İşte Türkiye'nin olmazsa olmazları
Abone olHürriyet, pazarlıkta en çetin bölümü oluşturan Kuzey Irak'taki Türk ve ABD ordularının konumuna ilişkin ayrıntılara ulaştı.
Türkiye ile ABD arasındaki pazarlığın ‘‘en çetin’’ bölümüne
geçildi. Hükümetin görüşmelerde Türk tarafı adına ‘‘Başmüzakereci’’
olarak kalmasına karar verdiği Büyükelçi Deniz Bölükbaşı ile ABD
heyetinin başkanı Büyükelçi Marisa Lino arasında sürdürülecek
görüşmelerde en kritik bölümü ‘‘Kuzey Irak’’ oluşturacak. Ankara,
Washington heyetinin önüne ‘‘olmazsa olmaz’’ niteliğinde 9 maddelik
bir liste sundu. Büyük bölümünde iki tarafın üzerinde görüş birliği
bulunan şartların genel hatları şöyle: 1 TÜRK ORDUSU K. IRAK'A
KENDİ BAŞINA GİRECEK Türk Ordusu, Irak operasyonuyla ilgili
oluşturulacak uluslararası koalisyonun dışında kendi başına Kuzey
Irak'a girecek. Türkiye böylece doğrudan Irak'a yönelik harekatın
içinde yer almamış olacak. Türkiye bunu Kuzey Irak içinde oluşacak
göç hareketine karşı bölge içinde önlem almak ve sınır güvenliğini
korumak için yapacak. 2 BİRLİKLERİMİZ BÖLGEDE BAĞIMSIZ HAREKET
EDECEK Kuzey Irak'a girecek Türk birlikleri tamamen bağımsız
hareket edecek. Türkiye, bölgedeki Kürt gruplarının, ABD'nin
komutası altına girelim çabalarını, bölgedeki Türk nüfuzunu kırma
taktikleri olarak değerlendirdi. Bu durum daha önceden ABD'ye
bildirildiği için bu şart mutabakat muhtırasında en önemli
koşullardan birisi olarak yer alacak. ABD'nin Türkiye'deki üslerden
yararlanabilmesi de, bu şartın ABD tarafından kabul edilmesine
bağlı olacak. 3 ABD BÖLGEDE HAKİM GÜÇ VE KOMUTAN OLMAYACAK Kuzey
Irak'a girecek olan Türk birliklerinin komutası ABD'de olmayacağı
gibi ABD bölgede hakim güç olarak da değerlendirilmeyecek. ABD
güçlerinin büyük bölümü 36. paralelin altında olacak. 4 ABD'NİN
ASIL GÖREVİ KOORDİNASYONU SAĞLAMAK Kuzey Irak'taki ABD askerlerinin
asıl görevi, Kuzey Irak'taki Türk birlikleri ile 36. paralenin
altında bulunan ABD güçleri ile irtibatı (liason) sağlamak olacak.
ABD askeri ayrıca, bölgedeki Kürt grupları ile Türk birlikleri
arasında da aynı görevi yapacak. 5 KOMUTANIMIZ FEVZİ TÜRKERİ PAŞA
Kuzey Irak'a girecek Türk birliklerinin komutanı 2. Ordu Komutanı
Orgeneral Fevzi Türkeri olacak. Geçen 30 Ağustos'ta YAŞ kararı
sonucu 2. Ordu Komutanlığı'na atanan Orgeneral Türkeri, bölgeyi
yakından tanıyan ve terör örgütü PKK'ya karşı yıllarca verilen
mücadelede kritik görevler yapan etkin isimlerden birisi. (Bu
madde, Türk askerinin K. Irak'a girmesi halinde, komutanın ABD'de
olmasını isteyen Kürt gruplara karşı konuldu.) 6 KATAR'DAKİ ANA
KARARGAHTA BİR TÜRK GENERAL BULUNACAK Başında Orgeneral Tomy
Franks'in olacağı Katar'daki ana karagahta, Türkiye ile düzenli
irtibatı sağlamak için bir Türk irtibat subayı görev yapacak.
İrtibat subayı general düzeyinde olacak. 7 TÜRKİYE'DE BİR ORTAK
HAREKAT MERKEZİ KURULACAK Harekatta aynı koordinasyonu sağlamak,
sevk ve idarede sorun yaşanmaması için Türkiye'de ‘‘Ortak harekat
merkezi’’ oluşturulacak. Ortak harekat merkezinin nerede olacağına
dair henüz nihai bir karar verilmiş değil. Bunun için Diyarbakır
veya Batman düşünülüyor. Ancak komuta kontrol, haberleşme ve alt
yapı sistemlerinin daha iyi olması nedeniyle Diyarbakır ağır
basıyor. 8 ORTAK MERKEZDE GENERAL DÜZEYİNDE İRTİBAT SUBAYLARI Ortak
harekat merkezinde Orgeneral Türkeri ile Orgeneral Franks arasında
irtibatı sağlamak için bir Türk, bir de ABD'li yine general
düzeyinde iki irtibat subayı bulunacak. Orgeneral Franks, Orgeneral
Türkeri'ye ileteceği mesajı kendi irtibat subayına aktaracak.
ABD'li irtibat subayı bu mesajı Türk irtibat subayına iletecek.
Türk irtibat subayı da mesajı Orgeneral Türkeri'ye verecek. Mesaj
trafiğinin tersi durumunda da yine aynı süreç işleyecek. Orgeneral
Franks ile Orgeneral Türkeri arasında doğrudan bir telefon
bağlantısı sağlanıp sağlanmayacı ise henüz netlik kazanmadı. 9
KÜRT'LERE SİLAH TÜRKLERİN GÖZETİMİNDE VERİLECEK ABD, bölgede Celal
Talabani ve Mesut Barzani’ye bağlı Kürt gruplarına modern yeni
silahlar verecek. Ancak bu silahların verilmesi Türkiye'nin
gözetiminde yapılacak. Türkiye bu silahların terör örgütü PKK'nın
eline geçmemesi için sıkı disiplinli gözetim gerçekleştirecek.
HÜRRİYET