Türkiye- Rusya krizi sonrası birbirlerine üstünlük sağlamaya çalışan tarafların elinde, birbirlerine karşı kullanabilecekleri hangi kozlar var? Reuters, Rusya'ya ait Su-24 savaş uçağının düşürülmesiyle birlikte başlayan gerginliği değerlendirdi, tarafların birbirlerine yönelik hamlelerini yazdı.

Krizin hem sonrası Rusya Türkiye'den bazı gıda maddelerinin ithalatını yasakladı, bazı enerji projeleri askıya alındı ve turizm firmalarına Türkiye turlarını iptal etmeleri söylendi.

Reuters ajansının Josh Cohen imzalı analizi, önce Rusya'nın Türkiye'ye

karşı kullanması teorik olarak mümkün olan kozları sıralayarak başlıyor. Yazı özetle şöyle:

- Putin Rus silahlı kuvvetlerine karadan havaya füzeleriyle bir Türk savaş uçağını düşürme emri verebilir. Ruslar daha yeni Suriye'deki -Türkiye sınırına sadece 25 km mesafedeki Hmeimim hava üssüne S-400 uçaksavar füze sistemlerini yerleştirdi.

- 250 millik menzili ve aynı anda 36 uçak ya da füzeyi hedefleyebilme kapasitesiyle bu sistem askeri anlamda tabloyu tamamen değiştiren bir faktör.

- Bu sistem bir yandan da Batı'nın Suriye'nin kuzeyinde Ankara'nın uzun zamandır istediği gibi bir uçuşa yasak bölge oluşturması ihtimalini tamamen ortadan kaldıran bir şey.

- Putin aynı zamanda havadan havaya silahlarla donatılmış savaş uçaklarının, Suriye'deki hedefleri bombalayan jetlerine eşlik etmesi için de emir verdi.

- Bu tehlikeli bir durum çünkü Rusya teorik olarak Türkiye sınırında bir Türk savaş uçağını, Rus uçaklarına fazla yaklaştığı gerekçesiyle vurabilir ve bunun meşru müdafa olduğunu kabul ettirebilir.

RUSYA'NIN KÜRT KARTI

Putin, Kürtlere gelişkin Rus silah ve teçhizatı vererek Türkiye'nin jeo-politik çıkarlarına ciddi bir darbe indirebilir.

PUTİN TÜRKMENLERİ YOK EDEBİLİR

Putin ayrıca Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki en önemli müttefiklerini, örneğin uçağının düşürülmesinden beri bombardımana tuttuğu Türkmen birlikleri gibi güçleri yok etmeye yönelebilir.

Son olarak, Putin, Türkiye'nin içinde sorun yaratabilir. Rus ajanlarının geçmişte "terörist" olduğu ileri sürülen kişileri Türkiye topraklarında öldürdüğü olaylar vaki.

En kötü ihtimalle ise Rusya doğrudan PKK'ya destek sağlayabilir.

BOĞAZLAR KAPATILABİLİR

Rusya'nın elinde Ankara'nın canını yakacak kozlar olduğu kesin ama Ankara'nın da bazı kozları var.

Bunların başında da Boğazları kapatabilmesi geliyor. Rus gemileri onlarca yıldır Boğazlardan gelip geçiyor fakat 1936 tarihli Montreux Anlaşmasına göre Türkiye'nin kendisini savaş durumunda ya da tehdit altında hissetmesi halinde Boğazları kapatma hakkı var.

Bu Rus gemilerinin Karadeniz'de sıkışması ve Moskova'nin Suriye'ye de malzeme göndermekte önemli ölçüde zorlanması demek.

Türkiye Rus yük gemilerinin Boğazlardan geçişini geciktirmeye başladı. Bu da Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan bir uyarı olarak görülebilir.