İşte olabilecek köşk senaryoları!

Radikal gazetesi yazarı Murat Yetkin olası Cumhurbaşkanlığı senaryolarını yazdı. Çankaya'nın kilidinin Erdoğan'ın elinde olduğunu söyleyen yazar, muhtemel senaryoların olduğunu ama Abdullah Gül ve Tayyip Erdoğan'ın birbirlerine rakip olamayacaklarını söyledi.

Son yerel seçimlerde Erdoğan'ın istediği oyu almasının köşk havasını da aldığı anlamına gelebileceğini yazan Yetkin'e göre taktir Başbakan'ın...

Murat Yetkin'in Çankaya senaryolarına dair yazısı...

TARTIŞMA BAŞLADI
Cumhurbaşkanına göre nisan sonu-mayıs başı aday belirleme süreci başlayacak, sonra da seçim kampanyası, tam tahmin edildiği gibi. yerel seçim tartışması bitmeden Cumhurbaşkanlığı seçimi tartışması başladı.

İşaret fişeğini çakan bu defa Cumhurbaşkanı Abdullah Gül oldu. Kuveyt gezisinde soran gazetecilere "Zamanı gelince konuşuruz diyordum geldi" dedi.

İFADENİN İKİ ANLAMI
Bu ifadenin ikili anlamı var: Gül'ün cumhurbaşkanlığı secimi hakkında kamuoyuna hitaben konuşması.
Gül'ün kimin cumhurbaşkanı adayı olacağı hakkında Başbakan Tayyip Erdoğan ile konuşması.
Birincisi tamam Artık ağustostaki cumhurbaşkanlığı secimi ufukta göründü.
Cumhurbaşkanı na göre nisan sonu-mayıs bası aday belirleme süreci başlayacak, sonra da seçim kampanyası.

BAŞBAKAN'LA KONUŞMADIK
Ote yandan gazeteciler soruyor: Bu konuyu Erdoğan'la konuştunuz mu? Bahis konusu olan secimin ertesi günü 31 Mart'ta Çankaya'da yapılan görüşmedir. Gül, bunu konuşmadıklarını söylüyor.
Ve ekliyor: "Nihayetinde oturup konuşuruz. Yanı ben yarın gazete manşetlerinden bir şey duymam.
Erken seçim kararı çıkmış gibi bir şey olmaz. Bunların hepsim aramızda oturur konuşuruz".
Bu sözler aslında hem bir durum beyanı hem de bir temenni niteliği taşıyor.

OTURUP KONUŞURUZ DEMİŞTİ
Hatırlayacaksınız. 2012'de böyle bir tartışma çıkmıştı. Gül'ün Başdanışmanı Ahmet Sever gazeteci Ruşen Çakır'a Cumhurbaşkanı'nın yeniden aday olma hakkı bulunduğunu (gerçeğini) söyleyince, o zaman AB Bakanı Egemen Bağış buna karşı çıkmış, o zaman da Gül "Oturup konuşuruz" demişti.

OY ORANI VE ERDOĞAN'IN KÖŞK HAVASI
Anlaşılan Erdoğan bu konuyu henüz Güi'le konuşmamış. Belki konuşmak dahi istemiyor: kararını söylemek istiyor. Ama Gül de (Bülent Arınç ile birlikte) bu partinin üç kurucu direğinden birisi.
Ancak 30 Mart'ta aldığı yüzde 45 Erdoğan'ın bir ara başbakanlığa devama dönen Köşk havasını yeniden getirmişe benziyor.

RAKİP OLMAYACAKLAR
Şu anda kesin görünen bir tek şey var: O da Erdoğan ve Gül'ün birbirine rakip olmayacağı.
Biliyorum, siyaset bu' diyeceksiniz ama su anda görünen tek kesin şey bu.

Muhtemel senaryolara gelince..

Gül aday, Erdoğan başbakan: Bu senaryoda Erdoğan AK Parti kongresini toplar, üç dönem kuralını iptal eder. genel seçimleri de muhtemelen zamanında, 2015 Haziranı'nda yapar.

Erdoğan aday, Gül başbakan: Bu senaryoda, Erdoğan yine AK Parti kongresini toplar, genel başkanlığı bira lap, yerine güveneceği bir ismi kendisi aday gösterir ya da destekler, bu isim Gül'ün milletvekili seçilmesine kadar partiye sahip çıkar. Bu isim Arınç olabilir, mesela Mehmet Ali Şahin olabilir. Eger Gül'ün başbakan ve parti başkanlığı üzerine 'konuşmuşlarsa' cumhurbaşkanlığı seçiminden hemen sonra, sonbaharda erken genel seçim ihtimali hesaba katılabilir.

Erdoğan aday, Gül belirsiz: Diğer senaryolarda da yalnızca AK Parti oylarıyla yüzde 50 artı 1 oy yakalamanın belli bir riski vardır ancak bu senaryo daha da risklidir. Bu senaryo aslında Erdoğan'ın güçsüz başbakan ve parti başkanıyla Türkiye'yi fiilen tek başına yönetmesi anlamına da gelir. Bunu sağlamak için Erdoğan alt senaryoları devreye alabilir.

Halkoylamasıyla yetki arttırımı: Erdoğan 30 Mart'ta gördügü yüzde 45'e dayanarak içinde yerel yönetimlere belli alanlarda özerklik tanıyarak PKK ile süren diyalogun gereklerini bir ölçüde yerine getiren maddeleri eklediği bir anayasa değişikliğim halkoylamasına götürmeyi düşünebilir. Bu Abdullah Öcalan'ın 'demokratik özerklik' planı için eşine (kendi deyimiyle) 200 yılda bir rastlanacak bir fırsat olabilir. Bir buçuk yıldır kan dökülmesini durduran diyalog süreci, cumhurbaşkanlığı seçiminde de kilit rol oynayabilir.
İlk turda erken seçim: Erdoğan, halkoylaması yoluyla anayasa değişikliğine gitmeden de (PKK/BDP şart değil) başka ittifaklar yoluyla mevcut cumhurbaşkanlığı yetkileriyle Çankaya'ya çıkmayı isteyebilir.

Bunu sağladığına inandığında, çokça konuşulan cumhurbaşkanı seçiminin ilk turunda erken genel seçim formülünü devreye alabilir; bu bir Meclis kararına bakar. Ancak burada da en garantili yol, BDP ile işbirliğinden geçer.

ÇANKAYA'NIN KİLİDİ ERDOĞAN'IN ELİNDE
Peki. muhalefet nasıl bir hareket tarzı izleyecek? AK Parti'nin Meclis çoğunluğu ve oy oranı, muhalefeti (CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun ifadesiyle) 'Önce iktidarın konumunu görmeye' itiyor. Kaldı ki muhalefetin yüzde 50'yi geçecek bir aday üretebilmesi de en azından şu anda kolay görünmüyor.
Özetle Çankaya'nın kilidi Erdoğan'ın elinde ama o kilidi açması için hangi anahtara başvuracağı henüz belli değil.

MURAT YETKİN TÜM YAZILARI