan’daki olaylara büyük yer ayıran İngiliz gazeteleri, Washington ve Londra’ya Özbek hükümetinin isyancılara karşı sert tutumunu yeterince kınamadığı için ağır eleştiriler de yöneltti.

İngiliz the Guardian gazetesi Andican kentindeki “özgürlük” adlı insan hakları grubundan Rüstem İshakov’un anlattıklarına yer verdi.

İshakov, Andican cezaevine on metre mesafedeki evinden gördüklerini şu sözlerle anlattı:

“Baskını Kırgızistan yönünden 15 araçlık bir konvoyla gelen bir grup gerçekleştirdi. Elliyi aşkın muhafızı öldürüp 2 bin civarında mahkumu serbest bıraktılar. Sonra da kentteki askeri üssü basıp silahlara elkoydular.

Kent meydanında toplanan ve Kerimov’u görüşmeye çağıran 800 kişilik topluluk ise ailelerle olup biteni görmeye gelenlerden oluşuyordu. O sırada askerler geldi, kalabalığın üzerine ateş açtılar. İnsanlar ateş etmeyin diye bağırıyorudu ama durmadılar. Meydanın yakınında çoğu çocuk 350 kadar kişi toplanmıştı. Özel kuvvetler onların üzerine de ateş açtı. En korkuncu da yolda yaralı yatanlara yaklaşıp başlarından vurmalarıydı.”

‘TAVŞAN GİBİ VURDULAR’

Kalabalığın toplandığı meydanda bulunan bir öğrenci de askerlerin kendilerine “tavşanları vurur gibi” ateş açtıklarını söyledi.

Öte yandan, uluslararası basını Özbekistan hükümetinin tutumu karşısında sessiz kaldığı için başta ABD ve İngiltere olmak üzere dünya liderlerine sert eleştiriler yöneltti.

İngiliz Independent gazetesi, Özbek askerlerinin ülkenin doğusunda yüzlerce göstericiyi öldürmesinin dünyanın dört bir yanında derhal sert bir şekilde kınanmamasını sert bir dile eleştirdi.

İNGİLİZ HÜKÜMETİNE ÇAĞRI

Gazetenin başyazısında, İngiliz hükümetine “yönetim değişikliği Özbek halkının karar vereceği bir şeydir” gibi açıklamaların arkasına saklanmayı bırakıp, katliamın kabul edilemeyeceğini açıklaması çağrısında bulunuldu.

Başyazıda “Bu hükümet Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinin ne kadar hayırlı ve doğru bir iş olduğunu anlatıp durdu. Kerimov hükümeti gibilerini müttefik diye bağrına basarsa bunları boşa söylemiş olacak” denildi.

‘WASHİNGTON ZORBAYI KOLLAMASIN’

Bir diğer İngiliz gazetesi Daily telegraph ise başzyazısında “ABD, Taşkent’teki zorbayı kollamayı bırakmalı” başlığını kullanarak eleştiri oklarını Washington’a yöneltti.

ABD’lilerin, Gürcistan ve Ukranya’da muhalefet hareketlerini desteklediği buna karşın konu Özbekistan olunca utanç verici bir şekilde tarafları itidale çağırdığı belirtildi.

‘RUSYA DA DESTEK VERİYOR’

Fransız Liberation gazetesi de, Özbekistan Devlet Başkanı Kerimov’un “terörizmle mücadele” adına, hem Rusya hem ABD tarafından desteklendiğini yazdı.

ABD’nin komşu ülkeler Kırgızistan ve Afganistan’da giriştiği müdaheleler hatırlatılarak şimdi de eski Sovyet ülkelerinde daha büyük ve tehlikeli bir krize sürüklenmemek için Özbeklere yardım etmeye mecbur olduğu belirtildi.

‘PUTİN HATA YAPIYOR’

Rus Nezavisimaya gazetesi de, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e ağır eleştiriler yöneltti. Gazete, Rusya’nın nispeten liberal rejiminin sadece hükümetleri tarafından terörize edilen Orta Asya cumhuriyetleri vatandaşlarına cazip göründüğüne dikkat çekti. Bu yüzden de Putin’in, Özbek göstericilerin arabuluculuk çağrılarını reddetmesinin büyük hata olduğu belirtildi.

‘ABD DİNCİ HÜKÜMET İSTEMİYOR’

Alman haftalık Der Spiegel dergisi de, Özbekistan’da yaşananlar karşısında ABD’nin kayıtsız kaldığına dikkat çekerek “ABD için dinci bir hükümettense, İslamcıları kanla bastıran otoriter bir hükümet daha az riskli” yorumunda bulundu.

Kaynak: NTV