İşte yeni trafik kanunu tasarısı

TBMM İçişleri Komisyonu, Avrupa Birliği (AB) müktesebatı doğrultusunda değişiklik öngören Karayolları trafik Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nı kabul etti. Komisyon, TBMM Genel Kurulu gündeminden çekilerek, Türk Ceza Kanunu'nda yapılan değişikliklere ve Türk Lirası uygulamasına uyarlanması amacıyla tasarıyı bir süre önce alt komisyona sevketmişti. İçişleri Komisyonu, alt komisyonda kabul edildiği haliyle tasarıyı görüşmek üzere, Başkan Ziyaeddin Akbulut başkanlığında toplandı. Bazı milletvekilleri, alt komisyonun, görüşmesi gereken maddeler dışındaki maddeleri de ele aldığını ifade ettiler. Yapılan müzakerelerin ardından, tasarının alt komisyonda kabul edildiği şekliyle görüşülmesine başlandı. CHP İzmir Milletvekili Hakkı Ülkü, tasarının, ''belediyelere, trafik kurallarının ihlal edilmesi halinde para cezası verebilmesini'' öngören maddesini, belediyelerin içki satışı yapılan yerlerin belirlenmesi uygulamasında olduğu gibi kötüye kullanabileceklerini savundu. Bu maddeye, ''ceza kesmeye yetkili trafik polisleri ile yerel yönetimler arasında yetki kargaşasına yol açmasını önlemek amacıyla'', ''Bu fıkra hükmüne göre belediye trafik görevlilerinin idari para cezası ve diğer idari tedbir kararı verme yetkisi olduğu hususlarda, yardım istenmedikçe veya zorunlu haller dışında genel kolluk yetkili değildir'' fıkrası eklendi. -SAĞLIK KURULU RAPORU- Tasarıya, verilen bir önerge ile alt komisyonda çıkarılan, sürücü belgesi alacaklarda aranacak şartlar arasında yer alan, hükümlü olmama şartına, ''Uyuşturucu veya uyarıcı madde imali, ticareti, kullanılması, kullanılmasının kolaylaştırılması, kullanmak için satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması suçlarından dolayı hapis cezasına mahkum olmamak gerekir. Ancak, uyuşturucu kullandığı için mahkum olan kişide uyuşturucu madde kullanmak dolayısıyla gördüğü tedavinin araç kullanması açısından algılama ve irade yeteneğini etkilemeyecek bir iyileşme gerçekleştiğinin sağlık kurulu raporu ile belirlenmesi halinde, kendisine sürücü belgesi verilebilir'' fıkrası da konuldu. -HIZ SINIRI TARTIŞILDI- Tasarının, alt komisyonda eklenen, ''motorlu araçların otoyollardaki hız sınırını 120 kilometreden 130 kilometreye çıkaran'' maddesi tartışmalara neden oldu. İçişleri Komisyonu'nun alt komisyonunda görev yapan üyesi CHP Mersin Milletvekili Ali Oksal, ''Alt komisyonda hız sınırını 130'a çıkarırken, sürücülerin, hızdan dolayı ödemek zorunda kaldıkları para cezalarından kurtulmalarını amaçladıklarını'' söyledi. Oksal, ''Kimseyi kandırmayalım, otoyollarda 120'ye uyan yok. Sürücüler 150-170 kilometre hızla gidiyor'' dedi. Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Uygulama ve Denetleme Dairesi Başkan Yardımcısı Nevzat Önder de otoyollardaki hız sınırının 130 kilometreye çıkartılmamasını istedi. Önder, ''Mevcut uygulamada zaten otoyollardaki hız sınırı, tanınan yüzde 10 pay ile 132 kilometreye çıkıyor. Hız sınırını 130'a çıkarırsak, hız sınırı bu paya ile 143 oluyor ve bu da sürücüler için çok tehlikeli. Bir sürücünün 130 kilometre hızı geçtikten sonra dikkati dağılıyor'' diye konuştu. -EDİRNE'DEN ANKARA'YA 4 SAAT 20 DAKİKADA GELDİM''- AK Parti Edirne Milletvekili Ali Ayağ ise özel arabası ile Edirne'den Ankara'ya 4 saat 20 dakikada geldiğini ifade ederek, ''Bu kadar kısa sürede gelmek için çok hızlı gittim. 150-170 kilometre hızla gittim ve bu da çok tehlikeliydi. Bu yüzden hız sınırı 120'de kalmalı'' dedi. Daha sonra yapılan oylamada, tasarının bu maddesi, eski haliyle olduğu gibi; otoyollardaki hız sınırı 120 kilometre olarak kabul edildi. Alt komisyonda eklenen ve değiştirilen maddelerle 102 maddeye çıkan tasarının tümü, yapılan oylama sonucunda kabul edildi. -TASARI NE GETİRİYOR?- Tasarıya göre, okul taşıtlarında her öğrenci için emniyet kemeri bulundurulması zorunlu olacak. Okul taşıtlarının ''DUR''işaretini yaktıkları hallerde bütün araçların durması, bu işaretin sadece öğrencilerin binmeleri ve inmeleri sırasında yakılması zorunlu hale getirilecek. Okul taşıtının ''DUR'' işaretini, belirtilen durumlara göre yakmayan servis sürücüleri ile bu işarete uymayan sürücülere 92 YTL, sürücü aracın sahibi değilse araç sahiplerine de 188 YTL para cezası uygulanacak. Öğrenci servisinde emniyet kemeri bulundurmayan araçlar, eksiklikleri giderinceye kadar trafikten men edilecek. Yaya ve okul geçitlerinde geriye doğru 5 yıl içerisinde asli kusurlu olarak yaralamalı trafik kazasına sebep olan sürücülerin birincide 3 ay, ikincide 6 ay, üçüncüde ise 2 yıl süreyle ehliyetleri alınacak. Buralarda, alkol ve aşırı hız nedeniyle trafik kazasına neden olanların sürücü belgeleri ise 2 yıl süreyle geri alınarak, bu kişiler, sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine tabi tutulacak. -KUSUR DEĞERLENDİRME İŞLEMLERİ- Yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarının tespiti ve kusur değerlendirme işlemleri, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği veya yetki vereceği gerçek ya da tüzel kişiler tarafından yerine getirilecek. Kazaya karışan taraflar arasında düzenlenecek tutanaklar veya formlar da kaza tespit tutanağı yerine geçebilecek. Bunların değerlendirilmesi ise kazaya karışan araçların bağlı olduğu sigorta şirketlerince yapılabilecek. Kazaya karışan sürücülerin kendi aralarında anlaşamamaları veya tutanak düzenlemekten kaçınmaları durumunda, tutanak sigorta birliğinin yetkilendireceği kişiler tarafından düzenlenecek. Bu kişiler, kaza yerinde iz ve delil toplayabilecekler, ayrıca sürücülere alkol muayenesi yapabilecek. Trafik kazalarında kusurların tespiti ve asli kusur sayılan haller de yeniden düzenlendi. Sürücülerin yanı sıra, ''yayaların asli kusurlu'' sayılacağı hallere yer verildi. Ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarında motorlu araç işletmesinin sahipleri de sorumlu tutulacak. Zorunlu mali sigortasını yaptırmadan trafiğe çıkan araçlar için para cezası uygulanacak. Motorlu araçlar ile yarış düzenleyenler, üçüncü kişilere karşı olan sorumluluklarını karşılamak üzere, mali sorumluluk sigortası yaptıracak. -KREDİ KARTI İLE ÖDEME YAPILABİLECEK- Trafik suçlarını işleyenler hakkında suç ve ceza tutanağı düzenleme konusunda, trafik polisi ve jandarmanın yanı sıra, kendi sınırları içinde büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 50 binin üzerindeki belediyelerin trafik görevlileri de yetkili kılınacak. Trafik para cezalarının takibini ve tahsili görevi, Maliye Bakanlığı'na bırakılırken, trafik para cezasının kredi kartı ile ödenebilmesi kolaylığı getirildi. Kredi kartı ile ödemelerde ayrıca utanak düzenlenmeyecek. Sürücü belgelerinin geçici olarak alınmasında zaman aşımı süresi 4 yıl, idari para cezalarında ise zaman aşımı süresi 5 yıl olacak. -STAJYER SÜRÜCÜ BELGESİ- AB'ye uyum kapsamında, sürücü belgelerinin sınıfları yeniden düzenlendi. Böylece D ve E sınıfı sürücü belgelerinde yaşanan uyumsuzluk giderilecek. Kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra, değiştirilmesi zorunlu olan sürücü belgeleri değiştirme işlemlerinden harç alınmayacak. Sürücü belgelerinin değiştirme işlemleri 3 yılda tamamlanacak. Zamanında ehliyetini değiştirmeyenlere 45 YTL ceza kesilecek. Sürücü belgesi almaya hak kazananlara, stajyer sürücü belgesi verilecek. Stajyer sürücü belgesi 2 yıl geçerli olacak. Bu süre içerisinde; 5 kez kırmızı ışık kuralını ihlal eden, 5 kez hız sınırlarını aşan, her ne derecede olursa olsun alkollü veya uyuşturucu maddelerin etkisi altında araç kullanan, asli kusurlu olarak ölümlü veya yaralamalı trafik kazasına sebebiyet veren ve 75 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri, suçun işlendiği tarihte ve süre kaydına bakılmaksızın, geri alınarak iptal edilecek. Bu kişilerin tekrar sürücü belgesine sahip olabilmeleri için yeniden sürücü kursunda eğitim almaları ve yapılan sınavlarda başarılı olmaları gerekecek. Çeşitli sağlık sorunları olanlar da ehliyet sahibi olabilecek, bu kişilerin hangi tip sürücü belgesi alacağı İçişleri ve Sağlık bakanlıklarınca yönetmelikle tespit edilecek. Fahri trafik müfettişlerini görevlendirme yetkisi, Karayolu Trafik Güvenliği Yüksek Kurulu'nun önerisi ve İçişleri Bakanı'nın onayı ile valilere verilecek. -TRAFİK GÜVENLİĞİ KURULU- Motorlu araçlara ait bazı tanımlar değiştirilirken, ''dönel kavşak'', ''kontrolsüz kavşak'' ve ''tırmanma şeritli karayolu'' tanımlar da tasarıda yer alıyor. Karayolu trafik güvenliğine ilişkin hedef ve stratejileri belirlemek ve ilgili kuruluşlarla koordinasyonu sağlamak için Karayolu Trafik Güvenliği Kurulu, yılda en az 1 defa toplanacak. Sağlık Bakanlığı, karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk ve acil sağlık hizmetlerinin planlamak ve uygulamak; kazalarda yararlananlara en kısa zamanda ilk ve acil hizmet ulaştırmak, şehirlerarası yollarda ilk ve acil yardım istasyonları kurmak ve bunlara gerekli araç ve personeli sağlamak, eğitilmiş personel birlikte yeteri kadar ambulans bulundurmakla yükümlü olacak. -BAĞIŞ ADI ALTINDA TAHSİLAT YAPILAMAYACAK- Araç sahipleri araçlarını, yönetmelikte belirtilen esaslara göre yetkili kuruluşa tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorunda olacak. Noterce satış ve devir işlemi görmüş araçların tescil işlemleri, aracın eski sahibi olmaksızın yapılabilecek. Trafik tescil plakaları için İçişleri, Maliye, Sanayi ve Ticaret bakanlıkları tarafından müştereken belirlenecek fiyatın üzerinde ücret, bedel, hizmet bedeli, katkı payı, kar payı, bağış adı altında şoförler odalarınca herhangi bir tahsilat yapılamayacak. Buna aykırı davranan oda yetkilileri 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezasıyla, bin 143 YTL'den bin 904 YTL'ye kadar para cezası ile cezalandırılacak. -YETKİSİZ AYIRIM İŞARETİ BULUNDURMA- Yetkili olmadığı halde araçlarda ayırım işaretleri bulunduranlara 379 YTL para cezası verilecek ve araçlar 15 gün trafikten men edilecek. Sürücü araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına aynı miktarda ceza tutanağı düzenlenecek. Özellikleri ve cinsleri yönetmelikle belirtilen araçlarda hız sınırlayıcı cihaz bulundurmayan ve kullanmayanlara 45 YTL, bozuk cihazları kullananlara ise 3 aydan 6 aya kadar hapis ve bin 904 YTL'den 2 bin 859 YTL'ye kadar para cezası verilecek. Ayrıca, bu araçlar eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten men edilecek. Taşınması için başka bir yol bulunmayan ve bölünemeyen yükler için Karayolları Genel Müdürlüğü'nce ''özel yük taşıma izin belgesi'' düzenlenecek. Karayollarında araç kullanan ve muayene süresini geçirmiş olan vatandaşların mağduriyetinin önlenmesi amacıyla bu sürücülere araçlarını muayene ettirebilmeleri için uygulamanın yürürlüğe girmesinden itibaren 7 gün ek süre verilecek. Bu süreye ve yapılan ikaza rağmen araçlarını muayene ettirmeyen sürücülerin araçları trafikten men edilecek. -ALKOLLÜ SÜRÜCÜLER- Alkol muayenesine izin vermeyen sürücüler, adli tabibe sevk edilecek. Burada da alkol kontrolüne tabi tutulmak istemeyen sürücülere, alkollü içkilerin etkisi altında araç kullanma cezası uygulanacak. Bu kişilerden, muayene sonucu alkol sınırını aştığı tespit edilenler ile adli tabipte de alkol kontrolüne tabi tutulmak istemeyen sürücülere, iki kat para cezası verilecek. Park yeri adı altında, yönetmeliklere aykırı olarak ''otopark'' ücreti alan kişiler, 3 aydan 6 aya kadar hapis ile 379 YTL'den 760 YTL'ye kadar para cezası ile cezalandırılacak. Bu suçun birden fazla işlenmesi halinde her defasında 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezasıyla, in 143 YTL'den bin 904 YTL'ye kadar para cezası uygulanacak. Para cezaları gelecek yıldan itibaren TL şeklinde olacak.