İstifa eden işsizlik maaşı alır mı?

İstanbul’dan ismi mahfuz okurumuz E. Y. soruyor: “Bünyamin bey, bir tekstil atölyesinde dört yıldır çalışıyorum. Patronumuz maaşımızı iki aydır vermiyor. Zaten sürekli olarak fazla mesailerimizi de eksik yapıyorlar. Muhasebe müdürüne kaç kez söyledim ama düzelmiyor. İşsiz kalacağız diye korkuyoruz ama bu durumdan da bıktık. İşten çıkarsam işsizlik maaşı alabilir miyim? Bu hakkım var mı? Siz yazılarınızda tane tane anlatıyorsunuz; tam olarak açıklar mısınız, kafamız karışık.”

Sayın okurum, birçok okurumuzdan soru gelen bir konuyu soruyorsunuz.

Çalışanlar hangi hallerde halk arasındaki ismiyle “işsizlik maaşı” alabileceklerini merak ediyor ve konuyu ayrıntılı olarak açıklamamızı istiyorlar.

Çalışanların ücretlerini tam olarak alamamaları iş hukukuna göre hangi sonuçları doğuruyor; hangi hallerde iş akdini feshedebilirler; bu hallerde işsizlik maaşı alınabilir mi?

Bu soruların cevaplarını tüm okurlarımızı bilgilendirecek şekilde ayrıntılı olarak açıklayalım.

Ücretin Ödenmesi İşçinin En Önemli Hakkıdır

Ülkemiz iş hukuku uyarınca çalışanın ücretinin ödenmesi en temel haklarından işverenin de en temel yükümlülüklerinden biridir.

Genel anlamda ücret; bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.

Bu kavramın içerisine hem normal maaş (aylık sabit tutar), hem fazla mesai ve benzeri ilave ödemeler, hem de çalışana sağlanan ve para ile ölçülebilir her çeşit menfaat (ticket, sosyal yardım, iaşe bedeli, ikramiye vb.) girer.

4857 sayılı İş Kanunu’muza göre ücret en geç ayda bir ödenmek zorundadır. Ücretin ödenme süresi iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmeleri ile bir haftaya kadar indirilebilecek, ancak hiçbir koşulda bir ayı geçemeyecektir.

İş sözleşmelerinin sona ermesinde, işçinin ücreti ile sözleşme ve Kanundan doğan para ile ölçülmesi mümkün menfaatlerinin tam olarak ödenmesi zorunludur.

Ücret alacaklarında zamanaşımı ücretin muaccel olduğu tarihten itibaren beş yıldır